Được Đại tướng - Bộ trưởng trực tiếp phổ biến tới hàng triệu cán bộ, Đảng viên trong cả nước, chuyên đề như tên gọi không chỉ làm sáng tỏ thêm những quan điểm mới và toàn diện của Đảng ta về lĩnh vực an ninh quốc gia mà đi cùng với đó là những giải pháp chiến lược cho cả hệ thống chính trị và toàn thể người dân trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Vậy cần “nhận thức mới và tư duy mới” thế nào về lĩnh vực an ninh quốc gia trong tình hình hiện nay? Trong khuôn khổ bài viết, chúng tôi xin được lược tóm 3 nội dung cốt yếu và chủ đạo của chuyên đề do Bộ trưởng trình bày

Thứ nhất, phải mở rộng nội hàm và hiểu một cách đầy đủ, toàn diện vấn đề an ninh quốc gia. Theo Bộ trưởng Tô Lâm, bảo vệ an ninh quốc gia là yếu tố sống còn của quốc gia, dân tộc. Trong bối cảnh toàn cầu hoá và hoạt động quốc tế sâu rộng; trước những hoạt động chống phá điên cuồng của những thế lực thù địch với những phương thức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt trên nhiều lĩnh vực, Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định an ninh quốc gia cần được hiểu một cách rộng hơn, sâu hơn.

Không còn là khái niệm truyền thống, bao quát lên giờ đây là các vấn đề an ninh phi truyền thống. Đó là: an ninh quân sự, an ninh kinh tế, an ninh biển đảo, an ninh xã hội, an ninh đối ngoại, an ninh tiền tệ, an ninh lương thực, an ninh nông thôn, an ninh môi trường, an ninh năng lượng; các khái niệm: tội phạm xuyên quốc gia, có tổ chức, khủng bố…

Đây là những vấn đề nổi lên bắt nguồn từ những nguy cơ mới, tác động đa chiều của quá trình hội nhập quốc tế và phát triển. Tuy nhiên theo Bộ trưởng Tô Lâm, bao trùm lên hết vẫn là nhân tố con người. Và “an ninh con người” là trung tâm cốt lõi của mọi hoạt động.

Khái niệm này lần đầu tiên được văn kiện đại hội Đảng lần thứ XIII đề cập và nhấn mạnh nhiệm vụ bảo vệ “an ninh con người” là mục tiêu phấn đấu, là động lực đảm bảo cho sự ổn định chính trị - xã hội và xây dựng, phát triển đất nước trường tồn, hùng cường và giàu mạnh.

Bộ trưởng nêu rõ, Đảng ta xác định: “Chú trọng an sinh, an toàn là một trong những yếu tố hàng đầu cho cuộc sống của người dân bị đe doạ bởi nguy cơ xâm hại; là bảo đảm và thực thi đầy đủ các quyền, nghĩa vụ công dân được quy định trong hiến pháp cũng như đảm bảo cho mọi người được sống tự do, hạnh phúc trong một môi trường xã hội trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn lành mạnh...”.

Thứ hai, “Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia” phải được xem là bộ phận đặc biệt quan trọng không thể tách rời của “Chiến lược phát triển quốc gia” và nằm trong tổng thể của “Chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, Nghị quyết Đại hội XIII đã tổng hợp, phát triển nội dung tư duy mới về an ninh quốc gia trên 10 nội hàm cụ thể, gồm: Tầm nhìn, mục tiêu, quan điểm, phương hướng, phạm vi bảo vệ an ninh quốc gia, kế sách bảo vệ an ninh quốc gia, tư duy kết hợp an ninh quốc gia, kế sách bảo vệ an ninh quốc gia, tư duy kết hợp quốc phòng - an ninh với kinh tế - văn hoá - xã hội - đối ngoại, tư duy về xây dựng lực lượng CAND.

Cụ thể, về tầm nhìn, Đại hội XIII lần đầu đưa ra tầm nhìn chiến lược đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Cùng với đó, mục tiêu được khẳng định là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ XHCN, lợi ích quốc gia; giữ vững môi trường hoà bình và giữ vững an ninh quốc gia, an ninh con người…

Để hiện thực hoá, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định rõ 5 quan điểm chỉ đạo đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân phải quán triệt rõ và đưa vào thực tiễn cuộc sống. Đặc biệt trong đó là quan điểm: “Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia, dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hợp quốc và luật pháp quốc tế”.

Đối với phương hướng, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định các phương hướng được đề ra trong Nghị quyết lần này về nhiệm vụ Quốc phòng - An ninh được định hướng xa hơn với trọng tâm về “an ninh con người”; coi giữ vững an ninh quốc gia để phát triển và phát triển để giữ vững an ninh.

Đó là việc chủ động ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa… đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị. Một điểm mới trong phạm vi bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ an ninh quốc gia theo một tư duy mới là bảo vệ an ninh quốc gia không chỉ giới hạn trong phạm vi biên giới hành chính mà còn phải mở rộng bên ngoài biên giới hành chính quốc gia.

Nhắc tới kế sách bảo vệ an ninh quốc gia, Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh tính chủ động chiến lược, chủ động về chiến thuật, sẵn sàng chuẩn bị về mọi mặt các phương án trong mọi tình huống, Đại hội XIII đặc biệt đề cao tính chủ động phòng ngừa, coi “an ninh chủ động” là kế sách hữu hiệu nhất để giữ vững an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội…

Thứ ba, xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Theo phân tích của Bộ trưởng Tô Lâm, tư duy và thực tiễn tổ chức bảo vệ an ninh quốc gia được Đại hội Đảng XIII xác định rõ hơn với định hướng xây dựng QĐND và CAND đến năm 2030. Theo đó, Đảng ta đã xác định rõ chuyển từ trạng thái xây dựng 2 binh chủng này “từng bước hiện đại” song “một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại”, đáp ứng xu thế, yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ đất nước trong tình hình hiện nay.

Bên cạnh đó, Đại hội XIII cũng xác định một tư duy rất mới nữa của Đảng ta trong xây dựng lực lượng Công an, Quân đội một cách toàn diện. Đó là “thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, công an”, là “tăng trưởng phát triển nền công nghiệp quốc phòng, công nghiệp an ninh hiện đại, lưỡng dụng; vừa đáp ứng nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, vừa góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội”.

Như vậy càng thấy rõ, tư duy về xây dựng lực lượng CAND, QĐND đã được Đảng ta chỉ đạo thực hiện với yêu cầu ngày một cao hơn, cụ thể và thiết thực hơn.

MAI CHI