Mô hình “Tuyến đường không rác” của phường Trại Chuối (Hồng Bàng) được triển khai từ dự án “Truyền thông, giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng cho hoạt động quản lý chất thải rắn Hải Phòng”. Hai năm qua, mô hình đã từng bước góp phần thay đổi hành vi, thói quen xả rác bừa bãi của người dân, cải thiện rõ nét vệ sinh môi trường (VSMT) trên địa bàn phường (ảnh)…

Truyền thông, giám sát đi trước một bước

Mô hình chính thức được xây dựng, làm điểm tại đường Bãi Sậy từ tháng 3-2015, bắt đầu từ việc vận động người dân “Đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định” và “Nói không với túi nilon” của UBND phường Trại Chuối, được Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) thông qua Diễn đàn giáo dục môi trường Nhật Bản (JEEF) viện trợ.

Bà Bùi Thị Nguyệt, Phó Chủ tịch UBND phường Trại Chuối, cho biết: Để đạt được mục tiêu đề ra, công tác truyền thông đã được địa phương đặc biệt chú trọng. Bằng nhiều biện pháp đa dạng dưới mọi hình thức như: hội nghị, loa truyền thanh, họp tổ dân phố, tuyên truyền lồng nghép trong các trường học, tuyên truyền miệng, tổ chức hội thi tìm hiểu kiến thức về giữ gìn, bảo vệ môi trường..., mô hình đã thực sự tạo sức lan tỏa lớn trong việc phổ biến cho tầng lớp nhân dân hiểu được tác hại của túi nilon, việc xả rác bừa bãi đối với môi trường cũng như sức khỏe của con người và trang bị những kiến thức bảo vệ môi trường thiết yếu.

Tiếp đó, UBND phường tổ chức ký cam kết thực hiện tiêu chí “Tuyến đường không rác” đến 100%  hộ dân sinh sống trên địa bàn. Động thái quyết liệt này đã giúp bà con hình thành ý thức sử dụng làn đi chợ hoặc túi giấy, các loại túi dễ phân hủy để hạn chế thói quen sử dụng túi nilon, đồng thời đưa việc đổ rác “Đúng giờ, đúng nơi quy định”, “Nói không với túi nilon” vào tiêu chí quan trọng để bình xét danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Tổ dân phố văn hóa”...

Đi liền với các hoạt động truyền thông, UBND phường còn tổ chức, duy trì tổng vệ sinh chiều thứ 6 và các hộ gia đình, tổ dân phố vào sáng thứ 7 hàng tuần.

Đặc biệt, công tác kiểm tra, giám sát VSMT, nếp sống văn minh đô thị trên tất cả các tuyến đường được tăng cường. Hàng tuần, ngoài việc kiểm tra, đôn đốc, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, tổ trật tự đô thị phường còn lập danh sách, cho đăng phát trên hệ thống loa truyền thanh những tập thể, hộ gia đình, cá nhân vi phạm, vứt rác, đổ rác ra đường hè, nơi công cộng trái quy định.

Ở một số tổ dân phố: 3A, 4A, 5A, 1B1, 2B1, 3B1... còn áp dụng biện pháp cắm cọc tre, bờ rào, trồng rau nhằm hạn chế mức thấp nhất các trường hợp tranh thủ đêm khuya vắng người đem rác thải, vôi thầu, gạch vỡ, đồ dân dụng hỏng đổ xuống khu vực bờ kè đê, lòng sông, hồ, hành lang đường sắt...

Chuyển biến tích cực...

Từ những biện pháp quyết liệt, thiết thực trên, mô hình “Tuyến đường không rác” của phường Trại Chuối đã nhanh chóng đi vào cuộc sống. Những đống rác chất cao như núi, bốc mùi hôi thối dọc tuyến hành lang đường sắt lối kho vật tư hay khu đất trống Bãi Sậy... nhanh chóng được “xóa sổ”. Tình trạng người dân thường xuyên bày bán hàng hóa lấn chiếm vỉa hè, đổ rác không đúng nơi, giờ quy định ngập đường phố, thả rông súc vật phóng uế bừa bãi đã được kiểm soát.

 Nếu như trước khi triển khai mô hình, trung bình một ngày tổ thu gom rác thuộc Xí nghiệp Môi trường Hồng Bàng phải tự xúc, hót ở vỉa hè, lòng đường trên địa bàn phường Trại Chuối từ 6 đến 7 xe rác thì nay, lượng rác đã giảm xuống còn 3 đến 4 xe.

“Đáng ghi nhận nhất là ý thức của đại bộ phận người dân về vấn đề VSMT đã được thay đổi. Thay vì xả rác bừa bãi ra lòng đường, vỉa hè, nhiều nhà dân đã chờ xe đổ rác đến rồi trực tiếp đổ rác vào xe. Để hạn chế việc sử dụng túi nilon nhiều tổ dân phố đã tặng làn cho chị em đi mua sắm. Một số hộ sau khi đổ rác vào thùng thu gom đã lấy lại túi nilon, để sử dụng cho lần sau...”, bà Nguyệt vui vẻ nói.

 VSMT, nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn phường Trại Chuối đã và đang có những có sự chuyển biến rõ nét từ mô hình “Tuyến đường không rác”. Bộ mặt đô thị phường trở nên khang trang, sáng, xanh, đẹp hơn. Từ kết quả này, mong rằng mô hình sẽ sớm được nhân rộng tại nhiều địa phương khác của quận và thành phố.

Khánh Chi