Đền Nghè Mỹ Giang lưu giữ những giá trị văn hóa lịch sử quý giá

Đền Nghè (còn gọi là Đền Mỹ Giang) được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp thành phố, là nơi thờ 3 vị thần Thành hoàng làng gồm: Phổ Hóa, Phố Hộ và Thượng Công. Theo thần phả, vào năm Nhâm Ngọ Phù Long thứ 2 (năm 1102), đời vua Lý Nhân Tông, hơn 30 vạn giặc Tống xâm lược nước ta. Trước thế giặc mạnh, nhà vua thân chinh cầm quân đánh giặc, đến trang Mỹ Giang, thuộc huyện Thủy Đường (tức làng Mỹ Giang, xã Kênh Giang, huyện Thủy Nguyên ngày nay) thì tạm nghỉ ở chùa cạnh chợ Giang Tân (tức chợ Giá ngày nay).

Nửa đêm, nhà vua nằm mơ thấy một người con gái trẻ kiều diễm đến bên, xin được âm phù trợ lực, tiến cử 2 người em trai văn võ toàn tài, liền sai triệu tập các bô lão và dân chúng quanh vùng hỏi về gia đình họ Phổ và tìm gặp anh em Phổ Hóa, Phổ Hộ. Đây là 2 anh em sinh đôi, có chị gái là Phổ Thị Huyền đã mất từ năm 16 tuổi. Sau khi tiếp xúc, vua giao cho 2 ông cầm quân bộ tả hữu tiên phong cùng cánh quân thủy của tướng Đoàn Thượng tiến quân đánh giặc. Quân ta đại thắng, tướng giặc Nguyễn Ngao bị bắt sống. Giấc mộng linh ứng, vua ban trăm quan tiền để xây đền thờ bà Phổ Thị Huyền (tức Đền Chợ Giá) và truyền cho người dân trong vùng đời đời hương hỏa.

Ba năm sau (năm 1105), 2 ông Phổ Hóa và Phổ Hộ được phong là Hộ công vi tả bật nguyên soái, Hữu Bật nguyên soái đại tướng quân và được xây đền thờ (nay là đền Nghè Mỹ Giang). Theo ngọc phả, đền được xây dựng ngay trên ngôi đất có thế “chân long”, tức nơi đức thánh Phổ Hóa và Phổ Hộ quy tiên.

Các đại biểu tiến hành lễ cắt băng khánh thành công trình

Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, ngôi đền xuống cấp. Từ năm 2002, tiếp nối truyền thống của cha ông, con em dòng họ Đỗ cùng dân làng và khách thập phương đã công đức tiền của, đóng góp công sức trùng tu, tôn tạo khang trang. Hiện ngôi đền có bố cục hình chữ Đinh (5 gian bái đường, 3 gian hậu cung) và lưu giữ những giá trị quý giá gồm: tấm bia đá dựng năm Tự Đức, 2 pho tượng Thánh và 8 đạo sắc phong các triều đại. Theo cổ lệ, trong những ngày hội mở của đền, dân làng thường có tục rước thần tượng Thánh nữ Phổ Thị Huyền từ Đền Chợ Giá về Đền Nghè để hợp tế.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó chủ tịch UBND TP Lê Khắc Nam nhấn mạnh những giá trị lịch sử, văn hóa quý giá của di tích Đền Nghè Mỹ Giang; đề nghị tiếp tục phát huy, bảo tồn công trình, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tâm linh và sinh hoạt tín ngưỡng tôn giáo của nhân dân.

THỦY NGUYÊN