Thượng tá Nguyễn Thành Nam – Trưởng phòng Quản lý XNC CATP

          Như đã quen biết nhau từ lâu, anh kéo tôi luôn vào phòng làm việc, rất thẳng thắn và cởi mở, anh nói: “Đi suốt nhà báo ạ, không ngờ Covid nó lại lấy mất nhiều thời gian của mình như vậy”. Và anh cũng nói luôn, rằng thời gian dành cho tôi không nhiều, vì lát sau anh phải triệu tập một cuộc họp đơn vị, triển khai nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19  theo tình hình mới thành phố vừa cập nhât.

          Giữa bối cảnh cả xã hội phải căng mình trước dịch, thời gian với Thượng tá Nguyễn Thành Nam cũng chạy đua với sự tất bật, nhưng vừa đủ để tôi phác họa chân dung anh. Một chi tiết thú vị nữa khiến tôi và anh dù mới quen nhưng đã có ngay sự đồng cảm, vì cả hai cùng thế hệ, cùng trải qua tuổi thơ không kém phần dữ dội của những năm cuối cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại, cùng là gạch nối giữa những thời kỳ chuyển đổi cơ chế. 

          Tốt nghiệp phổ thông, Nguyễn Thành Nam nhập ngũ lực lượng CAND năm 1984. Đây là giai đoạn đất nước gặp nhiều thách thức, khi chiến trường Tây Nam chưa ngưng hẳn tiếng súng, mặt trận biên giới phía Bắc vẫn tiếp tục căng thẳng, trên trận tuyến bảo vệ ANTT cũng không kém phần ác liệt, trong bối cảnh kinh tế đất nước quá khó khăn, là nguồn cơn phát sinh nhiều loại tội phạm. Bên ngoài các thế lực đối lập bao vây cấm vận, bên trong đủ các hình thức quấy phá, đúng là “thù trong giặc ngoài”, nhưng chính môi trường đó đã giúp cho Nguyễn Thành Nam có điều kiện rèn luyện và trưởng thành.

          Sau thời gian học tập, rèn luyện trở thành sỹ quan CAND thực thụ, năm 1989, Nguyễn Thành Nam được điều động về công tác tại Phòng quản lý xuất nhập cảnh CATP (Quản lý XNC). Anh cho biết, đó là thời kỳ đất nước vừa mở cửa, những yếu tố mới xuất hiện khiến công tác quản lý người nước ngoài anh được giao cũng gặp nhiều bỡ ngỡ. Trong khoảnh khắc chớp mắt của lịch sử, các yếu tố ngoài nước khác hẳn thời điểm trước đó, khi Việt Nam cơ bản chỉ bang giao trong hệ thống XHCN.

       Còn từ khi mở cửa, người nước ngoài không chỉ là chuyên gia thuần túy, mà còn là cán bộ ngoại giao, tổ chức phi chính phủ, thương gia, du khách, người lao động… Nhiều thách thức mới được đặt ra, đó là văn hóa, ngôn ngữ, quan hệ ứng xử, quan điểm chính trị, cơ chế quản lý… cũng như khả năng thích ứng từ lực lượng nội tại.

          Nhưng nhờ những kiến thức được bồi dưỡng trước đó, cùng sự giúp đỡ tận tình của cấp trên và đồng đội, Nguyễn Thành Nam vừa làm, vừa học, vừa trau dồi nghiệp vụ. Anh đã vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, từng bước trưởng thành và trở thành người lãnh đạo đứng đầu đơn vị, nơi mà anh đã gắn bó suốt 31 năm qua, cùng tập thể xây dựng Phòng quản lý XNC trở thành điểm sáng của lực lượng CATP.

     Một trong những dấu ấn mà Thượng tá Nguyễn Thành Nam tâm đắc là công tác cải cách hành chính, hiện đại hóa thủ tục, hướng tới vì nhân dân phục vụ. Trong đó Phòng Quản lý XNC là đơn vị nằm trong số ít của cả nước, ứng dụng triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 4. Đồng thời triển khai thực hiện Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008; quản lý khai báo tạm trú, tiếp nhận và xử lý tờ khai điện tử xin cấp hộ chiếu trên nền Internet...

       Những con số đã nói lên tất cả, chỉ tính riêng năm 2019 vừa qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng ủy – lãnh đạo Phòng nói chung và cá nhân Thượng tá Nguyễn Thành Nam nói riêng, Phòng Quản lý XNC đã đã cấp 59.869 hộ chiếu cho công dân; cấp, đổi 2.892 thị thực và gia hạn tạm trú và 1.511 thẻ tạm trú cho người nước ngoài; đồng thời phối hợp với Bưu điện thành phố trong việc tiếp nhận, trả kết quả giải quyết thủ tục cấp phát hộ chiếu, trả 1.895 hộ chiếu qua đường bưu điện đến nơi cư trú của công dân, đảm bảo nhanh chóng, thuận tiện.

Thượng tá Nguyễn Thành Nam (ngoài cùng bên trái) trong một lần vinh dự nhận danh hiệu thi đua

Có thể nói, khối lượng công việc mà Thượng tá Nguyễn Thành Nam và đồng đội đã thực hiện là rất lớn, trong một thời gian ấn định không thể kể hết. Bởi thế, tôi và Thượng tá Nguyễn Thành Nam quay trở lại chuyện phòng, chống dịch bệnh Covid-19, vấn đề thời sự nóng hổi mà tính chất của nó cũng khiến cán bộ, chiến sỹ Phòng Quản lý XNC luôn “nóng” không kém.

