Các bị cáo Trần Văn Lâm, Trần Xuân Sơn, Bùi Văn Tiệp bị xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”; bị cáo Phùng Danh Thắm bị cáo buộc tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Hội đồng xét xử (HĐXX) gồm: Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa là Thượng tá Nguyễn Hồng Phong; Hội thẩm quân nhân, gồm: Đại tá Trương Ngọc Hải và Thượng tá Nguyễn Văn Tự.

Tới dự, có các luật sư bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo, đại diện gia đình các bị cáo và nhân dân trên địa bàn.

Tại phiên xét xử, sau phần công bố quy định chung của thư ký phiên tòa; Quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, đối với các bị cáo: Đinh Ngọc Hệ, Trần Văn Lâm, Bùi Văn Tiệp, Trần Xuân Sơn, Phùng Danh Thắm,Đại diện Viện Kiểm sát quân sự (KSQS) T.Ư đọc bản cáo trạng.

1-Bị cáo Đinh Ngọc Hệ, theo cáo trạng,biết Tổng Công ty (TCT) Thái Sơn có chủ trương mở rộng thị trường phát triển sản xuất kinh doanh, khoảng tháng 7-2009, Đinh Ngọc Hệ (lúc này là Phó Trưởng phòng Kinh doanh TCT Thái Sơn), đã đề nghị thành lập pháp nhân mới là doanh nghiệp cổ phần, do TCT Thái Sơn và một số cá nhân góp vốn thành lập, theo mô hình công ty mẹ, con.

Ngày 5-8-2005, TCT Thái Sơn có quyết định về việc đầu tư góp vốn, ông Hệ là người đại diện cổ đông quản lý 21% cổ phần vốn điều lệ. Ngày 19-9-2009, Sở Kế hoạch - Đầu tư TP Hồ Chí Minh cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho pháp nhân mới là Công ty cổ phần Phát triển đầu tư (CPPTÐT) Thái Sơn (tháng 9-2011, đổi tên thành Công ty CPPTĐT Thái Sơn Bộ Q.P), Đinh Ngọc Hệ là Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT), vốn điều lệ 20 tỷ đồng, TCT Thái Sơn góp 51% vốn. Từ tháng 3-2013 đến khi bị bắt, Đinh Ngọc Hệ là người đại diện theo pháp luật và là Tổng Giám đốc công ty nêu trên.

Ðến tháng 11-2012, TCT Thái Sơn quyết định rút 31% vốn cổ phần, nhưng đến tháng 8-2013 mới ký được hợp đồng chuyển nhượng vốn cho người quen của Đinh Ngọc Hệ với giá 0 đồng. TCT Thái Sơn không thu được bất kỳ khoản tiền nào. Ðến tháng 10-2017, TCT Thái Sơn chuyển nhượng 20% cổ phần còn lại cho một cá nhân thu được 1,2 tỷ đồng.

Mặc dù với danh nghĩa là công ty con của TCT Thái Sơn, nhưng thực chất vốn kinh doanh của Công ty CPPTÐT Thái Sơn là của tư nhân, mọi hoạt động đều theo quản lý, điều hành trực tiếp của Đinh Ngọc Hệ. Ngay cả khi TCT Thái Sơn đã rút 31% vốn điều lệ (chỉ còn là công ty liên kết), nhưng vẫn lấy danh nghĩa là doanh nghiệp quân đội để hoạt động kinh doanh và đã có nhiều hành vi vi phạm pháp luật.

Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ

Từ năm 2011 đến 2016, lợi dụng danh nghĩa là người đại diện phần vốn góp của TCT Thái Sơn và chức vụ Chủ tịch HĐQT, đại diện theo pháp luật, Đinh Ngọc Hệ báo cáo không trung thực về hoạt động của Công ty CPPTÐT Thái Sơn, thông qua Ban Tổng Giám đốc TCT Thái Sơn; Đinh Ngọc Hệ đề nghị cho mua bằng vốn tự có và đăng ký sử dụng xe ô-tô biển số quân sự, biển số xanh 80A, trong đó có nhiều xe có giá trị lớn.

