Trung tá Trương Văn Cương - Trưởng Phân trại quản lý phạm nhân cho chúng tôi biết, 2-9 năm nay, Trại có một số phạm nhân được đề nghị xét tha tù trước thời hạn có điều kiện và giảm thời hạn chấp hành án.

Để đảm bảo tính công khai, minh bạch, Trại đã tổ chức phổ biến các quy định, điều kiện được hưởng các chính sách khoan hồng, nhân đạo trên một cách cụ thể cho từng phạm nhân. Bên cạnh đó, các quy trình lập hồ sơ, danh sách đề nghị tha tù trước thời hạn và giảm thời hạn chấp hành hình phạt được tổ chức hết sức chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật.

Cũng theo Trung tá Trương Văn Cương, cấp ủy, lãnh đạo Trại tạm giam CATP đặc biệt quan tâm, chú trọng tới giáo dục phạm phân; yêu cầu đội ngũ cán bộ quản giáo phải coi giáo dục thuyết phục là nhiệm vụ hàng đầu để khơi dậy “tính bản thiện” trong họ.

Dẫn chúng tôi đi tham quan các khu vực lao động của phạm nhân tại Phân trại, Trung tá Cương chia sẻ, sau khi kết thúc đợt giáo dục đầu vào, phạm nhân sẽ được phân bổ về các tổ, đội lao động làm các công việc như nấu nướng, dọn vệ sinh, cắt cỏ, trồng cây, xây dựng…

Những mảnh đất cát chua mặn ngày nào mà giờ đã phủ kín bởi những vườn bưởi trĩu quả, những hàng nhãn xanh ngắt rồi cả những khóm hồng thơm ngát... Đó là chưa kể đến trong Trại, mọi hoạt động cải tạo, sửa chữa từ thay lắp bóng đèn cho đến tu sửa nhà cửa, công trình phục vụ sinh hoạt đều được chính các phạm nhân thực hiện. Mỗi bữa hơn nghìn suất ăn đều được họ tự tay chế biến và phân phối. 

Hiệu quả lao động của phạm nhân sẽ được xem xét, đánh giá để xếp loại cải tạo, làm cơ sở xét giảm án phạt tù. Song, thông qua các hoạt động của mình, các phạm nhân sẽ càng quý trọng lao động, biết trân quý những giá trị vật chất từ đó. Được biết, không ít người sau khi chấp hành xong án phạt tù đã vận dụng những kiến thức lao động đã học được trong Trại để tìm được công việc phù hợp, nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng, trở thành người có ích cho xã hội.

Một điều tưởng như thât xa vời song đó là hiện thực khiến chúng tôi không khỏi ấm lòng. Đó là cùng với việc cải tạo qua lao động, Trại Tạm giam còn tổ chức cho phạm nhân học văn hóa,  pháp luật, giáo dục công dân; được phổ biến thông tin thời sự, chính sách và chế độ sinh hoạt, giải trí... Nhờ đó mà nhiều người như “vỡ” ra, đầu óc mở mang trước những kiến thức được tiếp cận, cũng là được chuẩn bị một hành trang tốt cho ngày về với cuộc sống đời thường.

Song song, thực hiện Thông tư số 07 ngày 12-2-2018 của Bộ trưởng Bộ Công an, Trại cho phạm nhân và người đang bị tạm giữ, tạm giam mỗi tháng được gọi điện cho thân nhân 1 lần, và thăm gặp 1 lần. Không chỉ vậy, nhằm khích lệ, động viên các phạm nhân tích cực lao động, chấp hành tốt ngoài việc được khen thưởng (bằng văn bản), được thưởng tiền còn được thêm lần thăm gặp, gọi điện thoại cho người thân và được hưởng các chính sách như đặc xá, tha tù trước thời hạn hoặc giảm án.

Ngoài ra, việc cung cấp lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác  đúng, đủ định lượng. Dịp lễ, Tết (giỗ Tổ Hùng Vương, ngày chiến thắng 30-4, Quốc khánh 2-9) tiêu chuẩn ăn của mỗi phạm nhân được đặc biệt hơn ngày thường…

Nói về công việc của mình và đồng đội, Trung tá Trương Văn Cương bộc bạch, để mỗi mảnh đời lầm lỗi sớm hoàn lương, không chỉ có nỗ lực của phạm nhân mà còn cần một quá trình đồng hành lâu dài va bền bỉ của mỗi cán bộ quản giáo. Công tác giáo dục chung, giáo dục riêng, giáo dục cá biệt đối với từng trường hợp phải được các CBCS dày công xây dựng theo những “giáo án” đặc biệt tùy mức độ, ý thức cải tạo của tưng đối tượng.

Tuy nhiên, đây là một nhiệm vụ không hề dễ dàng, nếu có thể nói là cực kỳ khó khăn. Bởi lẽ, người áp dụng đồng bộ các biện pháp răn đe, giáo dục, động viên, cán bộ quản giáo phải nghiên cứu đặc điểm nhân thân, lai lịch của từng phạm nhân để có đối sách thích hợp khiến họ phải tâm phục khẩu phục chấp hành nội quy, quy chế.

Vất vả nhất là khi phạm nhân có biểu hiện tiêu cực, có dấu hiệu chống đối hoặc phát sinh những tư tưởng bất mãn, bức xúc với gia đình, bản thân, cán bộ quản giáo phải trực tiếp trao đổi, dùng tình người để giải tỏa, cảm hóa, giúp họ có giải pháp đúng đắn để giải quyết vấn đề đang gặp phải. Điều này giúp can phạm nhân gần gũi hơn với cán bộ quản giáo, từ đó sẵn sàng phối hợp trong mọi tình huống.

Cũng chính nhờ vậy, tỷ lệ phạm nhân vi phạm pháp luật, nội quy tại Trại Tạm giam - Công an thành phố những năm gần đây rất thấp. Riêng 5 năm trở lại đây, đơn vị không có phạm nhân trốn trại.

Điều cần nói nữa, bằng sự tậm tân, trách nhiệm đó, thời gian  qua đã có rất nhiều lượt thân nhân phạm nhân gửi thư cảm ơn đến lãnh đạo, CBCS, đặc biệt là các cán bộ quản giáo Trại đã làm tốt trọng trách được giao, động viên, quan tâm, giáo dục con em mình cố gắng cải tạo tốt để sớm được đoàn tụ với gia đình, trở thành người có ích cho xã hội. 

Niềm vui lớn song Trung tá Trương Văn Cương vẫn chia sẻ thông tin, số lượng phạm nhân đông, nên cán bộ nào của Trại cũng phải kiêm nhiệm nhiều việc. Có những lúc anh và đồng đội trực 24h/24h (từ 7h sáng hôm trước tới 7h sáng hôm sau), rồi lại tiếp tục làm việc luôn tới tối mới được nghỉ. Cứ đắm vào nhiệm vụ, thời gian CBCS ở Trại còn nhiều hơn ở nhà.

Tạm biệt phân trại, chúng tôi rảo bước qua khu khuôn viên xanh mướt, ngập sắc hoa các phạm nhân ngày ngày chăm sóc, vun trồng. Chỉ ít ngày nữa thôi khi cánh cổng Trại giam khép thì cánh cửa cuộc đời phía trước cũng sẽ mở ra.

TÚ QUYÊN

• Nơi ươm mầm thiện trong mỗi phạm nhân