Theo thông tin từ Phòng An ninh đối nội - CATP, “Nhất quán đạo” có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng phát triển chủ yếu ở Đài Loan (Trung Quốc). Đây là sự kết hợp của 5 tôn giáo: Phật giáo, Nho giáo, Đạo giáo, Công giáo và Hồi giáo.

“Nhất quán đạo” có nghi lễ thờ đa thần, gồm Phật, Thượng đế, Tế công, Táo quân… Bên cạnh đó, mặc dù dùng kinh Phật giáo, nhưng “Nhất quán đạo” chỉ thờ Quan Âm, Di Lặc, A Di Đà mà không nhắc đến Thích Ca Mâu Ni, đồng thời gọi Quan Âm là “Nam Hải Cổ Phật”.

Về nghi thức thờ, giữa nhà có một ban thờ bằng gỗ, treo một tấm vải thêu biểu tượng hoa sen và 4 chữ tiếng Hoa; 1 tượng Quan Âm, 1 bát nhang, 3 chân đèn, 2 lọ bình quả táo, ngoài tượng Quan Âm bằng thạch cao, còn lại các vật phẩm khác đều bằng đồng. Phía trên ban thờ là khung hình chữ nhật, ở giữa chữ “Phật”, trên có dòng chữ “Phật quang phổ chiếu”, bên phải có dòng chữ “Tịnh bình liễu chi ngộ huyền cơ” và “Tử Trúc Lâm Trung quán tự tại”.

“Nhất quán đạo” không có giáo chủ, không giáo lý, có biểu hiện hoạt động trục lợi, mê tín, dị đoan; có dấu hiệu vay mượn, bóp méo lịch sử Phật giáo, muốn thay thế giáo chủ Thích Ca, gây lộn xộn trong giáo lý. Không những thế, nó còn tự xưng là đạo Trời, tôn sùng các nhân vật hư cấu như: Lão mẫu Vô Sanh, Thượng đế Minh Minh… và lợi dụng Phật đường, tượng Phật, danh hiệu Phật, kinh Phật để lôi kéo mọi người tin theo.

“Nhất quán đạo” chủ yếu phát triển qua quan hệ kinh tế và hoạt động nhân đạo. Thời gian qua, cả nước đã phát hiện hoạt động của “Nhất quán đạo” tại nhiều tỉnh, thành phố, trong đó tập trung nhiều ở khu vực Nam bộ với nhiều phương thức và chủ yếu được truyền bá từ một số người lao động xuất khẩu ở Đài Loan (Trung Quốc) trở về.

Theo Ban Tôn giáo Chính phủ, “Nhất quán đạo” chưa được Nhà nước công nhân là tổ chức tôn giáo. Để góp phần đảm bảo ANTT trên địa bàn Hải Phòng, Phòng An ninh đối nội  - CATP khuyến cáo Nhân dân cần nhận diện rõ bản chất của “Nhất quán đạo” để không bị lôi kéo tham gia, đồng thời thông báo ngay cho chính quyền nếu phát hiện có hoạt động của “Nhất quán đạo” cũng như những dạng hình truyền bá tôn giáo trái phép khác tại địa phương.

          L.M.T