Tàu con thoi Atlantis rời bệ phóng sáng nay

Sứ mệnh lần này, mang mã số STS-125, là sứ mệnh lần thứ 5 và cũng là lần cuối cùng của tàu con thoi Atlantis lên kính viễn vọng Hubble . Theo đó, tàu sẽ mang theo một phi hành đoàn gồm 7 người thuộc Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA). Họ có nhiệm vụ đưa kính viễn vọng Hubble vào bên trong tàu Atlantis để thực hiện các công đoạn bảo trì cho kính này hoạt động tốt, cho đến khi có một kính khác thay thế dự kiến sẽ được phóng lên trong vòng 5 năm tới.

Kính viễn vọng không gian Hubble là một sản phẩm của NASA, được đặt trong một quỹ đạo cách Trái đất khoảng 610 km. Nó được phóng lên không gian năm 1990 và có thể thu nhận ánh sáng từ vật thể cách xa 12 tỉ năm ánh sáng.  Theo kế hoạch lúc đầu, khoảng 3 năm có một “chuyến thăm” Hubble nhưng đến nay đã 7 năm liền Hubble chưa được bảo trì. Theo kế hoạch của NASA, kính Hubble sẽ ngừng hoạt động vào năm 2010. Thay thế nó là kính thiên văn vũ trụ James Webb.

Trước khi được cho nghỉ hưu, kính Hubble được NASA quyết định bảo trì lần cuối cùng. Các phi hành gia sẽ thực hiện 5 cuộc đi bộ ngoài không gian để thay thế và sửa chữa các thiết bị đo đạc. Nhà du hành Mike Massimino cho biết kính Hubble sẽ được gắn thêm những thiết bị khoa học mới như máy chụp hình trường rộng, máy đo quang phổ cũng như lắp thêm pin mới và những con quay hồi chuyển.

Phi hành đoàn thực hiện sứ mệnh bảo trì kính Hubble

Công việc bảo trì này gặp nhiều khó khăn vì các mảnh rác vũ trụ hoặc thiên thạch cực nhỏ có thể làm tàu Atlantis bị hỏng nghiêm trọng. Nếu có sự cố, tàu Atlantis không thể đưa các phi hành gia đến Trạm Không gian quốc tế (ISS), nơi họ có thể ở lại nhiều tuần chờ trở về trái đất. Lý do là Hubble ở quỹ đạo cao hơn quỹ đạo của ISS (khoảng 610 km so với 360km) và có độ nghiêng khác nhau so với xích đạo trái đất. Nếu bị kẹt trong tàu Atlantis ở Hubble, các phi hành gia có tối đa 25 ngày trước khi hết không khí.

Để xử lý rủi ro khi tàu Atlantis bị hỏng và không thể trở về trái đất, NASA đã chuẩn bị tàu Endeavour làm “tàu cứu sinh”. Trong trường hợp Atlantis bị hỏng không thể trở về, tàu Endeavour với 4 phi hành gia sẽ được phóng lên trong vòng một tuần để cứu 7 phi hành gia trên quỹ đạo.  Khi đến nơi, tàu Endeavour sẽ dùng cánh tay robot dài 15m “tóm” lấy tàu Atlantis. Các phi hành gia sẽ mặc trang phục đặc biệt và lần lượt “đu” qua tàu Endeavour. Sau đó, tàu Atlantis dự tính được cho rơi xuống Thái Bình Dương.

Khó khăn nhất là xác định tàu Atlantis bị hư hại đến mức nào để quyết định giải cứu. Bởi nếu không sẽ đặt thêm 4 phi hành gia trên tàu Endeavour vào nguy hiểm. Trả lời phỏng vấn AP, nhà du hành Altman, chỉ huy tàu Atlantis thừa nhận, nếu phải có sứ mệnh giải cứu, không có gì bảo đảm tàu Endeavour đúng giờ vì bão hoặc trục trặc động cơ vào giờ chót có thể làm hoãn việc phóng.

Giới chức NASA cho rằng chuyến bay lần này của Atlantis quá nguy hiểm, nếu xảy ra bất kỳ vấn đề gì cho tàu con thoi, các phi hành gia sẽ bị kẹt, không thể tìm được chỗ ẩn náu trong Trạm vũ trụ quốc tế. Tuy nhiên, các nhà khoa học và những người ủng hộ kính viễn vọngHubble  đã đề xuất thay đổi quyết định này và cuối cùng NASA cũng chấp thuận sau khi bổ sung một số biện pháp an toàn.