Điều đáng lo ngại là nếu như trước đây, hành vi vi phạm pháp luật hình sự của thanh thiếu niên chủ yếu ở nhóm tội xâm phạm TTXH, cố ý gây thương tích thì nay ở tội danh nào cũng có đối tượng là thanh thiếu niên. Thực trạng này thực sự khiến cơ quan chức năng “đau đầu” đi tìm lời giải cho câu hỏi: Vì sao thanh thiếu niên phạm tội ngày càng nhiều?

Mới đây, Đội Cảnh sát Hình sự Công an TP Nam Định vừa bắt ba đối tượng thanh niên có độ tuổi từ 17 đến 20 tuổi về hành vi trộm cắp tài sản. Những thanh niên này đều có điểm chung là lười lao động, ham chơi, đua đòi, hiếu sự giám sát của người lớn dẫn đến vi phạm pháp luật. Chúng hẹn hò, rủ nhau đi đột vòm. Có tiền, cả ba rủ nhau bỏ nhà, đi lang thang. Hết tiền, chúng mới về và tìm cách để trộm cắp. Vụ việc này lại một lần nữa khiến các điều tra viên mất ăn mất ngủ, tìm lời giải cho câu hỏi: “Tại sao các em lại dễ dàng chọn cuộc sống lang bạt, trộm cắp trong khi vẫn có một mái nhà để đoàn tụ, một công việc chân chính để kiếm tiền?”.

Ba thanh niên đó là Gồm Vũ Duy Hiệp, 20 tuổi; Vũ Thành Nam, 17 tuổi và Trần Văn Công, 20 tuổi cùng ở xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. . Trong đó, Vũ Duy Hiệp là người đầu trò và từng bị Tòa án nhân dân huyện Vụ Bản xử 15 tháng án treo về tội trộm cắp tài sản. Tuy có việc làm nhưng đồng lương ít ỏi từ việc làm chân chính lại không đáp ứng đủ nhu cầu ăn chơi và mua sắm của nhóm này.

Để có tiền ăn chơi, mua sắm quần áo đẹp, điện thoại đắt tiền, Hiệp, Nam và Công rủ nhau đi rình ai sơ hở là thó. Phi vụ thành công, cả 3 lại tắt điện thoại, dạt nhà đến khi túi rỗng mới về với bố mẹ và tiếp tục lên kế hoạch cho phi vụ tiếp theo. Vụ trộm gần đây nhất mà bọn chúng gây ra vào đêm ngày 18-5, cả 3 lẻn vào chùa Vụ, tại khu công nghiệp An Xá, TP. Nam Định, tỉnh Nam Định phá két sắt, trộm được hơn 200 triệu đồng.

                                              Đội CSHS Công an TP Nam Định khám nghiệm hiện trường vụ trộm tài sản chùa Vụ                                                  

Có tiền, 3 gã thanh niên mới lớn phi thẳng xuống bãi tắm Quất Lâm, vào nhà hàng, vung tiền ăn mừng “chiến tích”. Khi ấm bụng, ba kẻ này thuê taxi, lên thủ đô chơi cho thỏa. Để bằng bạn bằng bè, hưởng trọn thú vui tuổi trẻ, chúng lên bar, shopping. Đến ngày 20-5, rỗng túi, cả nhóm ngược taxi về bãi tắm Quất Lâm thì bị Đội Cảnh sát Hình sự Công an TP Nam Định bắt giữ về hành vi “trộm cắp tài sản”. Lúc này, trong túi 3 kẻ đột vòm chỉ còn vài triệu.

Vụ việc này, khiến người viết bài liên tưởng đến nhóm 9X dạt nhà, trộm tài sản lấy tiền chơi game, chơi tài xỉu trên mạng internet mà Công an huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định bắt giữ vào giữa năm 2016. Nhóm 9X đều trong độ tuổi 17, 18 tuổi, sớm bỏ học, sống theo bầy đàn. Các điều tra viên cho biết, tuy trẻ tuổi đời song nhóm trộm 9X này rất liều lĩnh và ma mãnh trong hoạt động phạm tội. Toàn bộ tài sản trộm được như xe máy, xe đạp điện, máy tính, vàng bạc… bọn chúng  mang đến tỉnh Hà Nam và một số tỉnh lân cận tiêu thụ khiến quá trình truy thu tài sản, các điều tra viên gặp không ít thử thách.

Hay như vụ chém người giữa phố xảy ra tại TP. Nam Định vào ngày  6-4-2017. Do mâu thuẫn trong chuyện đòi nợ, một nhóm 5 thanh niên đã cầm dao đuổi chém nạn nhân gục ngay giữa phố. Nhóm sát thủ này có tuổi đời còn rất trẻ, từ 17 đến 30 tuổi. Nhưng vì mâu thuẫn không đáng có, máu anh hùng nổi lên dẫn tới hậu quả thương tâm.

