Thống kê cho thấy, đến ngày 11-5-2023, cả nước có 11/47 hồ thủy điện lớn đã về mực nước chết hoặc gần mức nước chết bao gồm: Lai Châu, Trung Sơn, Đồng Nai 2, Buôn Tua Srah, Hương Sơn, Trị An, Ialy, Sông Ba Hạ, Xekaman 1, Đakr Tih, Sê San 4.

Cùng với đó, 21/47 hồ thủy điện có dung tích nước còn lại dưới 20% như: Sơn La, Tuyên Quang, Thác Bà… và 16 hồ có mực nước thấp hơn mực nước tối thiểu của Quy trình vận hành liên hồ chứa.

Riêng khu vực miền Bắc, tất cả 12/12 hồ thủy điện lớn có lưu lượng và tần suất nước về kém nhất trong 100 năm qua (tính đến 11-5-2023). Đặc biệt trong tháng 4 và đầu tháng 5, nước về các hồ chỉ đạt dưới 50% trung bình nhiều năm, một số hồ chỉ đạt 20%, gây thiếu hụt nước nghiêm trọng cho vận hành thủy điện.

Theo EVN, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nhận định với ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nguy cơ thiếu hụt nguồn nước sẽ tiếp diễn đến cuối mùa cạn năm 2023.

Còn tại miền Trung, tổng lượng dòng chảy đến các hồ chứa lớn khu vực Bắc Trung Bộ được dự báo thấp hơn từ 15-35%; Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ thấp hơn từ 15-40%; khu vực Tây Nguyên thấp hơn từ 10-25% so với TBNN. Nguy cơ thiếu nước trong thời gian còn lại của mùa cạn của Trung Bộ sẽ diễn ra nghiêm trọng.

Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện cả nước lại đang có xu hướng tăng cao. Cụ thể như ngày 6-5-2023, mặc dù là ngày nghỉ cuối tuần và ngay sau dịp nghỉ lễ 30-4 và 1-5, hệ thống điện quốc gia đã tăng lên mức kỷ lục mới gần 895 triệu kWh, cao nhất từ đầu năm đến nay và tăng 12,34% so với cùng kỳ tháng 5-2022.

Trước thực trạng đáng báo động trên,Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có Công văn 2466/BC-EVN ngày 15-5-2023 kiến nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo công tác sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn. Theo đó, các đơn vị hành chính sự nghiệp giảm mức tiêu thụ điện năng hằng tháng 10%. Các trường học, bệnh viện, bệnh xá, trạm xá, khu điều dưỡng tiết kiệm điện năng tiêu thụ 5%.

Các đơn vị chiếu sáng công cộng áp dụng các biện pháp để tiết kiệm điện năng tiêu thụ hằng tháng 50%. Cùng với đó, các nhà hàng, khách sạn, cơ sở dịch vụ thương mại, tổ hợp văn phòng và tòa nhà chung cư giảm 50% công suất chiếu sáng quảng cáo trang trí ngoài trời vào ban đêm, tuân thủ các quy định về chiếu sáng tiết kiệm và hiệu quả; sẵn sàng cắt, giảm nhu cầu sử dụng điện khi có thông báo của đơn vị điện lực tại địa phương trong trường hợp xảy ra thiếu điện.

Ngoài ra, các địa phương thông báo đến các khách hàng sản xuất công nghiệp, đặc biệt là các khách hàng có mức tiêu thụ điện lớn thực hiện các chương trình điều chỉnh phụ tải điện tự nguyện (DR) theo Thông tư số 23/2017/TT-BCT ngày 16-11-2017 của Bộ Công Thương và khi có thông báo của đơn vị điện lực; tuyên truyền, vận động các hộ sử dụng điện sinh hoạt giảm nhu cầu tiêu thụ, không đặt nhiệt độ điều hòa dưới 26 độ C...

Trước đó, vào ngày 28-4-2023, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng đã có công văn báo cáo Bộ Công Thương về tình hình nguy cấp về cung ứng điện, trong đó có nêu trường hợp các tình huống cực đoan, những ngày nắng nóng kéo dài, mức nước của các hồ thủy điện lớn giảm sâu,... thì hệ thống điện miền Bắc sẽ gặp tình trạng rất khó khăn về cấp điện.

VŨ DUYÊN