Khi được miễn nhiều tỷ đồng tiền thuế trước bạ và cho đăng ký xe, Đinh Ngọc Hệ chỉ đạo Trần Văn Lâm ký các hợp đồng thế chấp các ô-tô cho các tổ chức tín dụng để vay hoặc bảo lãnh vay tiền, thu lợi hơn sáu tỷ đồng. Hành vi cho thuê, cho mượn, thế chấp xe này của Đinh Ngọc Hệ dẫn đến đơn thư tố cáo, ảnh hưởng uy tín của Quân đội. Hành vi của Đinh Ngọc Hệ đã vi phạn quy định của Nhà nước, Chính Phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an về quản lý, sử dụng xe công, có đủ yếu tố cấu thành tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Quá trình điều tra, Đinh Ngọc Hệ không thành khẩn khai báo, không thừa nhận hành vi vi phạm, cho rằng, là doanh nghiệp thì việc cho thuê, thế chấp xe biển quân sự, biển số xanh 80A là hoạt động kinh doanh bình thường, không vi phạm pháp luật, là ngoại giao; đồng thời, đổ lỗi cho ban điều hành cấp dưới, bản thân Hệ không biết. Cơ quan chức năng đã thu thập được các chứng cứ xác định, Đinh Ngọc Hệ là người ký tờ trình đề nghị mua xe bằng vốn tự có, là người ký quyết định, chỉ đạo việc thế chấp, cho thuê xe, giao xe ô-tô cho các đối tượng ngoài xã hội sử dụng trái quy định.

Việc hợp thức kinh doanh xăng kém chất lượng

Cuối năm 2012, Công ty CPPTÐT Thái Sơn Bộ Q.P ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Công ty TNHH vận tải thủy bộ Hải Hà (Công ty Hải Hà). Do Công ty Hải Hà không xin được giấy phép kinh doanh, Đinh Ngọc Hệ ký quyết định thành lập chi nhánh Công ty CPPTÐT Thái Sơn tại Bình Dương, bổ nhiệm ông Trần Xuân Sơn làm Giám đốc chi nhánh. Thực chất việc lập chi nhánh này là để xin cấp phép xây dựng, giấy phép kinh doanh xăng dầu giúp Công ty Hải Hà.

Sau khi được cấp phép, Công ty Hải Hà đầu tư, mở cửa hàng xăng dầu Thái Sơn. Ngày 23-6-2014, đội kiểm tra liên ngành của tỉnh Bình Dương lập biên bản xử lý cửa hàng này, vì có hơn 20 nghìn lít xăng tồn kho không đạt tiêu chuẩn. Đinh Ngọc Hệ đã chỉ đạo Trần Văn Lâm làm văn bản giả mạo nhận hoạt động kinh doanh xăng dầu của cửa hàng chủ yếu phục vụ kinh tế, quốc phòng của ngành gửi cơ quan chức năng tỉnh Bình Dương; gọi điện cho Đại tá Bùi Văn Tiệp (lúc đó là Sư đoàn trưởng Sư đoàn 367, Quân chủng Phòng không – Không quân) để trao đổi, ký hợp đồng giả, nhận số xăng kém chất lượng nói trên là của Sư đoàn 367, không phải xăng kinh doanh để trốn tránh xử phạt; Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Bình Dương tin tưởng nên không truy xuất đến cùng và đã không xử phạt.

Mặc dù Đinh Ngọc Hệ không thừa nhận hành vi phạm tội, tuy nhiên, căn cứ tài liệu thu thập được qua điều tra, phù hợp lời khai của các bị can khác… đủ cơ sở xác định Đinh Ngọc Hệ là người quyết định, chỉ đạo sử dụng xe ô-tô để thế chấp, cho thuê, giao xe cho một số đối tượng sử dụng trái quy định mà không phải nộp thuế trước bạ hơn 3,1 tỷ đồng, hưởng lợi hơn sáu tỷ đồng. Lợi dụng danh nghĩa câu kết làm giả hợp đồng gửi xăng, hợp thức hóa nguồn gốc xăng dầu kém chất lượng, tránh bị xử phạt, gây thất thu ngân sách hơn 1,4 tỷ đồng.

Hành vi sử dụng giấy tờ tài liệu giả của cơ quan, tổ chức:

Năm 2000, Đinh Ngọc Hệ mua của một đối tượng không rõ lai lịch một bằng đại học. Trong quá trình công tác, Đinh Ngọc Hệ đã nhiều lần sử dụng bằng giả này và các giấy tờ, tài liệu giả để khai hồ sơ đảng viên, hồ sơ cán bộ, để được nâng lương, bổ nhiệm; phiên, phong quân hàm.

2- Bị cáo Trần Văn Lâm

Vớ tư cách là Tổng Giám đốc điều hành Công ty CPPTĐT Thái Sơn Bộ Q.P, theo chỉ đạo của Đinh Ngọc Hệ, ngày 17-7-2014, ông Trần Văn Lâm ký công văn gửi tỉnh Bình Dương mạo nhận là doanh nghiệp quân đội làm kinh tế đi đôi với nhiệm vụ quốc phòng; đồng thời, cấu kết với Đại tá Bùi Văn Tiệp, Trần Xuân Sơn làm giả hợp đồng gửi, giữ xăng dầu và các chứng từ nhằm hợp thức số xăng kém chất lượng bị kiểm tra là của Sư đoàn 367 gửi để không bị xử phạt, gây thất thu ngân sách 1,4 tỷ đồng. Hành vi của Trần Văn Lâm có đủ yếu tố cầu thành tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, với vai trò là người thực hiện tội phạm theo chỉ đạo của Đinh Ngọc Hệ.

