08:55 11/01/2022 Thông thường đối với người Việt, ngày nghỉ thì tết Dương lịch mang nhiều ý nghĩa tượng trưng của sự chuyển giao về thời gian, chứ ít tác động đến sinh hoạt thị trường. Năm nay cũng vậy, tết Dương lịch vừa trùng với ngày nghỉ tuần, vừa ngập ngụa trong diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, vì vậy thị trường hàng hóa nói chung và thực phẩm nói riêng hầu như không xuất hiện sự nhộn nhịp, thậm chí còn đìu hiu.
Nhóm rau củ quả hiện đang có giá khá ổn định
Thật ngẫu nhiên khi đợt rét kéo dài nhất kể từ đầu mùa lại được tăng cường đúng vào dịp giao năm, cùng với những thông tin không mấy tích cực về tình hình dịch bệnh Covd-19 trên địa bàn thành phố, càng khiến cho không khí thị trường có vẻ trầm lắng hơn.
Mặc dù tết Dương lịch trùng với ngày nghỉ cuối tuần, kéo dài thêm chuỗi nghỉ đối với nhóm khách hàng là cán bộ, công nhân viên, nhưng các hoạt động hưởng thụ ngày nghỉ gần như không biểu hiện. Điều này đã tác động thực tiếp đến thị trường.
Nhìn lại những năm trước, như đã nói ở trên, dù tết Dương lịch không mang nhiều ý nghĩa truyền thống trong văn hóa Việt, nhưng dịp này nếu có thêm ngày nghỉ, nhiều người và nhiều gia đình vẫn lên kế hoạch thụ hưởng. Dù kinh tế khó khăn nhưng điều kiện sum họp hoặc du lịch cũng phát sinh nhiều nhu cầu liên hoan cải thiện, đây là nguyên nhân chính khiến sức mua các mặt hàng thực phẩm tăng cao, dẫn đến nguồn cung có dấu hiệu hụt so với nguồn cầu.
Nhưng năm nay thì khác, dịch bệnh không những thuyên giảm mà tốc độ lay lan có chiều hướng gia tăng, riêng tại Hải Phòng số ca nhiễm Sars-CoV-2 đã có ngày vượt ngưỡng số 1.000, dẫn đến người dân càng thêm thận trọng trong giao tiếp.
Trong bối cảnh đó, khảo sát thị trường thành phố cho thấy, khu vực dịch vụ ăn uống mô hình nhà hàng cơ bản không có khách, còn khu vực ăn uống đường phố, phần do không thể hoạt đọng do việc thị công cải tạo vỉa hè, phần vì ế ẩm do dịch bệnh nên cũng hoạt động cầm chừng. Còn tại các chợ truyền thống, thực phẩm có tăng nhưng chỉ khu biệt cục bộ đối với một số sản phẩm, nhất là thực phẩm tươi sống.
Đơn cử như thủy sản, những mặt hàng được tiêu thụ tốt như tôm thẻ chân trắng sống tăng khoảng 15%, cá nuôi nước ngọt tăng khoảng 10%, mực lá tăng cao nhất với mức 20%... Dù vậy, việc tăng giá này chưa đến mức đột biến, hơn nữa nó gây chú ý bởi cả thời gian dài mức giá bình quân gần như rất ổn định. Mặt khác, theo một số tiểu thương buôn thủy sản, thì một phần nguyên nhân dẫn đến giá tăng, nguồn cung giảm thuộc về yếu tố mùa vụ. Bởi sản lượng đánh bắt thường bị giảm mạnh vào lúc thời tiết lạnh, còn hàng nuôi lại đang được “ủ” chờ dịp thu hoạch đại trà dịp tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.
Nhóm hàng thủy sản tăng nhẹ trong dịp tết Dương lịch
Sau thủy sản, gia cầm cũng thuộc nhóm tăng mạnh, những cũng phân hóa cục bộ chứ không phải tất cả. Chẳng hạn như gà ta nuôi công nghiệp tăng từ 90 nghìn đồng lên 100 nghìn đồng/kg, gà ta thả vườn từ 110 nghìn đồng lên 130 nghìn đồng/kg.
Trong khi đó, gà công nghiệp lông trắng chỉ tăng ở nhóm thịt đã phân loại, như dạng cánh tăng từ 75 nghìn đồng lên 90 nghìn đồng/kg, dạng đùi “tỏi” tăng từ 65 nghìn đồng lên 75 nghìn đồng/kg, dạng chân tăng từ 70 nghìn đồng lên 80 nghìn đồng/kg… khi thịt thân gà công nghiệp chỉ có 45 nghìn đồng/kg.
