Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới năm 2023 (WHO Global Tuberculosis Report 2023), sau 2 năm gián đoạn liên quan đến COVID -19, hoạt động chẩn đoán và điều trị bệnh lao đã có sự phục hồi mạnh mẽ trong năm 2022. Điều này đã giúp cải thiện những tác động tiêu cực của đại dịch đối với số người chết và mắc lao trên toàn cầu.

Tuy nhiên, bệnh lao vẫn là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai trên thế giới trong số các bệnh truyền nhiễm chỉ sau COVID-19. Con số tử vong do lao trên toàn cầu năm 2022 là 1,3 triệu người.

Đến thời điểm hiện tại , các mục tiêu toàn cầu trong công tác chống lao đang bị chậm tiến độ. Số bệnh nhân lao mới được phát hiện và báo cáo năm 2022 trên toàn cầu là 7,5 triệu người. Đây là con số cao nhất kể từ khi WHO bắt đầu theo dõi bệnh lao toàn cầu vào năm 1995.

Tại Hải Phòng với dân số trên 2 triệu người, dịch tễ bệnh lao ở mức trung bình so với cả nước. Hàng năm Hải Phòng phát hiện gần 1.700 người bệnh lao các thể đạt trên 90% so với kế hoạch, đạt khoảng 65% so với dịch tễ. Điều trị thành công 90% số người bệnh lao được thu nhận.

Phát biểu tại chương trình, đồng chí Trần Quốc Trinh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hải Phòng cho biết, Ngay sau những ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, trong năm 2022, 2023, Chương trình Chống lao Thành phố đã triển khai đồng bộ các can thiệp phòng chống lao nhằm tăng tối đa số bệnh nhân lao được phát hiện, tăng cường chẩn đoán và thu nhận vào điều trị để cắt đứt nguồn lây trong cộng đồng, giúp phục hồi hoạt động phát hiện bệnh lao sau ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Sự thành công đó là nhờ vào việc tăng cường, mở rộng triển khai phát hiện chủ động trong cộng đồng, phát hiện tích cực ở cơ sở y tế, áp dụng chiến lược X-quang và xét nghiệm Xpert để chẩn đoán, đặc biệt là triển khai các hoạt động gắn liền với hệ thống y tế cơ sở để tăng cường chất lượng chẩn đoán, điều trị và duy trì bền vững công tác dự phòng lao.

Trong năm 2023, Bệnh viện Phổi Hải Phòng đã phối hợp với Tổ chức FIT trong việc khám sàng lọc lao và một số bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng bằng chiến lược 2X, phối hợp với Trung tâm Sáng kiến phát triển cộng đồng (SCDI), Trường Đại học Y Dược Hải Phòng trong việc sàng lọc đánh giá can thiệp dựa vào cộng đồng hướng tới thanh toán bệnh lao ở người tiêm chích ma túy tại Hải Phòng.

Bằng việc đẩy mạnh công tác phát hiện bệnh lao kết hợp nhiều hình thức, phát huy tối đa vai trò của hệ thống y tế nói chung và y tế cơ sở nói riêng, kết hợp giữa y tế công và y tế tư nhân trong công tác phòng, chống lao, vận động sự cam kết và chỉ đạo của chính quyền địa phương các cấp đối với hoạt động phòng chống lao, lồng ghép các chiến dịch sàng lọc bệnh lao với các bệnh lý khác... Hoạt động phòng chống lao tại Thành phố Hải Phòng năm 2023 đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả các hoạt động trọng tâm năm 2024 và tầm nhìn năm 2035 với mục tiêu chấm dứt bệnh lao tại Việt Nam, đồng chí Phó Giám đốc Sở Y tế đề nghị lãnh đạo Đảng, chính quyền các cấp cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo để có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cũng như sự tham gia tích cực của cả cộng đồng vào hoạt động phòng chống lao.

Đồng chí cũng đề nghị lãnh đạo các Bệnh viện Đa khoa và Trung tâm Y tế có giường bệnh cần quan tâm hơn nữa đến công tác phát hiện, quản lý người bệnh lao trên địa bàn; bổ sung và ổn định biên chế cán bộ chống lao tại đơn vị.

Xét nghiệm theo dõi cho người mắc lao đang quản lý và điều trị tuyến cơ sở theo hướng dẫn của Chương trình chống lao. Tăng cường công tác phát hiện, theo dõi điều trị, kiểm tra giám sát người bệnh lao tại tuyến y tế cơ sở nhằm tăng tỷ lệ điều trị khỏi và giảm tỷ lệ bỏ trị. 

Đồng thời, lãnh đạo các Bệnh viện Đa khoa và Trung tâm Y tế có giường bệnh cần tăng cường phối hợp chương trình y tế công - công và công - tư trong việc phát hiện, quản lý và điều trị người bệnh lao. Đảm bảo cung ứng đủ thuốc thiết yếu cho hoạt động phòng chống lao đối với người bệnh. Tăng cường áp dụng chiến lược 2X  trong các tiếp cận phát hiện chủ động, phát hiện tích cực phòng chống bệnh lao và thực hiện có hiệu quả hoạt động Dự án. Mở rộng bao phủ Bảo hiểm Y tế cho người bệnh khi sử dụng thanh toán khám bệnh chữa bệnh dịch vụ tiếp cận chương trình lao. Tăng cường nhập liệu ca bệnh lên phần mềm Vitimes phiên bản mới.

Tại chương trình, đại diện các đơn vị phát biểu hưởng ứng Ngày thế giới phòng, chống lao năm 2024 và nhắn tin cú pháp “TB” gửi 1402 để gây quỹ hỗ trợ người bệnh chiến thắng bệnh lao.

VŨ DUYÊN