Hôm qua (19-1), Tổng thống Mỹ Barack Obama đã mở quốc yến tiếp Chủ tịchTrung Quốc Hồ Cẩm Đào. Đây là chuyến thăm Mỹ đầu tiên dưới thời Tổngthống Obama của nhà lãnh đạo Trung Quốc. Giới quan sát nhận đinh, quanhệ Mỹ - Trung đang có những khác biệt lớn, khó mà khoả lấp nổi.
| |
Theo giới chức Bắc Kinh, trong chuyến thăm thứ hai tới Mỹ trên cương vị nguyên thủ quốc gia và đầu tiên dưới thời ông Obama, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào cùng Tổng thống Obama phác thảo kế hoạch đưa quan hệ hợp tác giữa hai nước bước vào một kỷ nguyên mới. Hai nhà lãnh đạo trao đổi về hàng loạt vấn đề cùng quan tâm. Quan chức hai nước hy vọng nhiều dự án hợp tác mới trong các lĩnh vực kinh tế - thương mại, năng lượng, bảo vệ môi trường, phát triển cơ sở hạ tầng, khoa học - công nghệ... sẽ được ký kết.
Trong hai năm qua, Mỹ và Trung Quốc đã duy trì hợp tác và điều phối chặt chẽ trong đối phó với cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, thúc đẩy cải cách hệ thống kinh tế toàn cầu và đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy đà phục hồi của nền kinh tế thế giới. Mỹ và Trung Quốc hiện là những đối tác thương mại lớn thứ hai của nhau với kim ngạch ngoại thương hai chiều năm ngoái lên tới 380 tỷ USD. Washington cũng ngày càng cần tới sự hợp tác của Bắc Kinh trong hàng loạt vấn đề toàn cầu, từ chống hải tặc tới chương trình hạt nhân của Iran và tiếp thêm sinh khí cho nền kinh tế thế giới.
Tuy nhiên, giữa hai nước cũng tồn tại nhiều bất đồng liên quan đến quan hệ với Đài Loan, chính sách tiền tệ, hàng rào thương mại, vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên... Các thượng nghị sĩ Mỹ còn cáo buộc Trung Quốc cố tình kìm không cho đồng Nhân dân tệ tăng giá, nhằm giúp hàng hoá Trung Quốc trở nên rẻ hơn tại thị trường Mỹ và tăng giá hàng Mỹ tại Trung Quốc. Song, như lời Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Thôi Thiên Khải, "khi quan hệ căng thẳng, cần nhìn tới bức tranh lớn hơn và không để bất cứ vấn đề riêng nào phá vỡ quan hệ hợp tác chung". Ông Thôi Thiên Khải cũng nhấn mạnh hai nước cần giải quyết các bất đồng nhằm duy trì sự phát triển năng động và ổn định của quan hệ Trung - Mỹ.
Trả lời phỏng vấn Đài Truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) ngày 18-1, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton khẳng định hai nước cần phải phát triển "công khai và minh bạch" để xây dựng lòng tin và vượt qua những bất đồng. Bà Hillary nhấn mạnh: "Chúng tôi muốn bắt đầu bằng một cuộc đối thoại thật cởi mở để tìm những điểm nhất trí chung và thu hẹp những bất đồng". Trong khi đó, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đưa ra một đề xuất 4 điểm nhằm đẩy quan hệ song phương Mỹ - Trung tiến lên phía trước. Cụ thể, ông nói: "Thứ nhất, chúng ta nên tăng cường các cuộc đối thoại, tiếp xúc và củng cố sự tin tưởng lẫn nhau. Thứ hai, chúng ta nên từ bỏ tư tưởng thời Chiến tranh Lạnh, xem sự phát triển của nhau theo một cách tích cực và khách quan. Thứ ba, chúng ta nên tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và các lợi ích phát triển cũng như quan tâm đến mối quan ngại chung của nhau. Cuối cùng, chúng ta nên nỗ lực để mở rộng lợi ích chung để Trung Quốc và Mỹ sẽ trở thành đối tác hợp tác trong những lĩnh vực rộng lớn hơn".
Đánh giá về kết quả của chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc, nhiều nhà quan sát cho rằng sẽ không có đột phá đáng kể nào sau cuộc gặp giữa ông Hồ Cẩm Đào và ông Obama, ngoài những lời lẽ ngoại giao và thoả thuận kinh tế trị giá vài chục tỷ USD.
VIỆT ANH (tổng hợp) |