Theo anh Nam, công tác quản lý XNC là một phạm trù rất rộng, gồm nhiều chức năng tích hợp. Chẳng hạn chỉ riêng đối với người nước ngoài cư trú trên địa bàn, ngoài các thủ tục mang thông lệ quốc tế, công tác quản lý phải làm những việc rất cụ thể. Một mặt nắm chắc, quản lý tại doanh nghiệp, một mặt cử cán bộ có kinh nghiệm đến từng doanh nghiệp hướng dẫn nghiệp vụ, sàng lọc các điều kiện cấp giấy phép lao động, giấy tờ cư trú. Chính vì vậy, lực lượng quản lý XNC thực sự là những người đồng hành, là điểm tựa đáng tin cậy cho hàng nghìn người nước ngoài đang sống và làm việc tại Hải Phòng thời gian qua.

Khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, lan rộng toàn cầu và du nhập về Việt Nam, con người trở thành phương tiện lây truyền, liên quan trực tiếp và trở thành thách thức cho công tác XNC. Thực hiện chỉ đạo của cấp trên, Thượng tá Nguyễn Thành Nam cùng tập thể đơn vị đã kịp thời xây dựng các phương án, kế hoạch, công tác điều tra cơ bản cũng như nắm chắc tình hình để quản lý người nước ngoài đã phục vụ đắc lực các hoạt động phòng, chống dịch của thành phố.

Cụ thể ngay từ giai đoạn đầu dịch, Phòng Quản lý XNC đã chủ động rà soát, đánh giá tình hình liên quan đến người nước ngoài. Tại khu vực Cảng hàng không Cát Bi, Phòng Quản lý XNC đã triển khai nhiệm vụ, xác minh thông tin với hàng trăm chuyến bay quốc tế, hàng chục nghìn lượt khách xuất nhập cảnh cũng như khách từ các chuyến bay nội địa. Từ đó có ngay thông tin kịp thời hỗ trợ thành phố xây dựng biện pháp phòng, chống dịch, thực hiện cách ly, giám sát y tế.

Xác định cán bộ, chiến sỹ làm công tác quản lý XNC là những người đầu tiên tiếp xúc với nguy cơ, Thượng tá Nguyễn Thành Nam đã chỉ đạo anh em đơn vị thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch, trước hết để đảm bảo sức mạnh đội ngũ. Thượng tá Nguyễn Thành Nam chia sẻ: “Nguy cơ dịch bệnh xâm nhập là từ bên ngoài vào, nên những người làm công tác XNC chính là những người đầu tiên, trực tiếp tiếp xúc với nguồn nguy cơ…”.  

Thời gian dịch mới bùng phát, do diễn biến nhanh của dịch bệnh, trang thiết bị chuyên dùng thiếu thốn, để xung kích kịp thời tại các điểm nóng, nhiều cán bộ, chiến sỹ phải mua áo mưa dùng băng keo dán lại tự chế đồ bảo hộ để thực thi nhiệm vụ. Hình ảnh đem lại rất nhiều cảm xúc trong cộng đồng, thể hiện tinh thần chiến đấu cao và nhiệt huyết công hiến của lực lượng Quản lý XNC CATP.

Cho đến thời điểm này, dù dịch bệnh Covid-19 tái bùng phát và lây lan tới nhiều địa phương trong nước, nhưng Hải Phòng vẫn chưa xuất hiện ca nhiễm trong cộng đồng. Phòng Quản lý XNC tiếp tục căng mình, ngày đêm tham gia truy vết, rà soát, sàng lọc nguồn nguy cơ, đặc biệt tập trung phát hiện xử lý những trường hợp xuất nhập cảnh trái phép, quyết tâm “giữ sạch lưới nhà”.

Thành công của Hải Phòng có sự đóng góp mang tính tiên phong của lực lượng Công an Quản lý XNC, họ xứng đáng được gọi là người hùng trên tuyến đầu phòng, chống dịch Covid-19, mà Thượng tá Nguyễn Thành Nam giữ vai trò là người chỉ huy trực tiếp. Trung tá Phùng Thị Hằng - Phó Trưởng phòng Quản lý XNC nhận xét: “Anh Nam thực sự là người anh cả, cởi mở và chia sẻ, chiến công, thành tích thì nhiều nhưng danh hiệu anh đều nhường lại cho anh chị em, chính vì thế có thể nói anh Nam là trụ cột để gắn kết tinh thần đoàn kết của đơn vị…”.

Đánh giá về tổng thể, thời gian qua Phòng Quản lý XNC CATP đã đạt được những kết quả tích cực, hệ thống tổ chức ngày càng được kiện toàn, trình độ chuyên môn ngày càng được nâng cao, đáp ứng kịp thời yêu cầu đối ngoại, góp phần đắc lực vào nhiệm vụ phát triển kinh tế, ổn định xã hội của thành phố cũng như công tác chiến đấu và xây dựng lực lượng CAND.

Thượng tá Nguyễn Thành Nam và tập thể cán bộ, chiến sỹ đơn vị là những hình ảnh đại diện xứng đáng cho lực lượng CATP, hết lòng hết sức phụng vụ Tổ quốc, phụng sự nhân dân, để “dân tin, dân yêu, dân giúp đỡ Công an nhiều hơn” như lời Bác Hồ dạy.

Lê Minh Thắng