Trong dòng người vào mặc niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp có nhiều bạn trẻ mang theo tấm chân dung Đại tướng với sự thành kính. (Ảnh: Việt Đức/Vietnam+)

Mặc dù, 14 giờ 30, lễ mặc niệm cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp mới bắt đầu. Thế nhưng, từ khoảng vài giờ trước đó, người dân đã xếp hàng dài trước cổng tư gia của cố Đại tướng với bao cảm xúc nghẹn lòng.

Một tay chống gậy, một tay cầm cuốn tạp chí có in hình cố Đại tướng, bác Nguyễn Văn Hiệu (87 tuổi, Đống Đa, Hà Nội) không giấu được niềm xúc động: “Nghe tin Đại tướng qua đời, tôi không khỏi bàng hoàng, dẫu biết ai cũng phải qua vòng sinh-lão-bệnh-tử của tạo hóa.”

Quệt ngang dòng nước mắt, bác bảo: “Không chỉ riêng tôi mà toàn thể 90 triệu người dân trên đất nước Việt Nam này đều hướng về Đại tướng với niềm kính trọng vô bờ và sự ra đi của Đại tướng để lại một niềm tiếc thương vô hạn.”

Ký ức ùa về, bác kể, khi còn là một cậu thanh niên 27 tuổi, bác đã gặp cố Đại tướng trong một triển lãm mỹ thuật ở Nhà hát Lớn. “Khi ấy, nụ cười của Đại tướng thật rạng rỡ nhưng cũng thật hiền hòa. Từ ngày đó đến bây giờ và cả về sau này nữa, ấn tượng sâu đậm nhất trong tôi về Đại tướng chính là nụ cười ấy-nụ cười hòa bình. Nhớ về Đại tướng là tôi nhớ về nụ cười của người,” bác Hiệu hồi tưởng lại. 

Hòa mình vào dòng người trước cổng nhà cố Đại tướng, lão nghệ sỹ già Tạ Chí Hải lặng lẽ rút cây đàn violon ra, dạo bản nhạc “Chiêu hồn tử sỹ.”

Tiếng đàn vang ngân nghe da diết, khắc khoải; xen lẫn trong đó là nỗi nghẹn đắng, xót xa trước sự ra đi của người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ngơi bản đàn, người nghệ sỹ đường phố tâm sự, tiếng đàn như nén tâm nhang tiễn đưa người anh hùng của dân tộc về với đất mẹ.

Rung rung chòm râu bạc, nghệ sỹ Tạ Chí Hải trải lòng: “Cả cuộc đời Đại tướng vì nước vì dân. Đến lúc Người nhắm mắt xuôi tay, xin cho tôi được thay mặt những con dân đất Việt gửi tới Người khúc nhạc tiễn đưa. Đó là tiếng lòng của những người ở lại.”

                        
Lão nghệ sỹ già Tạ Chí Hải lặng lẽ dạo bản nhạc “Chiêu hồn tử sỹ” khi vào viếng Đại tướng. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Trong tâm thức của những thế hệ đi sau, cố Đại tướng được hình dung như một người cha, người chú, người anh vĩ đại mà giản dị, nghĩa tình.

Hướng đôi mắt buồn về phía tư gia của cố Đại tướng, anh Phạm Công Thắng (quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh) kể, đúng lúc anh đang có chuyến công tác ở Hà Nội thì nghe tin Đại tướng từ trần. 

“Tôi thu xếp công việc để có thể ở lại Hà Nội thêm một vài ngày, để được dự lễ mặc niệm người anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam,” anh Thắng cho hay.

Có mặt ở trước cổng ngôi nhà số 30 Hoàng Diệu từ 2 giờ sáng 6/10, anh Thắng bộc bạch: “Có ở đây những giờ phút này mới hiểu hết được lòng thành kính và tiếc thương của người dân với cố Đại tướng. Tôi thực sự xúc động trước hình ảnh những cụ già lưng đã còng nhưng vẫn chống gậy bước đến, đôi tay run run, hướng đôi mắt mờ nhòa lệ về phía nhà Đại tướng.”

Có chung suy nghĩ với người dân thành phố mang tên Bác ấy, Hoàng Linh (20 tuổi, Đại học Quốc gia Hà Nội) chia sẻ: “Tuy chưa bao giờ được gặp Đại tướng nhưng qua những bài học lịch sử, những cuốn sách viết về cuộc đời, sự nghiệp của Đại tướng, thế hệ trẻ chúng em vô cùng biết ơn những công lao, đóng góp của Người cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước hòa bình, phát triển.”

Linh tâm sự, bên cạnh những tiết học trên giảng đường thì những sự kiện cụ thể như lễ mặc niệm Đại tướng lần này sẽ là bài học sâu sắc đối với thế hệ thanh niên về lòng biết ơn, sự kính trọng và đạo lý “uống nước nhớ nguồn.”

Con phố Hoàng Diệu mỗi lúc một đông người đến mặc niệm cố Đại tướng, nước mắt rơi tiễn đưa người học trò xuất sắc của Bác Hồ. Trong những giây phút này, âm vang lời thơ về “Anh Văn” lại vang vọng trong tâm thức những người con dân Việt: "Đại tướng anh hùng dễ mấy ai/ Đức độ, anh, uy, trí, dũng, tài/ Thắng hai đế quốc, bách niên thọ/ Hoàn cầu có một, không có hai.”.