Năm 2020 và nhiệm kỳ vừa qua, tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp, có những biến động khó dự báo, chưa từng có trong nhiều thập kỷ. Các yếu tố tác động tới ổn định chính trị, an ninh, trật tự diễn ra đa chiều và có mặt gay gắt hơn. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý thống nhất của Nhà nước, sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ của Quân đội nhân dân và các cấp, các ngành, sự giúp đỡ có hiệu quả của Nhân dân, với quyết tâm chính trị cao, sự nỗ lực rất lớn và sự đoàn kết, thống nhất trên dưới một lòng, lực lượng Công an nhân dân (CAND) tiếp tục trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt, thực hiện thắng lợi, toàn diện trên các mặt công tác, bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, tạo chuyển biến tích cực về trật tự an toàn xã hội, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước, với những kết quả, dấu ấn nổi bật, kết tinh thành những thành tựu, kinh nghiệm sau:

CAND tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, luôn đặt lên hàng đầu và kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc và nhân dân; chủ động, kịp thời tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp nhiều chủ trương, chính sách, giải pháp chiến lược, quan trọng, có ý nghĩa “căn cốt” về đảm bảo an ninh, trật tự, ứng phó hiệu quả với các tình huống, vấn đề mới, phức tạp, nhạy cảm, giữ vững thế chủ động chiến lược, góp phần thiết thực bảo vệ, xây dựng và phát triển bền vững đất nước. 

CAND thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong giữ vững an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội trong điều kiện có nhiều khó khăn, thách thức rất lớn, góp phần quan trọng để hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ cuộc sống bình yên và phục vụ ngày càng tốt hơn yêu cầu chính đáng của nhân dân. Công tác nắm tình hình, nhất là tình hình từ xa, từ cơ sở, đã chủ động và hiệu quả hơn. Công tác phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, vô hiệu hoá âm mưu, hoạt động phá hoại của các thế lực thù địch, phản động được triển khai quyết liệt, không để thành lập tổ chức chính trị đối lập trong nước; bảo vệ tuyết đối an ninh, an toàn các mục tiêu, sự kiện chính trị quan trọng của đất nước; không để xảy ra khủng bố, phá hoại, bị động, bất ngờ về mặt chiến lược. Chủ động phát hiện, tấn công, trấn áp mạnh tội phạm, nhất là tội phạm có tổ chức, tội phạm mạng, tội phạm có yếu tố nước ngoài, tội phạm liên quan “tín dụng đen”, tội phạm kinh tế, ma tuý; nhanh chóng điều tra, làm rõ các vụ trọng án giết người, cướp tài sản; đạt và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu Quốc hội đề ra, tạo chuyển biến tích cực về trật tự kỷ cương, an ninh xã hội, an ninh con người, được nhân dân đồng tình ủng hộ, đánh giá cao. Qua đó cho chúng ta bài học quý giá, đó là: “Hoạt động của lực lượng CAND phải luôn đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung thống nhất của Nhà nước, phục vụ có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, đối ngoại của đất nước”.

CAND tích cực, chủ động xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật, tạo cơ sở pháp lý quan trọng, vững chắc hơn cho các mặt công tác bảo đảm an ninh, trật tự và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, xây dựng lực lượng CAND. Đặc biệt, đã đề xuất Quốc hội thông qua và ban hành nhiều luật quan trọng như: Luật CAND, Luật An ninh mạng, Luật Cảnh vệ, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (sửa đổi), Luật Cư trú (sửa đổi), Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi)... tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác đảm bảo an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng CAND. 

