Gần 400 phạm nhân được đặc xá trở với gia đình và cộng đồng

Còn niềm vui, niềm hạnh phúc nào hơn khi những phạm nhân nghe tên mình được gọi trong ngày đặc xá. Nhiều người đã hồi hộp đến mất ăn, mất ngủ để chờ đợi đến giờ phút được trở về với tự do. Trong sâu thẳm suy nghĩ của những con người một thời lầm lỗi vẫn chưa hết day dứt, họ khao khát được phục thiện làm lại cuộc đời, bù đắp tội lỗi mình đã gây ra…

Cách đây hơn 10 năm, chỉ vì một phút hờn ghen, Trần Đức Dũng, sinh 1985, ở Cao Xanh, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã cầm dao đâm chết bạn gái mình để rồi phải trả giá bằng bản án 20 năm tù giam.

Ngày phạm tội, Dũng đang là cậu sinh viên 20 tuổi, tràn đầy sức sống và nhiệt huyết. Bước chân vào trại giam, nghĩ tới những ngày đằng đẵng cách biệt với thế giới bên ngoài, Dũng cảm thấy bế tắc. Tự nhốt mình trong sự tự ti, mặc cảm, lúc nào Dũng cũng có cảm giác bạn tù nhìn mình với ánh mắt giễu cợt, coi thường. Rồi những day dứt, ân hận giày vò khi nghĩ về người con gái đã bị anh ta đoạt mạng, nhất là những khi được cha mẹ vào thăm, cảm giác tội lỗi lại nhấn chìm Dũng khi nhìn ánh mắt, mái tóc cứ thưa dần của cha mẹ.

Cứ tưởng Dũng sẽ không vượt qua nổi sự mặc cảm ấy nhưng sự giáo dục trong trại giam đã giúp cậu trưởng thành rất nhiều. Mười năm trôi qua, Dũng vẫn giữ được nét bảnh bao ngày nào song trên gương mặt đã có sự rắn rỏi, chững chạc, nhất là qua cách nói chuyện. Dũng tâm sự, trong hơn 10 năm qua, Dũng đã nhiều lần viết thư định gửi cho gia đình người bạn gái cũ, với mong muốn xin được bù đắp tội lỗi đã gây ra. Còn giờ đây khi chính thức được ra tù Dũng muốn đến nhà nạn nhân để thắp một nén tâm nhang.

Trong số những phạm nhân được xét đặc xá lần này, Ngô Duy Hải, sinh 1994, ở thị trấn Núi Đèo, Thủy Nguyên là phạm nhân nhỏ tuổi. Gần bốn năm trước, khi đó Hải mới 17 tuổi, chỉ vì bị nhóm học sinh vô cớ đuổi đánh, Hải đã cầm dao đi trả thù và đâm chết một bạn học cùng trường khi người này tình cờ đi qua nơi Hải bị đánh. Hải bị kết án 10 năm tù.

Làm thủ tục trước khi trở về

Ngày nhập trại cứ nghĩ tới khoản tiền bồi thường gần 100 triệu đồng, Hải lại đứng ngồi không yên. Bố mất sớm, mẹ bán hàng nước, thu nhập chẳng đáng là bao trong khi lại mang căn bệnh ung thư khó chữa, cuộc sống của mẹ con Hải thường phải nhờ vào sự giúp đỡ của chú, bác và bà nội. Thế nên khoản tiền bồi thường kia là cả một gia tài đối với mẹ con Hải. Hiểu được nỗi suy tư của con trai nên mỗi lần vào thăm, mẹ Hải lại động viên con cố gắng cải tạo tốt, ở bên ngoài bà sẽ làm mọi cách để có tiền bồi thường cho gia đình bị hại. Hỏi về dự định sau này, Hải sẽ đi học nghề sửa chữa điện lạnh.

Phạm nhân Trần Thị Hà, sinh 1974, quê ở Điện Biên cũng được đặc xá lần này có hoàn cảnh hết sức đặc biệt. Hà cùng chồng và một người anh chồng đều chịu án chung thân vì tội mua bán ma trái phép chất ma túy. Ngày vợ chồng bị bắt, con gái Hà mới 8 tuổi, giờ đã là cô sinh viên đại học tài chính. Nghĩ tới cảnh sắp được gặp con, Hà mừng đến mất ăn mất ngủ. Hà tâm sự không chăm được con là lỗi lớn của người làm mẹ như mình, nhưng cũng may là tôi vẫn còn được cơ hội để chăm lo cho con cái. Mặc dù ở trong tù nhưng Hà luôn theo sát những bước đi của con, thường xuyên thư từ về động viên, khuyên nhủ.

Nguyễn Trung Biên - chồng Hà cũng nằm trong diện xét giảm án đợt này, tuy không được ra trại sớm nhưng khi biết vợ con sắp được đoàn tụ, giọng anh đầy phấn khởi: “Vợ về sớm với con là tôi yên tâm rồi”.

Người được trở về động viên người ở lại

Những tháng ngày tù tội dường như là cái giá quá đắt cho Lý Hồng Tâm, sinh 1982, ở huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang. Trở về trên chiếc xe lăn do bị bệnh, Tâm ân hận cho biết cũng vì nghe theo lời rủ rê của kẻ xấu đã cả gan lừa cô gái hàng xóm đưa đi bán sang Trung Quốc. Sau khi đã chấp hành được gần nửa án phạt 16 năm tù, được đặc xá trở về lần này Tâm tự hứa các thầy cô, các bạn sẽ cố gắng dưỡng bệnh và làm lại cuộc đời, phấn đấu trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.

Niềm vui của những người được đặc xá cũng là niềm khát khao của những phạm nhân chưa đủ điều kiện đặc xá. Nhìn cảnh người ta được về với gia đình, thoát khỏi chiếc áo tù, phạm nhân Bùi Thị Thúy, sinh 1969, ở Đông Hưng, tỉnh Thái Bình thụ án 11 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản bộc bạch: “Thấy anh em được trở về mình thấy cũng buồn tủi.

Một người được xét tha tù trước thời hạn

Tuy nhiên đó là cảm xúc trong chốc lát, vì chúng tôi vẫn được sự quan tâm thông qua các đợt xét giảm án hàng năm”. Phạm nhân Thúy muốn gửi lời nhắn nhủ đến anh chị phạm nhân trước đây, sau khi trở về địa phương hãy chấp hành đúng pháp luật, ra sức lao động, làm lại cuộc đời, trở thành một người tốt, đứng lên sau vấp ngã. Còn đối với bản thân mình, Thúy cũng tự hứa sẽ cố gắng phấn đấu cải tạo tốt để được hưởng chính sách đặc xá vào các lần sau hoặc được giảm án hàng năm…

Con đường về lại với cộng đồng của những phạm nhân được đặc xá lần này thênh thang rộng mở và mang nhiều cảm xúc. Hơn bao giờ hết, họ đang cần một sự nâng đỡ, một nẻo về để không lạc lối. Tất cả các phạm nhân được đặc xá là những mảnh đời khác nhau, số phận cũng không giống nhau nhưng đều có chung một khao khát phục thiện, làm lại cuộc đời cho ngày trở lại…

TRẦN VĂN