Một tiết mục biểu diễn của Đoàn Nghệ thuật Múa rối Hải Phòng tại Liên hoan Múa rối quốc tế lần thứ 5 “Tea in Mytishchi”, diễn ra tại Liên bang Nga

Phó trưởng đoàn phụ trách Đoàn Nghệ thuật Múa rối Hải Phòng - Nguyễn Thị Thu Thủy cho biết: Liên hoan nghệ thuật Đông Nam Á-Trung Quốc là liên hoan sân khấu uy tín, được tổ chức hàng chục năm nay. Mấy năm gần đây, Đoàn nghệ thuật Múa rối Hải Phòng và một số đoàn nghệ thuật khác của Việt Nam đều được mời tham dự liên hoan với tư cách đến giao lưu, biểu diễn. Năm nay, liên hoan tổ chức với danh nghĩa cuộc thi và đoàn được mời dự thi. Còn liên hoan múa rối quốc tế lần thứ 5 “Tea in Mytishchi” tại thành phố Mát-xcơ-va là cơ hội lớn với các nghệ sĩ múa rối Hải Phòng có cơ hội tôn vinh nghệ thuật sân khấu múa rối truyền thống của dân tộc, đồng thời cũng học hỏi các tinh hoa văn hóa của nhân loại.

 Một tiết mục biểu diễn của Đoàn Nghệ thuật Múa rối Hải Phòng tại Liên hoan Nghệ thuật Đông Nam Á tại Nam Ninh, Trung Quốc

 Ở cả Liên hoan Múa rối quốc tế lần thứ 5 “Tea in Mytishchi”, diễn ra tại Liên bang Nga và  Liên hoan nghệ thuật Đông Nam Á tại Nam Ninh Trung Quốc Đoàn xuất sắc giành Huy chương vàng. Bên cạnh đó 2 nghệ sĩ của Đoàn là Dương Thị Thu và Ngô Đức Thành còn dành 2 Huy chương vàng cá nhân.

Trong đó, tại Liên hoan Múa rối quốc tế lần thứ 5 “Tea in Mytishchi”, diễn ra tại Liên bang Nga, Đoàn diễn chương trình múa rối nước, gồm 13 tích, trò cổ, có ý nghĩa tôn vinh nghệ thuật múa rối truyền thống của cha ông.

Đó là các tích và trò cổ như: Bật cờ hội, Tễu giáo trò, Múa rồng, Nông nghiệp, Lễ hội múa sư tử, múa phượng, múa tứ linh…

Còn với chương trình ở Nam Ninh, Trung Quốc là biểu diễn rối cạn. Nhiều nước có thế mạnh múa rối cạn, song do điều kiện khó khăn về kinh phí khi vận chuyển sân khấu, con rối, các dụng cụ hỗ trợ, Đoàn buộc phải lựa chọn loại hình biểu diễn nghệ thuật này.

Tuy nhiên đây cũng là cơ hội các nghệ sĩ của Đoàn khẳng định vị thế của múa rối cạn Việt Nam nói chung và rối cạn Hải Phòng nói riêng với bạn bè quốc tế.

Ở Liên hoan này, Đoàn biểu diễn chương trình múa rối tổng hợp “Hương sắc Việt”. Chương trình do NSND Nguyễn Tiến Dũng- Giám đốc Nhà hát Múa rối quốc gia Việt Nam dàn dựng.

Chương trình được dàn dựng công phu, kết hợp tài tình và vô cùng nhuần nhuyễn giữa nghệ thuật biểu diễn và các nhân vật rối, thể hiện chất dân gian độc đáo của khu vực đồng bằng Bắc Bộ, với sự hỗ trợ của thiết bị âm thanh, ánh sáng hiện đại.

Chương trình gồm 9 tiết mục, trong đó một số tiết mục cũ có từ những năm 80 của thế kỷ 20, như “Hầu xá”, nhưng được làm mới phù hợp hơi thở thời đại. Các tiết mục khác, như: “Múa công”, “Múa quạt”, “Ngày mùa”, “Trẩy hội xuân”... cũng đều được làm mới lạ.

Riêng tiết mục “Vũ điệu tâm linh” (hầu đồng) được coi là nét đặc sắc nhất của chương trình. Từ trước tới nay, người xem quen với hình ảnh các tiên thánh, nhân thánh được tái hiện qua các giá hầu của thanh đồng nhưng trên sân khấu múa rối, các nhân vật này do con rối hóa thân.

Ở tiết mục này, hai nghệ sĩ cùng điều khiển con rối nên phải khéo léo kết hợp làm sao để hai tay, hai chân con rối cùng “múa”, “nhảy” theo tiếng hát của cung văn.

Tiết mục này có ý nghĩa quảng bá giá trị nghệ thuật diễn xướng hầu đồng trong tín ngưỡng thờ Tam Phủ của người Việt đã được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể, vừa thể hiện được giá trị cốt lõi của nghệ thuật múa rối trên sân khấu: nhân vật (con rối) nổi bật, diễn viên tự tin, có kỹ thuật trình diễn cao.

Phó trưởng đoàn phụ trách Đoàn Nghệ thuật Múa rối Hải Phòng - Nguyễn Thị Thu Thủy chia sẻ thêm: Để có được chương trình tham dự Liên hoan, tập thể cán bộ, nghệ sĩ của Đoàn đã dốc toàn bộ tâm trí, sức lực trong suốt hơn 2 tháng nay. Các anh chị em nghệ sĩ căng mình tập suốt ngày đêm.

Có những vai diễn khó, các nghệ sĩ tưởng như không thể vượt qua được. Nhưng bằng tình yêu với môn nghệ thuật truyền thống dân tộc, các nghệ sĩ đã không chỉ hoàn thành vai diễn mà còn diễn rất tốt, đã cháy hết mình trên sân khấu. Đối với cả Đoàn khi tham dự Liên hoan niềm hạnh phúc nhất không phải là những tấm huy chương mà là đã dành được tình cảm yêu mến đặc biệt của bạn bè quốc tế đối với môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc. Qua đó mong muốn múa rối sẽ có được chỗ đứng trong bức tranh nghệ thuật chung và khẳng định vị thế trong nghệ thuật múa rối nói riêng….

Xuân Hạ