Nhưng cũng như thủy sản, một phần nguyên nhân khiến giá gia cầm tăng cũng bởi tác động của thời vụ, bởi trước đó các trang trại đã thu hoạch dồn và tập trung cho lứa mới đang được nuôi cơ bản chưa đủ độ tuổi, vì điểm rơi cũng dành cho tết Nguyên đán Nhâm Dần.
Cũng liên quan đến thị trường thực phẩm tết Dương lịch, mặt hàng vốn dĩ gây nhiều chú ý như thịt lợn hiện đang khá ổn, dù hồi đầu tháng 12-2021 đã xuất hiện sự biến động. Hiện giá lợn hơi đang quanh mức trên dưới 45 nghìn đồng/kg tùy theo giống, còn giá thịt bán lẻ vẫn ổn định trên dưới 100 nghìn đồng/kg.
Tuy nhiên nhóm giò, chả chế biến từ thịt lợn đã có dấu hiệu tăng, với mức bình quân 10%, được cho là sự vận động theo thông lệ dịp tết. Nhóm hàng rau củ quả các loại đang giảm đáng kể, như rau cải các loại chỉ còn 7 nghìn đồng/mớ, bắp cải 8 nghìn đồng/kg, súp lơ xanh các loại 12 nghìn đồng/kg… riêng cà chua vẫn đang có giá rất cao với mức bình quân 50 nghìn đồng/kg.
So với tết Nguyên đán, thì dịp tết Dương lịch năm nay dù kéo dài cũng chưa thể tác động lên tổng thể thị trường thực phẩm, vì những mặt hàng tiêu thụ tốt chủ yếu liên quan đến sinh hoạt thông thường. Nhưng điều đáng lưu ý là năm nay khoảng cách giữa hai dịp tết Âm – Dương chỉ có một tháng, khi mà thị trường tết Nguyên đán thường sôi động kể từ ngày cúng ông Táo 23 tháng Chạp, nghĩa là chỉ còn 3 tuần nữa.
Kết quả khảo sát cũng cho thấy, mặc dù nhóm hàng tươi sống chưa có biến động, nhưng nhóm hàng khô và thực phẩm chế biến công nghệ đã tăng giá tương đối mạnh, nhất là các loại măng, mộc nhĩ, bánh mứt kẹo, đồ uống… Nhìn trong nhóm các mặt hàng này, kinh nghiệm cho thấy, đây là những mặt hàng hay bị đẩy giá nhất, vì việc tiêu thụ mang tính cơ hội thời vụ.
Điều đáng quan tâm nữa là, hiện giao thương tiểu ngạch qua biên mậu giữa Việt Nam và Trung Quốc đang bị bế tắc, do phía Trung Quốc đóng cửa đường biên. Bên cạnh việc nhiều loại hoa quả xuất khẩu từ Việt Nam đang bị ùn ứ, nhiều mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã tăng giá mạnh và nguy cơ mất cân đối nguồn cung.
Bên cạnh đó, thông thường vào dịp cuối năm, các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và chế biến thực phẩm cũng được giám sát chặt để phòng ngừa sai phạm, nên nhiều tư thương không dám tích trữ hàng hóa. Đây sẽ là những thách thức đáng kể trong lưu thông hàng hóa từ nay đến tết Nguyên đán Nhâm Dần.
Ở một diễn biến khác, so với những dịp nghỉ dài ngày trước đây, không khí mua sắm của các siêu thị đợt này có vẻ khiêm tốn, cũng vì ảnh hưởng của dịch bệnh. Nhưng từ bài học của mấy năm gần đây, thì vai trò điều tiết của các siêu thị rất quan trọng, trong bối cảnh việc kiểm soát giá thị trường tự do còn nhiều bất cập.
Nên dù nói gì, dịp tết Dương lịch cũng xem như là một đợt tập dượt của thị trường, gợi mở tính chủ động để chuẩn bị cho người dân thành phố đón tết truyền thống sắp tới được suôn sẻ.
Lê Minh Thắng
Phấn đấu ngày 15/9 hoàn thành cấp điện cho 100% huyện đảo Cát Hải
Công an Hải Phòng xuống đường bảo đảm TTATGT, giúp dân tránh trú an toàn ngay giữa tâm bão