(Ảnh minh họa)

Thực ra đây là câu chuyện không mới, nhất là đối với những đô thị lớn đông dân cư như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, mục tiêu là rất tích cực, không những nhằm giảm ùn tắc, đảm bảo an toàn giao thông, mà còn giảm bớt nguy cơ ô nhiễm môi trường, góp phần chỉnh trang mỹ quan đô thị.

Nhưng nhìn vào thực tế hiện nay, ở Hải Phòng cũng như các địa phương khác trong cả nước, xe máy vẫn được coi là phương tiện chính của người tham gia giao thông. Lẽ đương nhiên bởi những tiện ích tích hợp vượt trội của xe máy so với các phương tiện giao thông khác, vừa đảm bảo tốc độ, dễ điều khiển, dễ di chuyển trên nhiều dạng địa hình. 

So với phương tiện phổ biến khác như ô tô, xe máy còn có ưu thế là chi phí đầu tư thấp hơn, không chiếm nhiều diện tích cả lưu thông và lưu bãi, phù hợp với điều kiện thu nhập cũng như nhu cầu làm việc, sinh hoạt, tham gia cộng đồng của đại chúng người dân.

Cũng vì những tiện ích nêu trên, mà hiện lưu lượng xe máy tính trên dân số của Việt Nam thuộc diện cao nhất thế giới, vào những giờ cao điểm, xe máy tập trung nhiều đã tạo ra những điểm nóng về giao thông, tiềm ẩn không ít nguy cơ về an toàn và môi trường, mà Hải Phòng cũng không ngoại lệ.

 Nhưng cần phải thẳng thắng nhìn nhận, dẫn đến ùn tắc và mất an toàn giao thông không chỉ riêng có xe máy, mà là lỗi tổng thể, trong đó tổ hợp các loại phương tiện cá nhân bao gồm chủ yếu là ô tô, xe máy chiếm lớn nhất, bên cạnh đó còn có những nguyên nhân thuộc về hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, ý thức giao thông… và những lý do khác.

Hơn nữa, một trong những vấn đề mà nhiều người quan tâm nhất, rằng nếu như đề xuất trên thành hiện thực, thì để bù đắp khoảng trống tiện tích mà xe máy mang lại cho đại chúng cộng đồng sẽ được giải quyết ra sao?

Đây là nội dung đã được thảo luận nhiều, với chủ trương nghiêng về tăng cường năng lực của giao thông công cộng. Nhưng thực tiễn cũng cho thấy, để giao thông công cộng đáp ứng được cơ bản nhu cầu của người dân, đối với Hải Phòng cũng như nhiều địa phương khác, là không hề dễ dàng cả về nguồn lực đầu tư và vận hành. Chưa nói đến việc kết nối các điểm phát sinh nhu cầu di chuyển của người dân với dịch vụ giao thông công cộng thế nào cho phù hợp và thỏa đáng.

Mặt khác, nhìn từ góc độ kinh tế, xe máy là một trong những tài sản có giá trị lớn trong sở hữu của người dân, nếu như giá trị tài sản này bị hạn chế hoặc dừng khai thác thì việc giải quyết quyền lợi sẽ như thế nào.

Bên cạnh đó, lâu nay hoạt động của phân ngành sản xuất, kinh doanh xe máy cũng đã phát triển thành một phân khúc thị trường lớn, xứng đáng là phân ngành kinh tế của đất nước, những tác động liên quan cũng là câu chuyện đáng lưu tâm.

Rõ ràng, câu chuyện rất dễ nói, nhưng không hẳn đã dễ làm, tưởng như nhỏ nhưng tác động lại rất lớn. Hy vọng rằng chương trình dừng hoạt động của xe máy trong giao thông cũng như những ý tưởng tương tự khác, dù rất ưu việt những cùng nên thiết thực, khả thi và phù hợp với thực tiễn cuộc sống.

Hoàng Minh