Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn tự mình nêu gương không chỉ thực hành mà còn làm hết sức mình, công phu rèn luyện, giáo dục đạo đức cách mạng cho lớp lớp cán bộ, đảng viên, cho quần chúng nhân dân ở mọi tầng lớp, nghề nghiệp, lứa tuổi, giới tính. Làm cho cái hay, cái tốt ở mỗi con người nảy nở, còn cái dở, cái xấu sẽ mất dần đi.

      Theo Hồ Chí Minh, có đạo đức cách mạng thì khi gặp khó khăn, gian khổ, thất bại, cũng không sợ sệt, rụt rè, lùi bước. Có đạo đức cách mạng thì khi gặp thuận lợi và thành công vẫn giữ vững tinh thần chất phác khiêm tốn, lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, lo hoàn thành tốt nhiệm vụ chứ không kèn cựa, không công thần, không quan liêu, không hủ hóa.

 Yêu cầu đạo đức đối với cán bộ

Trung với nước, hiếu với dân:

 “Trung với nước, Hiếu với dân” là mối quan hệ với đất nước, với dân tộc, thể hiện trách nhiệm với sự nghiệp dựng nước, giữ nước và sự phát triển của đất nước, là phẩm chất đạo đức chủ chốt nhất. Nội dung trung với nước, hiếu với dân là phải quyết tâm, suốt đời, hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; đặt lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân lên trên hết, trước hết. Phải trọng dân, tin dân, học dân, hỏi dân, hiểu dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, thương dân, hòa mình với quần chúng nhân dân thành một khối; quan tâm dân quyền, dân sinh, dân trí, dân chủ, dân vận; làm cho dân tin, dân phục, dân yêu.

“Trung với nước, Hiếu với dân” không phải là khẩu hiệu ở hội trường mà phải lấy hiệu quả công việc làm thước đo theo tinh thần nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Đó mới thật sự là đạo đức cách mạng.

Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư: 

“Khi có việc đáng làm, việc ích nước lợi dân, lợi cho đồng bào, cho Tổ quốc thì dù hao tốn bao nhiêu công, tiêu hao bao nhiêu tiền của cũng sẵn sàng, nhưng khi không cần tiêu xài thì một hạt gạo, một đồng xu cũng không nên tiêu, không được tiêu”. Hồ Chí Minh cho rằng cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức tính cần có của con người, nó là thước đo chất của mỗi người, vì thiếu một đức thì không thành người.

      Cần, kiệm, liêm, chính đặc biệt cần thiết đối với cán bộ, đảng viên vì họ là những người có quyền, có trình độ, có trách nhiệm lớn, nếu thiếu lương tâm có dịp sẽ đục khoét của dân, tham nhũng, nếu suy thoái đạo đức thì ảnh hưởng đến thanh danh của Đảng, đến nhiệm vụ cách mạng. Đảng viên sai lầm sẽ đưa quần chúng đến sai lầm. Theo Hồ Chí Minh, mặt trái của quyền lực dễ làm cán bộ, đảng viên tha hóa. Nếu không giữ đúng cần, kiệm, liêm, chính thì dễ biến thành sâu mọt của dân.

      Chí công vô tư là lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, là lòng mình biết vì Đảng, vì Tổ quốc, vì dân tộc. Thực hành chí công vô tư gắn liền với chống và quét sạch chủ nghĩa cá nhân. Chủ nghĩa cá nhân là lo mình béo, mặc thiên hạ gầy, là việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết. Chủ nghĩa cá nhân là bệnh nguy hiểm như tham ô, lãng phí, thờ ơ quan liêu, tham danh trục lợi, tham địa vị quyền lực,…phá từ trong phá ra, là một trở ngại lớn cho việc xây dựng CNXH, là mối nguy hại cho Đảng, cho dân tộc.

Thương yêu con người, sống có tình nghĩa:

Kết hợp nghiên cứu lý luận với những trải nghiệm thực tế, Hồ Chí Minh cho rằng, trên đời này có hai loại người: áp bức và bị áp bức, người ác và người thiện và hai thứ việc: việc chính và việc tà. Bác từng nói: lòng thương yêu nhân dân và nhân loại của tôi không bao giờ thay đổi, tôi yêu nhất điều thiện và ghét nhất điều ác.

