Sức mua của người tiêu dùng đang hướng vào những sản phẩm sinh hoạt thiết yếu

          Khai thác mạnh thị trường nội địa

          Trong những tháng đầu năm 2020, thương mại thành phố mang theo hành trang không mấy khả quan bởi tác động suy thoái kinh tế toàn cầu, trước sức tấn công của đại dịch Covid-19. Thực trạng là tổng cầu xã hội giảm mạnh, hàng tồn kho cao gây cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh, thị trường bất động sản phục hồi không ổn định.

Nhiều đầu mối thương mại giữa Việt Nam và thế giới bị đình trệ, làm giảm khả năng khai thác dịch vụ của Hải Phòng với vai trò là cửa ngõ giao thương quốc tế lớn nhất miền Bắc.

Trong bối cảnh đó, thành phố đã thực hiện hiệu quả các giải pháp, vượt qua khó khăn, từng bước phục hồi kinh tế, trong đó ngành Thương mại đóng góp một phần quan trọng.

Trong tháng 7 vừa qua tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt khoảng 12,64 nghìn tỷ đồng, tăng 1,84% so với tháng trước và tăng 12,57% so với cùng kỳ năm 2019. So với mức tăng bình quân của mấy năm gần đây, con số này không cao, thậm chí giảm đáng kể. Nhưng đặt vào bối cảnh tác động của dịch bệnh Covid-19, thì rõ ràng là sự kiện ấn tượng.

Điều đáng nói là, giữa lúc giao thương tiêu dùng quốc tế cơ bản bị đình trệ vì dịch bệnh, Hải Phòng đã kịp thời chuyển hướng đẩy mạnh khai thác thị trường nội địa. Thuận lợi lớn nhất chính là thành quả phòng, chống dịch bệnh Covid-19, khi Hải Phòng là một trong những địa phương có nguy cơ cao nhưng đã giữ vững trận tuyến không để dịch bệnh xâm nhập.

Mặt khác, trên nền tảng cấu trúc trước đó, vai trò của khu vực thương mại ngoài nhà nước với tỷ lệ chiếm tới trên 90% thị phần, đã phát huy tác dụng, nhanh chóng cung ứng các hoạt động ngay sau khi các biện pháp phong tỏa phòng chống dịch được tháo gỡ. Hải Phòng bước vào trạng thái bình thường mới chỉ trong thời gian rất ngắn, mọi hoạt động thương mại cơ bản được phục hồi.

    Những nguyên nhân quan trọng đã được khẳng định: Tái cơ cấu theo hướng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ, nâng tỷ trọng đóng góp của yếu tố tăng năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP); Giảm dần bất bình đẳng trong phân phối thu nhập, Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp được quan tâm thúc đẩy; Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện… chứng tỏ hướng đi đúng trong chiến lược thực hiện nhiệm vụ kép của Hải Phòng.

Dịch vụ du lịch tiếp tục phải đối mặt với thách thức của dịch bệnh Covid-19

Tận dụng cơ hội

Dù tốc độ tăng trưởng của nhóm ngành dịch vụ, thương mại có cải thiện nhưng vẫn ở mức thấp, tổng cầu vẫn tăng chậm… Do vậy, mục tiêu phấn đấu vẫn còn ở phía trước.

Việc giữ chỉ số CPI ở một tỷ lệ nhất định, không những kiểm soát được lạm phát mà còn thúc đẩy tăng trưởng. Tuy nhiên, nhìn vào chỉ số CPI tháng 7 giảm 0,16% so với đầu năm, đi vào chi tiết lại tiềm ẩn dấu hiệu chưa thực sự ổn định. 

Một trong những nguyên nhân làm giảm CPI là do tác động có tính thời vụ, thông thường sức mua kèm giá tăng thường tập trung vào các dịp nghỉ lễ hoặc sự kiện quan trọng.

Ngay trong những tháng đầu năm, hậu quả của dịch Covid-19 đã khiến toàn bộ thị trường liên quan đến thương mại, dịch vụ, nhất là du lịch, lễ hội, hoạt động vui chơi giải trí bị tê liệt. Tỷ lệ thuận với đó là thu nhập của một bộ phận không nhỏ người dân liên quan bị giảm sút, kéo theo nhu cầu tiêu dùng giảm theo.

Như vậy, khi thị trường bị thiếu đi nhiều yếu tố kích cầu, đương nhiên sức mua giảm sẽ khó cải thiện chỉ số CPI. Chưa kể những tháng qua, giá nhiều mặt hàng có vai trò chi phối cao lại biến động khá lớn, như xăng dầu giảm sâu tới 1/3 so với mức bình quân năm 2019, trong khi giá vàng lại tăng tới 2/3 trong cùng thời gian.

Điều đáng lưu ý nữa là, tổng mức hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng nhưng chưa thực sự giải quyết được bài toán về giải phóng hàng tồn, vốn dĩ ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường nói riêng và nền kinh tế nói chung. Trong khi đợt bùng phát trở lại của dịch bệnh Covid-19 từ miền Trung đang đem lại những thách thức mới rất lớn.

Trước những thách thức đó, thành phố đã đề ra nhiều giải pháp, quyết tâm tập trung mọi nguồn lực, phấn đấu thực hiện ở mức cao nhất các chỉ tiêu nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội.

Trong đó, liên quan đến thương mại là tích cực giải quyết  kịp thời, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ổn định sản xuất kinh doanh. Trong tương lai gần, các công trình dự án hạ tầng của thành phố tiếp tục được hoàn thiện đi vào hoạt động.

 Đồng thời dịch bệnh Covid-19 cũng đang khiến các dòng đầu tư quốc tế phải thay đổi, theo hướng hút vào Việt Nam, đây là cơ hội cho không ít phân ngành kinh tế của Hải Phòng, sẽ là cơ sở vững chắc để đổi mới các mô hình thương mại trong tương lai.

          Lê Minh Thắng