3- Bị cáo Bùi Văn Tiệp

Bùi Văn Tiệp do có mối quan hệ với Đinh Ngọc Hệ từ trước, nên khi được nhờ, đã ký, đóng dấu vào hợp đồng gửi xăng dầu được làm giả nói trên và tài liệu liên quan để tránh bị xử phạt, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước hơn 1.4 tỷ đồng. Đại tá Bùi Văn Tiệp bị quy trách nhiệm đồng phạm với Đinh Ngọc Hệ với vai trò người thực hành và chịu trách nhiệm sau Đinh Ngọc Hệ, Trần Văn Lâm trong vụ án. Hành vi của Đại tá Bùi Văn Tiệp có đủ yếu tố cầu thành tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, với vai trò là người thực hiện tội phạm theo chỉ đạo của Đinh Ngọc Hệ.

4- Bị cáo Trần Xuân Sơn

Trần Xuân Sơn thực chất là cán bộ của Công ty Hải Hà, được Đinh Ngọc Hệ ký bổ nhiệm làm Giám đốc chi nhánh Bình Dương của Công ty CPPTÐT Thái Sơn Bộ Q.P. Trần Xuân Sơn đã cùng Trần Văn Lâm hợp thức hồ sơ về số xăng kém chất lượng bằng cách ký hợp đồng giả, chứng từ xuất nhập kho giả; ký công văn gửi các cơ quan chức năng mạo nhận chi nhánh Công ty CPPTĐT Thái Sơn Bộ Q.P tại Bình Dương là đơn vị làm kinh tế đi đôi với nhiệm vụ quốc phòng để tránh bị xử phạt, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước hơn 1.4 tỷ đồng; xâm hại quyền lợi của người tiêu dùng, ảnh hưởng uy tín của quân đội. Hành vi của Trần Xuân Sơn có đủ yếu tố cấu thành tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, với vai trò là người thực hiện tội phạm theo chỉ đạo của Đinh Ngọc Hệ.

5- Bị cáo Phùng Danh Thắm

Sau khi TCT Thái Sơn được Bộ Quốc phòng phê duyệt công ty mẹ, công ty con, trên cơ sở đề nghị của Đinh Ngọc Hệ và các cơ quan chức năng của TCT, Đại tá Phùng Danh Thắm, Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc TCT Thái Sơn đã ký quyết định góp vốn thành lập Công ty CPPTĐT Thái Sơn Bộ Q.P; ký văn bản đề nghị. Bị cáo Phùng Danh Thắm đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát các hoạt động của Công ty CPPTÐT Thái Sơn Bộ Q.P và Đinh Ngọc Hệ; không phát hiện Đinh Ngọc Hệ sử dụng nhiều ô-tô thế chấp sai quy định, không phát hiện sai phạm trong vụ việc xăng dầu kém chất lượng…

Các tình tiết giảm nhẹ:

Theo cáo trạng, trong vụ án này, Đinh Ngọc Hệ đã tự nguyện đề nghị gia đình nộp 500 triệu đồng để khắc phục hậu quả liên quan sai phạm. Ông Hệ được tặng nhiều huân, huy chương; đối với các bị cáo: Trần Văn Lâm, Bùi Văn Tiệp, Trần Xuân Sơn và Phùng Danh Thắm, trong quá trình làm việc với cơ quan điều tra đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Ðể khắc phục hậu quả, các bị cáo: Trần Văn Lâm tự nguyện nộp 10 triệu đồng; Bùi Văn Tiệp nộp 250 triệu đồng; Trần Xuân Sơn nộp 500 triệu đồng; Phùng Danh Thắm nộp 20 triệu đồng... cho cơ quan điều tra.

Tại phiên tòa hôm nay, 12 nhân chứng liên quan vụ án có mặt để làm rõ các tình tiết liên quan cáo trạng. Riêng bị cáo Đinh Ngọc Hệ có ba luật sư bào chữa. Trong phần tranh tụng, các bị cáo đã trình bày, làm rõ quá trình dẫn đến hành vi phạm tội

Phiên tòa xét xử vụ án Đinh Ngọc Hệ và các đồng phạm diễn ra trong hai ngày 30 và 31-7.