Chế định tha tù trước thời hạn có điều kiện là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, thể hiện chính sách khoan hồng đối với người phạm tội. Chế định này được triển khai với mục tiêu là thay đổi nhận thức, phương pháp, biện pháp thi hành án phạt tù, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi hành án phạt tù cũng như hiện thực hóa chủ trương “giảm hình phạt tù, đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội; xã hội hóa công tác thi hành án, từng bước hội nhập quốc tế”…

 Trại Tạm giam CATP tuyên truyền quy định của pháp luật tới phạm nhân

Tha tù trước thời hạn có điều kiện đã được trên 60 nước trên thế giới áp dụng, trong đó có những nước tiên tiến như Nhật Bản áp dụng từ hơn 100 năm trước. Ở Việt Nam, chế định này đã được đề cập trong Bộ luật hình sự năm 2015, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015. Thể chế hóa chế định này, ngày 24-4-2018, Hội đồng thẩm phán TAND tối cao đã ban hành Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP và ngày 11-5-2018, Bộ Công an có Kế hoạch số 103/KH-BCA-C81 triển khai thực hiện tha tù trước thời hạn có điều kiện.

Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Bộ Công an, TAND tối cao và UBND TP Hải Phòng, trong năm 2017 và đặc biệt trong 6 tháng đầu năm 2018, lực lượng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (THAHS & HTTP) - CATP đã làm tốt công tác tham mưu cho UBND TP triển khai chế định trên địa bàn thành phố.

CATP đã tham mưu và trực tiếp tổ chức 3 lớp với 863 đại điểu là cán bộ chủ chốt UBND, Phòng tư pháp các quận, huyện; Chủ tịch UBND và cán bộ tư pháp, công an các xã, phường, thị trấn; Phó thủ trưởng Cơ quan THAHS&HTTP – CATP; Thủ trưởng, Phó thủ trưởng Cơ quan THAHS & HTTP và CBCS trực tiếp làm công tác thi hành án tại Công an các quận, huyện tiếp thu và nắm vững nội dung quy định của pháp luật về tha tù trước thời hạn có điều kiện; mời Trung tướng Nguyễn Ngọc Bằng, Tổng cục trưởng Tổng cục VIII – Bộ Công an; lãnh đạo Cục C81, C83 – Tổng cục VIII về trực tiếp truyền đạt các nội dung liên quan.

UBND TP và CATP cũng đã chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ xây dựng kế hoạch, chuẩn bị các nội dung, điều kiện thuận lợi để thực hiện chế định tha tù trước thời hạn có điều kiện tại cơ quan, đơn vị, địa phương mình.

Phạm nhân Trại tạm giam CATP tìm hiểu quy định của pháp luật

6 tháng đầu năm 2018, Phòng PC81 phối hợp với Phòng PC81B – CATP làm tốt công tác hướng dẫn thi hành án hình sự và hòa nhập cộng đồng; rà soát, hoàn chỉnh hồ sơ, lập danh sách cáo cáo Bộ Công an đưa 468 người đi chấp hành án tại các trại giam thuộc Tổng cục VIII, 60 người chấp hành án tại Trại Tạm giam CATP và 11 người chấp hành án tại Cơ quan THAHS & HTTP Công an cấp quận, huyện.

Lực lượng Cảnh sát THAHS & HTTP – CATP cũng đã tham mưu, rà soát, trình Hội đồng xét giảm án thành phố tổ chức 2 đợt xét giảm án 2 đợt cho 96 phạm nhân (trong đó đợt tết nguyên đán Mậu Tuất có 53 phạm nhân, đợt 30-4-2018 có 43 phạm nhân) đúng tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định.

Đại tá Nguyễn Quốc Hùng, Phó Giám đốc CATP, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp CATP cho biết: tha tù trước thời hạn có điều kiện là một trong những nội dung nằm trong chiến lược cải cách tư pháp của Đảng và Nhà nước, bảo đảm quyền lợi cho người bị kết án phạt tù đang chấp hành án ở các cơ sở giam giữ, tạo động lực thúc đẩy phạm nhân cải tạo tiến bộ, đồng thời cũng nâng cao trách nhiệm của cộng đồng, tổ chức xã hội, gia đình người bị kết án phạt tù trong việc phối hợp với các cơ quan chức năng quản lý, giám sát, giáo dục người được tha tù trước thời hạn có điều kiện.

Tuy nhiên đây là chế định mới, lần đầu được áp dụng nên cần có sự chuẩn bị một cách chu đáo, nắm chắc nội dung, điều kiện để áp dụng các quy định của pháp luật một cách đúng đắn, tạo dược hiệu quả thiết thực.

Bên cạnh đó, cũng vì đây là chế định mới nên cần coi trọng công tác tuyên truyền việc thực hiện chế định. Công tác tuyên truyền về tha tù trước thời hạn có điều kiện cần được tiến hành một cách thận trọng, đúng quy định, thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước nhưng vẫn phải bảo đảm an ninh trật tự, phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm.

Trong đó, các cơ quan thông tin đại chúng chú trọng tuyên truyền, cổ vũ các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong quá trình triển khai thực hiện tha tù trước thời hạn có điều kiện, đồng thời phản bác những quan điểm sai trái, thù địch về chế định này, đặc biệt trên mạng xã hội.

Ngoài ra, cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan, tổ chức, cá nhân mà nòng cốt là lực lượng Cảnh sát THAHS & HTTP cần đề cao vai trò, trách nhiệm của người dứng đầu; chỉ đạo tổ chức thực hiện đúng quy định (vì chế định này có nhiều nội dung khá giống với quy định đặc xá tha tù trước thời hạn); chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc (vấn đề xác minh địa chỉ, hiện tượng gia đình người chấp hành án không nhận lại con em…) để áp dụng pháp luật một cách đồng bộ, thống nhất, quyết liệt, sớm đi vào thực tế cuộc sống.

THẾ KHOA