Trong phát biểu của mình, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhận định tình hình cuộc khủng hoảng tài chính thế giới lan rộng, tiếp tục ảnh hưởng đến tăng trưởng, việc làm và cán cân thanh toán tổng thể của nền kinh tế, đặt ra cho Chính phủ những nhiệm vụ nặng nề trong việc ổn định vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.

Sự diễn biến có tính quy luật của lạm phát trong nước và sự suy giảm của kinh tế toàn cầu đã tác động đến nền kinh tế nước ta ngay từ cuối năm 2008 như: xuất khẩu những tháng gần đây đã giảm, riêng tháng 10 thấp hơn mức bình quân 9 tháng  300 triệu USD, giá trị sản xuất công nghiệp tuy có tăng so với cùng kỳ (là 14,5%) nhưng tốc độ tăng đã liên tục giảm từ tháng 6 đến nay.

Về tình hình tài chính và kết quả hoạt động của các tập đoàn được nhiều ĐBQH quan tâm, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, doanh nghiệp nhà nước (DNNN) là lực lượng nòng cốt, xương sống của nền kinh tế, là công cụ vật chất quan trọng để Nhà nước điều tiết vĩ mô, thực hiện vai trò chủ đạo của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, chủ lực trong hội nhập kinh tế.

Các DNNN, nhất là các tập đoàn và Tổng Cty đã được cơ cấu lại, thích ứng tốt hơn với cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế, hiệu quả và khả năng cạnh tranh được nâng lên, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế-xã hội của đất nước (khoảng 40% GDP). Thủ tướng chỉ rõ: "Thái độ của chúng ta là phải tập trung sức đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN để DNNN ngày càng thực hiện tốt hơn vai trò của mình trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN".

Đồng thời, Thủ tướng cũng nêu ra 5 nhóm giải pháp để khắc phục những yếu kém, hạn chế của DNNN, phát huy vai trò, nâng cao hiệu quả của khu vực này, trong đó có việc tiếp tục hoàn thiện thể chế luật pháp, tạo dựng môi trường kinh doanh bình đẳng giữa các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế.

Liên quan đến việc tiêu thụ lúa và điều hành xuất khẩu gạo, được nhiều ĐBQH quan tâm, Thủ tướng làm rõ thêm một số vấn đề và khẳng định, việc tạm dừng ký thêm hợp đồng xuất khẩu gạo mới vào thời điểm tháng 3-2008 để tập trung lượng gạo hàng hoá cho các hợp đồng đã ký là cần thiết. Chính phủ đang chỉ đạo thực hiện các giải pháp cần thiết để hỗ trợ bà con nông dân trồng lúa và yêu cầu các bộ chức năng nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm để chỉ đạo điều hành tốt hơn.

Giải trình với các đại biểu về công cuộc cải cách hành chính, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhìn nhận việc cải cách chưa đạt tầm mong muốn nhưng chúng ta đã tiến được một bước dài về cải cách về thủ tục, về bộ máy, cải cách về hành chính công. Thủ tướng không đồng tình với cách suy diễn cho rằng bộ máy hành chính của ta hiện nay là "hành là chính", và nêu rõ thời gian tới cần phải làm tốt hơn công tác này, trong đó có việc nâng cao chất lượng cán bộ, công chức…

Đối với công tác tham mưu cho Chính phủ của các bộ, ngành, Thủ tướng thừa nhận có lúc chưa được sát sao nhưng so với trước, các bộ, ngành đã trưởng thành lên rất nhiều. Liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trường, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu quan điểm nhất quán của Chính phủ là kiên quyết xử lý những doanh nghiệp gây ô nhiễm theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời ngăn ngừa có hiệu quả, không để phát sinh DN gây ô nhiễm. Thủ tướng cho biết, Chính phủ từng từ chối nhiều dự án trong đó có dự án thép trị giá 4,5 tỷ USD chỉ vì các dự án này có nguy cơ gây ô nhiễm…

Phát biểu tại hội trường, nhiều ĐBQH bày tỏ sự đồng tình, hài lòng và đánh giá cao về báo cáo của Thủ tướng trước Quốc hội đã bao quát, rõ ràng, đề cập những vấn đề quan trọng của đất nước, khái quát được bức tranh toàn cảnh về tình hình và phương hướng phát triển kinh tế-xã hội trong thời gian tới.

Cách trả lời chất vấn của Thủ tướng rất chân thành, sôi nổi, trực tiếp đề cập thẳng vào vấn đề, nắm chắc tình hình, số liệu, qua đó đã thể hiện được cái tầm của người đứng đầu Chính phủ. Những chia sẻ của Thủ tướng đối với  các lĩnh vực sản xuất lúa gạo, y tế, giáo dục, điện lực… đã nhận được sự hưởng ứng cao của đại biểu và cử tri.