Một con gà cảnh Tân Châu đẹp hội tụ rất nhiều yếu tố

Không thiết tha, dặt dìu như chim yến ngày xuân, không luyến láy, lảnh lót làm say lòng người như họa mi, nhưng với bộ lông sặc sỡ, mềm mại kết hợp hài hòa với dáng vẻ uy nghi, tiếng gáy nhẹ nhàng, vang xa, những chú gà tre Tân Châu cũng cho ta những giây phút bình yên, thư thái giữa phố xá nhộn nhịp. Đó đã trở thành thú chơi, niềm say mê, yêu thích của nhiều bạn trẻ thành phố.

Gà tre Tân Châu là một giống gà bản địa của Việt Nam, là loại gà cảnh đẹp, có màu sắc rực rỡ, được nhiều người trong giới chơi gà yêu thích. Đã có rất nhiều giả thuyết về nguồn gốc của loài gà này nhưng những người trong giới chơi gà cảnh đều khẳng định vùng đất Tân Châu, An Giang, là quê hương của những chú gà tre Tân Châu và cũng là cái nôi đầu tiên nuôi dưỡng thú vui bình dị này. Được biết đến năm 2000, thú chơi này mới phát triển mạnh mẽ, lan rộng ra nhiều tỉnh thành trên khắp cả nước, trong đó có Hải Phòng. Tại Hải Phòng, Câu lạc bộ (CLB) gà cảnh Tân Châu đã được thành lập cách đây 2 năm với 15 thành viên chính thức đều là những người trẻ tuổi từ 20 - 34.

Hàng tháng CLB đều tổ chức 2 buổi offline (điểm tập hợp, trình diễn, bình luận thường kỳ của người chơi gà) để các thành viên mang theo những chú gà cưng của mình, cùng giao lưu, học hỏi. Được tham dự một buổi offline của CLB vào đầu tháng 4, tôi thực sự bị chinh phục bởi vẻ đẹp của những chú gà tre cảnh Tân Châu như bừng sáng lên dưới ánh nắng dịu dàng của những ngày đầu hè. Mỗi con gà có một vẻ đẹp khác nhau từ mào, mặt, màu sắc của lông, đuôi… nhưng đều toát lên vẻ đẹp mạnh mẽ mà không hề thô kệch, khiến người xem phải trầm trồ như được chiêm ngưỡng tác phẩm nghệ thuật mà tạo hóa ban tặng.

Anh Trịnh Thế Công - Chủ nhiệm CLB gà cảnh Tân Châu chia sẻ: Gà được chọn làm gà cảnh thường là gà trống bởi hình dáng oai vệ, vẻ kiêu mạn vốn có của chúng. Một con gà tre trống đẹp phải hội tụ được nhiều điểm như: Đầu gà nhỏ, mặt nhỏ và lanh lợi, tích tai cũng phải nhỏ gọn để phù hợp với đầu. Bờm cổ của con gà dày và kín, có độ phùng phình, suôn mượt kéo từ đỉnh đầu xuống che kín phần cổ và gắn liền với mã lưng. Thân hình cân đối, ngực rộng, hông to, cánh không dài quá thân, hơi xệ dài chấm chân. Chân cao cân đối với tổng thể con gà, vảy chân nhẵn, bóng, vuông rãnh. Lông đuôi có đủ 3 lớp là lông phủ, lông chúa và lông đỡ, cong xoè đều mọc chênh chếch khoảng 45 độ, lông mượt, dày, dài có màu sắc tươi sáng, bắt mắt. Bộ lông của con trống có nhiều màu sắc khác nhau, nhưng đều phải bóng mượt, chắc khỏe, trong đó phổ biến nhất là những màu: điều (tía), chuối, bạch nhạn, khét, bông, các màu ô đen tuyền hay ngũ sắc thì hiếm hơn.

Cuộc thi nét đẹp của gà cảnh Tân Châu được tổ chức lần đầu tiên tại Hải Phòng

Gà tre thường có vóc dáng nhỏ nhắn, chỉ nặng từ 0,8 - 1kg nhưng tổng thể của con gà phải cân đối, hoài hòa giữa các phần, dáng đứng, tướng đi oai phong, thần thái linh hoạt và nhanh nhẹn. Anh Công còn cho biết thêm: không phải một sớm một chiều có thể cảm nhận, hiểu và thấm hết được vẻ đẹp của gà cảnh Tân Châu, người chơi thường phải mất đến 3 năm “nghiên cứu” mới nhìn ra được điều này.

