Về bản chất, “tour 0 đồng” có thể hiểu đơn giản là các công ty lữ hành nước ngoài nhận khách đi du lịch với giá thành cực rẻ, thậm chí 0 đồng. Sau đó bán lại cho các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam. Sau khi hoàn thành thủ tục nhập cảnh, khách du lịch được đưa vào nội địa sẽ buộc phải qua các trung tâm thương mại riêng biệt, những điểm bán hàng chỉ dành cho khách nước đó và mua hàng với giá chênh lệch đắt “cắt cổ”.

Hệ quả của tour 0 đồng được nói đến nhiều nhất là tiền chảy vào túi các doanh nghiệp lữ hành, còn ngành du lịch Việt thì thất thu. Cụ thể, khác với tour thông thường, dòng tiền từ khách du lịch trong “tour 0 đồng” tập trung về hãng lữ hành bán “sỉ” tour trọn gói. Đồng thời, các doanh nghiệp lữ hành nội địa đóng vai trò trung gian sẽ nhận được tiền “hoa hồng” từ những điểm bán hàng này. Do đó, chen chân vào thị trường Việt Nam, mô hình “tour 0 đồng” mặc dù có thể khiến lượng khách đến Việt Nam tăng lên về số lượng nhưng ngành du lịch Việt Nam lại thất thu lợi nhuận.

Ngoài ra, phải kể đến hệ lụy các công ty kinh doanh tour 0 đồng giao dịch bằng ngoại tệ và có một hệ thống khép kín từ nhà hàng, khách sạn, vận tải… ra nước ngoài dẫn đến thất thu thuế. Lượng khách nước ngoài theo tour giá cực rẻ tăng đột biến còn khiến đường phố đông đúc, các nhà hàng, khách sạn kẹt cứng vì quá tải. Trong khi đó, chúng ta phải gánh chịu chi phí bảo vệ môi trường, an ninh trật tự.

 Đối với du khách, họ bị cắt giảm thời gian nghỉ tại khách sạn, ăn những bữa rẻ tiền, bị ép buộc vào các cửa hàng mua sắm với giá cao gấp nhiều lần. Sau khi biết mình bị lừa, các du khách này đã lên mạng phản ứng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh đất nước và con người Việt Nam.

Trước thực trạng trên, việc ngăn chặn nạn bùng phát của “tour 0 đồng” đã trở thành mối quan tâm lớn của dư luận xã hội. Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 5/6, nhiều đại biểu Quốc hội đã đặt câu hỏi thẳng thắn với Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện về xử lý tour du lịch 0 đồng. Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện thừa nhận tour 0 đồng do giá thành rẻ nên đã xuất hiện các hành vi tiêu cực như: Cắt tour tham quan của khách, đưa du khách vào các điểm mua sắm là chủ yếu. “Xin khẳng định những thực trạng trên là lừa đảo, cần xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật” và đề nghị các bộ, ngành, địa phương vào cuộc xử lý.

Về giải pháp, người đứng đầu ngành này cho biết Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã làm việc với cơ quan quản lý du lịch của nước đưa du khách đến Việt Nam để cùng quản lý. Bên cạnh đó tăng cường tuyên truyền để khách du lịch hiểu được những tiêu cực của tour du lịch 0 đồng; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý các công ty, các hướng dẫn viên thực hiện tour du lịch 0 đồng. Mặt khác cũng cẩn trọng hơn trong việc xét duyệt cấp giấy phép lữ hành quốc tế cho doanh nghiệp.

Như vậy, không chỉ đơn giản là sự nố lực của một ngành mà phải là sự phối hợp đồng bộ của các bộ ngành liên quan. Trong đó phải “mạnh tay” thanh tra, kiểm tra, xử lý các công ty, các hướng dẫn viên thực hiện tour du lịch 0 đồng thì mới thực sự có thể giải quyết được triệt để vấn đề.

Bùi Hạnh