Thương yêu, quý trọng con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh luôn đứng vững trên lập trường của giai cấp công nhân, biến thành hành động cụ thể, tức là tình thương yêu con người dành cho con người đang sống thực trên đời này, bị áp bức, đói nghèo, bệnh tật. Đó là tình yêu thương như nhân loại đã ca ngợi:  “Bất cứ nơi nào chiến đấu cho độc lập tự do, cho hòa bình và công lý, cho thế giới mới, chống lại đói nghèo, ở đó có Hồ Chí Minh và ngọn cờ Hồ Chí Minh bay cao.”

Tinh thần quốc tế trong sáng:

Tinh thần quốc tế là một phẩm chất đạo đức bắt nguồn từ bản chất của giai cấp công nhân và chế độ XHCN. Hồ Chí Minh là nhà yêu nước nhiệt thành, một chiến sỹ quốc tế vĩ đại. Bác không chỉ giáo dục tinh thần quốc tế trong sáng, thủy chung mà còn là hiện thân của tinh thần quốc tế, kết hợp chủ nghĩa yêu nước chân chính và chủ nghĩa quốc tế vô sản.

Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng, Hồ Chí Minh luôn tôn trọng, quan tâm đến các dân tộc. Bác đặt sự nghiệp cách mạng của dân tộc Việt Nam trong quỹ đạo của cách mạng thế giới; coi thắng lợi của nhân dân Việt Nam cũng là thắng lợi chung của nhân dân tiến bộ thế giới, thắng lợi của bạn cũng là thắng lợi của mình. Bác lên án và đấu tranh chống chia rẽ, hằn thù, bất bình đẳng, phân biệt chủng tộc; đoàn kết với các lực lượng cách mạng và tiến bộ trên thế giới. Bác gắn mục tiêu chung của nhân loại là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Những nguyên tắc xây dựng đạo đức của cán bộ

Phải tu dưỡng đạo đức suốt đời

Hồ Chí Minh chỉ rõ: đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống, do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà củng cố và phát triển. Không vượt qua được chính mình, không thể có đạo đức cách mạng. Cũng như “gạo đem vào giã bao đau đớn, gạo giã xong rồi trắng tựa bông, sống ở trên đời người cũng vậy, gian nan rèn luyện mới thành công”.

Nói đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức

Nêu gương đạo đức, nói thì phải làm, nói đi đôi với làm. Theo quan điểm Hồ Chí Minh, lý luận phải gắn với thực tiễn, lấy hiệu quả làm thước đo. Làm gương ở nhiều môi trường và cấp độ khác nhau. Người đứng đầu, cán bộ chủ chốt giữ một vai trò rất quan trọng, muốn hướng dẫn cấp dưới và nhân dân thì mình phải làm mực thước.

Xây đi đôi với chống

Nguyên tắc này xuất phát từ nhận thức khoa học, đảng viên và cán bộ cũng là con người. Trong Đảng và mỗi con người, vì những lý do khác nhau, không phải người người đều tốt, việc việc đều hay. Trong cuộc đấu tranh cách mạng, chúng ta thường xuyên phải chống lại ba kẻ địch: bọn đế quốc; thói quen và truyền thống lạc hậu; chủ nghĩa cá nhân. Vì vậy, đạo đức cách mạng trong hoàn cảnh nào, cũng phải quyết tâm đấu tranh, cảnh giác, không chịu cúi đầu. Quan trọng nhất là chiến thắng chính mình.

Chống và xây đi liền với nhau. Lấy gương người tốt, việc tốt hàng ngày để học hỏi, giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt để xây dựng Đảng, xây dựng tổ chức, xây dựng cho con người, cuộc sống. Trong mối quan hệ giữa chống và xây, cần nhận thức chống cũng nhằm xây, nhưng xây là nhiệm vụ chủ yếu và lâu dài.

Việc thực hiện các chuẩn mực đạo đức Hồ Chí Minh của cán bộ ngân hàng:

     Dù bận trăm công nghìn việc, nhưng Bác Hồ vẫn luôn dành sự quan tâm của mình đến hoạt động ngân hàng và ngành Ngân hàng. Trong Thư gửi Hội nghị cán bộ Ngân hàng tháng 1/1965, Bác cũng đã căn dặn về các đức tính, phẩm chất đạo đức cần có của người cán bộ, đảng viên, cán bộ ngân hàng: “Quản lý tiền bạc là một công tác rất quan trọng trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội.