CAND thực sự là “thanh bảo kiếm” bảo vệ Đảng, được thể hiện ở cả hai lĩnh vực công tác, đó là: (1) Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng, cương lĩnh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, giữ vững ngọn cờ lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. (2) Bảo vệ và giữ gìn nhân sự của Đảng, bảo vệ đảng viên và các tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh. Chủ động phát hiện, ngăn chặn các hoạt động thâm nhập, lôi kéo, móc nối, tác động “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; đấu tranh, xử lý nghiêm minh các hành vi tiêu cực, tội phạm tham nhũng theo đúng phương châm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Qua đó đóng góp quan trọng bảo vệ sự đoàn kết thống nhất, danh dự, uy tín và vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng; đồng thời khẳng định chân lý bất di, bất dịch đối với lực lượng CAND là “Chỉ biết còn Đảng thì còn mình”.

CAND không ngừng được củng cố và tăng cường sức mạnh về mọi mặt, ngày càng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đảng ủy CATW gương mẫu đi đầu, quyết tâm đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an và công an các cấp tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo hướng tăng cường cơ sở, mạnh từ cơ sở; đồng thời tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đội ngũ cán bộ các cấp có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng vượt qua gian khổ, chấp nhận hy sinh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Từ năm 2015 đến nay, 48 đồng chí cán bộ công an đã anh dũng hy sinh, gần 1500 đồng chí bị thương trong khi làm nhiệm vụ; xuất hiện hàng ngàn tấm gương điển hình tiên tiến tiêu biểu trong các phong trào thi đua. Bộ Công an và Công an các đơn vị, địa phương đã chủ động nhận diện, phát hiện, xử lý nghiêm minh những cán bộ sai phạm, tiêu cực, kể cả các cán bộ cấp cao. Những kết quả đó thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ, sức mạnh kỷ luật, sức chiến đấu và uy tín, danh dự của lực lượng CAND; đồng thời tiếp tục khẳng định bài học vô cùng quý giá, đó là: “Phải đặc biệt quan tâm xây dựng đảng, xây dựng lực lượng CAND trong sạch, vững mạnh; xây dựng đảng là then chốt, xây dựng lực lượng là quan trọng, công tác cán bộ là then chốt của then chốt”.

CAND ngày càng gần dân, gắn bó mật thiết với Nhân dân, được Nhân dân tin yêu và dành nhiều tình cảm tốt đẹp. Qua việc bố trí hơn 43.000 cán bộ Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã, lực lượng Công an kịp thời nắm bắt, giải quyết những nguyện vọng chính đáng của Nhân dân; tham mưu giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự ngay từ đầu và ngay từ cơ sở. Lực lượng CAND cũng là một trong những lực lượng xung kích tuyến đầu, không quản ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh, có nhiều biện pháp, cách làm cụ thể, thiết thực để cùng Đảng, Nhà nước và Nhân dân phòng, chống dịch COVID-19; kịp thời ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ. Đã phối hợp các bộ, ngành, địa phương, các nhà hảo tâm thực hiện hiệu quả chủ trương hỗ trợ, xây dựng, sửa chữa nhà ở cho hàng nghìn gia đình chính sách, các hộ nghèo và học sinh tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; góp phần giúp người dân yên tâm lao động, sản xuất, hạn chế được việc di cư tự do, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Công an và Nhân dân. Qua công tác, chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, lực lượng CAND ngày càng khắc sâu phương châm: “Trọng dân, gần dân, sát dân. Lúc dân cần, lúc dân khó có Công an” và “Công an phải hết lòng giúp đỡ nhân dân và dựa vào lực lượng hùng mạnh của nhân dân”.

CAND đã phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Quân đội nhân dân và các ban, bộ, ngành, địa phương, huy động cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, thực hiện công tác an sinh xã hội. Ngày càng thực hiện tốt vai trò tham mưu nòng cốt trong xây dựng nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc; gắn nhiệm vụ quốc phòng, an ninh với các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Lực lượng CAND từ Bộ tới cơ sở ngày càng thấm nhuần sâu sắc bài học: “Nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự là nhiệm vụ của toàn đảng, toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trong đó CAND là nòng cốt. Phải phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân để giữ vững an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội”.