Một thực trạng đau lòng, càng ngày càng xuất hiện nhiều những vụ truy sát mà nguyên nhân xuất phát từ những xích mích nhỏ, người bình thường khó lòng hình dung nổi như bị từ chối cho điếu thuốc lá, vô tình quệt xe hay cho rằng đối phương nhìn đểu… mà những gã trai tuổi teen sẵn sàng lao vào nhau đấm đá, đâm chém.

Có thể thấy, thủ phạm của những vụ án trên đều có tuổi đời còn trẻ, chưa chín chắn trong suy nghĩ, còn bồng bột trong hành động. Vậy tại sao các em lại có hành xử manh động, bất chấp tất cả. Quá trình tiếp xúc, trò chuyện, chúng tôi nhận thấy, hầu hết các em đều có suy nghĩ bố mẹ chỉ  “yêu” công việc, không quan tâm đến con. Lúc có vướng mắc, nhiều lần cố bày tỏ suy nghĩ nhưng những bậc sinh thành có nghe cũng chỉ ậm ừ cho qua. Thậm chí, nhiều người còn nổi giận,  nhiếc mắng, khiến các em hụt hẫng, tự thu hẹp với người thân.

Còn có trường hợp nhà nghèo nhưng muốn có quần áo đẹp, điện thoại sịn để bằng bạn bằng bè. Làm thêm mất thời gian, lại vất vả, tốt nhất cứ ra tay trộm cướp là có ngay. Một số khác đơn giản là thích thể hiện… Nợ tình có thể bỏ nhưng nợ pháp luật phải trả. Tuy nhiên, thực tế đáng sợ, hầu như các em khi bị bắt đều bình thản đón nhận bởi có sự chuẩn bị tâm lý từ trước.

3 đối tượng trộm tài sản chùa Vụ:Vũ Thành Nam, Trần Văn Công và Vũ Duy Hiệp     

 Đại úy Trịnh Trường Sơn, Đội trưởng Đội Cảnh sát Hình sự, Công an huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định cho biết: có đối tượng thanh thiếu niên ở nhà tạm giữ được ít hôm thì bày tỏ mong muốn được bố mẹ vào thăm dù chỉ một lần. Bởi các em nhớ người thân và cảm thấy hối lỗi. Nhưng khi điều  tra viên chuyển mong muốn này đến gia đình, không ít bậc sinh thành còn lớn tiếng “Các anh cứ tống nó đi tù càng lâu càng tốt. Chúng tôi không có đứa con ấy”.

Với những trường hợp chưa đủ 18 tuổi, được giao về cho gia đình quản lý, giáo dục, không áp dụng biện pháp tạm giam cũng nảy sinh nhiều vấn đề. Có gia đình đón con về trong tình yêu thương, thủ thỉ khuyên nhủ song cũng có bậc sinh thành chỉ vì sĩ diện, “cấm cửa” bởi làm hoen ố thanh danh gia đình. Điều này, tạo thêm tâm lý bất cần đời cho các em. Với những trường hợp này, cơ quan điều tra mất nhiều thời gian để tuyên truyền, xoa dịu cơn nóng giận và thuyết phục gia đình rộng mở vòng tay đón con bằng tình yêu thương, là điểm tựa để trưởng thành, làm người có ích.

Có thể thấy tình trạng thanh thiếu niên phạm tội không còn là sự cảnh báo mà đã trở thành một thực trạng xã hội đáng báo động. Sự gia tăng tội phạm ở lứa tuổi này trong mọi lĩnh vực với hành vi và thủ đoạn ngày càng xảo quyệt, manh động thật sự đáng lo ngại cho toàn xã hội. Tính riêng tại thành phố Nam Định, từ đầu năm đến nay đã xảy ra 8 vụ việc mà đối tượng gây án ở độ tuổi thanh thiếu niên.

Dẫn đến thực trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật là do nhiều căn nguyên, gia đình có, xã hội có, mà ảnh hưởng xấu bởi mạng internet cũng có. Nhưng thiết nghĩ quan trọng nhất vẫn là sự quản lý, giáo dục của gia đình. Đã đến lúc chúng ta cần nghiêm túc nhìn nhận lại sự quản lý, giáo dục con em của mỗi gia đình. Cùng với sự nuôi dưỡng, chăm sóc thì cha mẹ cần nghiêm khắc trong giáo dục đạo đức và quản lý con cái, như các cụ xưa đã răn “uốn cây từ thuở còn non, dạy con từ thuở con còn ngây thơ”.    

Bích Mận