Nuôi gà tre cảnh Tân Châu không khó vì giống gà này ít bị bệnh nhưng để có được một chú trống đẹp thì đòi hỏi rất nhiều công phu. Mỗi chú gà tre Tân Châu có được bộ mã đẹp là thành quả của một quá trình lai tạo, chăm sóc khá vất vả. Thế hệ gà đầu tiên phải là một đôi trống - mái có hình thể đẹp. Sau quá trình lai tạo nhiều thế hệ, nếu may mắn, người chơi sẽ có một chú gà trống có đặc điểm hình dáng lý tưởng. Chú gà đó được nuôi lớn và lai tạo với con mái khác để tận dụng nguồn gen quý. Phải thực hiện việc “đổ gà” nhiều đời như thế mới có được những con ưng ý nhất.

Người đam mê gà thực thụ thường ai cũng muốn tự tay nuôi nấng, chăm sóc những chú gà theo sở thích ngay từ khi chúng vừa chào đời. Tùy theo vào từng giai đoạn phát triển mà người chơi gà có cách chăm sóc đặc biệt đối với thú cưng của mình. Với gà con: cho ăn tấm gạo, cám, rau xanh và ít mồi tươi băm nhỏ. Gà từ 3 tháng tuổi trở lên có thể cho ăn thêm gạo lứt và lúa, mồi tươi thì không cần phải băm nhỏ nữa.  Gà mái khi đẻ, ấp trứng và gà trống lúc thay lông là những giai đoạn cần sự chăm sóc đặc biệt hơn cả. Người chơi phải tự tay chế biến những khẩu phần ăn đặc biệt cho thú cưng của mình từ thịt, cá tươi cùng với hỗn hợp vỏ trứng, vỏ sò, ốc trộn lẫn xay nhuyễn.

Chăm luyện, yêu chiều nhưng cái thú nhất của những người trong giới gà cảnh Tân Châu là được chơi với gà hàng ngày. Người ta có thể ngồi ngơ ngẩn hàng giờ để ngắm những chú gà trống với bộ cánh rực rỡ, dáng đi có phần “kiêu hãnh", thi thoảng lại cất lên tiếng gáy nhẹ nhàng lại trong vang. Anh Đỗ Hoàng Thịnh tâm sự: “Anh đã chơi gà tre cảnh được chục năm. Giống gà này rất thân thiện với con người. Mỗi lần đi làm về, anh thường dành thời gian để chăm sóc, vuốt ve, ngắm nghía chú gà tre của mình và thấy rất thư thái, những mệt nhọc dường như đều tan biến”.

Thú chơi gà cũng có nhiều lẽ khác nhau: người vì yêu giống gà có dáng hình nhỏ nhắn, màu sắc của bộ lông rực rỡ. Người vì lấy đó là niềm vui giữa bộn bề cuộc sống. Có người cũng vì lẽ mưu sinh. Họ vừa chăm luyện, vừa được thưởng thức, khi cần lại bán với giá cao khi con gà có vẻ đẹp "yêu kiều", tiếng gáy căng đủ…

Đến với thú sưu tầm, chăm sóc và thưởng thức gà cảnh Tân Châu mỗi người một khác nhưng họ có chung một tình yêu, sự am hiểu và niềm đam mê với giống gà này. Người trong giới chơi gà cảnh quý nhau không phải chỉ bởi người chủ nhân có con gà quý mà còn bởi cái tình trọng nhau qua cách ứng xử với con thú cưng mà họ đã dày công chăm luyện.

Người Hải Phòng đã tổ chức cuộc thi nét đẹp gà Tân Châu cảnh lần thứ nhất với sự tham gia của rất nhiều CLB trên khắp cả nước. Anh Trịnh Thế Công - Chủ nhiệm CLB gà cảnh Tân Châu Hải Phòng đồng thời cũng là trưởng ban tổ chức, ban giám khảo của cuộc thi cho biết: “Chúng tôi tổ chức cuộc thi với mục đích là giới thiệu vẻ đẹp của gà Tân Châu Việt Nam và gắn kết tình cảm của anh em bạn bè trên cả nước. Đây cũng là cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm của anh em về gà cảnh cũng như công việc trong cuộc sống hàng ngày. Cuộc thi lần đầu tiên đã được tổ chức thành công tại Hải Phòng và dự kiến sẽ được diễn ra thường niên trong nhiều năm tới”.

Xuân Hạ