CAND Việt Nam có vai trò, vị thế ngày càng cao trong khu vực và quốc tế. Thông qua việc tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế, triển khai hiệu quả các cơ chế đối thoại an ninh, chủ động đẩy mạnh hợp tác đa phương tại các diễn đàn an ninh của khu vực, quốc tế, nhất là trong khuôn khổ Liên hợp quốc, Interpol, Aseanpol; tham gia hiệu quả trong giải quyết các vấn đề quốc tế về phòng, chống tội phạm, đảm bảo an ninh khu vực, toàn cầu... đã xây dựng và tăng cường tin cậy chính trị, đưa quan hệ với các đối tác ngày càng đi vào chiều sâu; góp phần quan trọng làm sâu sắc thêm bài học kinh nghiệm: “bảo vệ an ninh, lợi ích quốc gia từ sớm, từ xa, từ ngoài biên giới lãnh thổ”.

Nhìn lại một chặng đường lịch sử, lực lượng CAND luôn tự hào có Chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh soi lối, dẫn đường, luôn được Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt; luôn có quần chúng nhân dân ủng hộ, giúp đỡ và các ban, bộ, ngành, địa phương phối hợp đoàn kết, đồng lòng, hiệu quả. Lực lượng CAND cũng tự hào đóng góp quan trọng để cùng toàn đảng, toàn dân, toàn quân xây dựng nên những thành tựu, cơ đồ, tiềm lực, uy tín, vị thế của đất nước như ngày hôm nay. 

Một giai đoạn mới đang tiếp tục mở ra với nhiều cơ hội mới và sự tin tưởng về sự phát triển thịnh vượng, bền vững của đất nước ta, dân tộc ta; đồng thời cũng đặt ra nhiều khó khăn, thử thách đối với toàn đảng, toàn dân, toàn quân ta. Toàn lực lượng Công an nhân dân tiếp tục phát huy thành tựu, kinh nghiệm đã đạt được, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, xây dựng lực lượng trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, phát huy vai trò nòng cốt, giữ vững an ninh, trật tự để bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước.

Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước đối với công tác công an; huy động và phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội. Nắm chắc tình hình, chủ động, nhạy bén tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp các chủ trương giải pháp, chiến lược, sách lược để đảm bảo an ninh lợi ích của quốc gia, dân tộc và nhân dân; bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về bảo vệ an ninh, trật tự, bảo đảm cho hoạt động hiệu lực, hiệu quả của lực lượng CAND.

Chủ động, sáng tạo, kịp thời thể chế hóa, cụ thể hóa và triển khai thực hiện quyết liệt, có hiệu quả các chủ trương, chính sách, pháp luật về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và xây dựng lực lượng CAND. Chú trọng xác định mục tiêu, yêu cầu, chủ đề và khẩu hiệu hành động, đi đôi với việc giao chỉ tiêu cụ thể cho từng đơn vị, địa phương nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ công tác đã đề ra. Đề cao vai trò gương mẫu, nêu gương của người đứng đầu cấp ủy, đồng thời là Thủ trưởng đơn vị. 

Đặc biệt coi trọng và phải làm thật tốt, thật nghiêm túc công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng CAND trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, toàn diện về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ nghiệp vụ, kỹ năng, năng lực công tác, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, thực sự là “thanh bảo kiếm”, là chỗ dựa tuyệt đối tin cậy, vững chắc của Đảng, Nhà nước và Nhân dân. 

Nâng cao hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học, dự báo chiến lược, hoàn thiện hệ thống lý luận nghiệp vụ, tăng cường tiềm lực vật chất, kỹ thuật của lực lượng CAND đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Chú trọng đầu tư nghiên cứu ứng dụng các thành tựu khoa học, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trong các mặt công tác công an, coi đây là một trong những công tác trọng tâm, có ý nghĩa “đột phá” để nâng cao hiệu quả các mặt công tác.

Phát huy truyền thống anh hùng vẻ vang, lực lượng CAND quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, giữ vững an ninh, trật tự, phục vụ đắc lực công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước, Nhân dân./.

Đại tướng, GS.TS Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an