   Cán bộ ngân hàng là người có trách nhiệm giữ tiền cho Nhà nước và nhân dân, phải học tập cách quản lý tiền cho tốt, đừng để lãng phí, mất mát. Một đồng vốn bỏ ra phải bảo đảm tăng thêm của cải cho xã hội, phải luân chuyển nhanh, đừng để đọng. Phải tích cực huy động tiền nhàn rỗi để bỏ vào sản xuất”. “Cán bộ Ngân hàng phải luôn luôn trau dồi đạo đức cách mạng, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, thấu suốt hơn nữa đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, đi sâu học tập lý luận và nghiệp vụ, cải tiến lề lối làm việc, để phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân được nhiều và tốt hơn”.

    Làm việc trong ngành ngân hàng – ngành kinh doanh có nhiều rủi ro, cán bộ ngân hàng luôn nhận thức tuân thủ pháp luật, quy định của ngành, tôn trọng đạo đức nghề nghiệp, đạo đức con người.

   Nhận thức, rèn luyện những chuẩn mực đạo đức của con người, đạo đức nghề nghiệp là gốc rễ, là nền tảng, là suốt đời, giúp cho mỗi chúng ta vững vàng hơn, bản lĩnh hơn, có chính kiến, dám đấu tranh bảo vệ cái đúng đắn, chống lại cái sai, cái xấu, không để tham lam, tham quyền, tham địa vị che mắt, giúp cho tổ chức bền vững hơn và ngày càng phát triển hơn.

    Không chỉ khắc ghi những lời Bác Hồ dạy, phấn đấu thi đua lao động, hoàn thành nhiệm vụ chính trị của tổ chức tín dụng và của Ngành, cán bộ ngành Ngân hàng còn không ngừng học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện hiệu quả Chỉ thị 05-CT/TW, Kết luận 01-KL/TW của Bộ Chính trị gắn với thực hiện các nghị quyết Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương, tích cực hưởng ứng tham gia các phong trào thi đua yêu nước, phong trào thi đua “Cán bộ ngân hàng rèn đức, luyện nghề, sáng tạo”, phát huy truyền thống yêu nước, trách nhiệm xã hội, ý chí vươn lên trong học tập và công tác, thực hiện hiệu quả Chuẩn mực đạo đức cán bộ, đảng viên và người lao động, văn hóa doanh nghiệp, nội quy lao động,…

     Hoạt động trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực dự báo tiếp tục có sự thay đổi nhanh chóng, khó lường; trước tác động của cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế số ngày càng phát triển, bên cạnh những thuận lợi, ngành Ngân hàng phải đối mặt với không ít thách thức, cán bộ đảng viên phải ngành Ngân hàng còn không ngừng rèn luyện, học hỏi, làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới, sáng tạo.

      Bên cạnh đó, thông qua các hoạt động an sinh xã hội như các chuyến thiện nguyện đến với đồng bào vùng bão lũ, trẻ em mồ côi, người già neo đơn, những bà mẹ Việt Nam anh hùng, các hoạt động ủng hộ Quỹ“Vì người nghèo”, tài trợ học bổng cho học sinh sinh viên, xây sửa nhà tình nghĩa,… cán bộ ngành Ngân hàng luôn thể hiện những nghĩa cử cao đẹp thương yêu con người, sống có tình nghĩa, sẻ chia và mong muốn chung tay vì một cộng đồng, một xã hội tốt đẹp hơn, nhân văn hơn.

     Như vậy, đến ngày hôm nay những chuẩn mực đạo đức của cán bộ, của con người theo tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn khẳng định những giá trị vô cùng to lớn, là kim chỉ nam giúp cho mỗi cán bộ đảng viên nói chung và cán bộ đảng viên ngành Ngân hàng nói riêng xây dựng cho mình phẩm chất đạo đức tốt, vững vàng, bản lĩnh, chính trực, dám đấu tranh bảo vệ cái đúng đắn, chống lại những thế lực gian xảo, thù địch, chống lại cái sai, cái xấu, sống có tình người, biết phấn đấu học hỏi, làm chủ tương lai, giúp cho xã hội ngày càng tiến bộ văn minh hơn, giúp cho đất nước ngày càng giàu mạnh hơn về cả vật chất và tinh thần./.

Vũ Thị Thu Trang

Tổ đảng HCNS – Chi bộ 1

Đảng bộ Vietcombank Hải Phòng