Tác phẩm “Cảm xúc về quê hương Hải Phòng” của họa sĩ Trần Thanh Toàn

Họa sĩ Trần Thanh Toàn còn được biết đến là nhà thơ trữ tình. Ông sinh năm 1942 tại Hải Phòng, tốt nghiệp Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 1974.

Ông là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, hội viên Hội Mỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh, hội viên Hội văn học nghệ thuật tỉnh Quảng Ninh. Từ năm 1993 đến nay, ông định cư tại thành phố Chicago - Mỹ.

Họa sĩ - nhà thơ Trần Thanh Toàn với triển lãm tranh "Trở về quê hương"

Với một trái tim họa sĩ yêu quê da diết, trong khoảng thời gian hơn 10 năm, Trần Thanh Toàn đã miệt mài lao động, sáng tạo với 5 lần triển lãm tranh tại  Việt Nam, trong đó có 2 lần ông trở lại với Hải Phòng.

Sau 3 năm triển lãm tranh lần đầu tại Hải Phòng, lần này ông “Trở về quê hương” với 82 tác phẩm mỹ thuật. Bằng nhiều chất liệu: màu nước, bột màu, sơn dầu, trổ giấy, ký họa chì, bút sắc..., các bức tranh của ông phần là những “bài thơ” đẹp về tình yêu con người và quê hương, đất nước.

Xem những bức tranh họa sĩ Trần Thanh Toàn vẽ về những mảnh đất nơi ông đã từng đi qua như : Sài Gòn giải phóng; Làng quan họ quê tôi; Rừng sơ tán Quang Hanh; Lên chùa; Biển đêm; Chợ Đầm Hà về đêm; Đền Ngọc Sơn; Trẩy hội Chùa Hương… người xem như cảm nhận được những cảm xúc còn tươi nguyên tạo nên cái duyên trong tranh phong cảnh của ông.

Mà như nhà phê bình Lê Quốc Bảo đánh giá: “Ông không chỉ khai thác vẻ đẹp  đặc thù của từng phong cảnh, mà hơn thế còn khắc họa được những sắc thái tình cảm, xúc động và say mê trước từng cảnh vật”…

Bên cạnh đó, tác giả Trần Thanh Toàn còn dành rất nhiều cảm xúc khi cầm cọ vẽ về những con người quê hương. Trong những bức tranh: Những người thợ lò; Gái quan họ; Trẻ chăn bò đảo Tuần Châu; Yên ương; Cắm hoa… hình ảnh con người Việt Nam hiện lên thật đẹp-vẻ đẹp của chiều sâu tâm hồn, văn hóa truyền thống được toát lên ở trong bất kỳ hoàn cảnh, trong bất cứ một hoạt động nào của cuộc sống thường ngày.

Xem những bức tranh về con người của họa sĩ Trần Thanh Toàn, người yêu nghệ thuật hội họa lại cảm nhận được cái tài tình của người họa sĩ với một lối vẽ hiện thực phong cách hóa, đôi khi “đúng” và “trúng” đẹp đến bất ngờ.

Trong triển lãm tranh “Trở về quê hương” lần này, có một bức tranh được nhiều người xem đặc biệt chú ý, đó là tác phẩm “Cảm xúc về quê hương Hải Phòng”. Bức tranh lại thiên về siêu thực và biểu hiện trừu tượng, không vẽ theo sự thể hiện thường tình. Có lẽ đây là một món quà đặc biệt, diễn tả “đa cảm xúc” của họa sĩ Trần Thanh Toàn dành cho thành phố Cảng thân thương.

Tác giả Mạnh Cương chia sẻ: Đối với một nghệ sĩ định cư ở nước ngoài, nhất là ở phương Tây, người ta hay nói đến sự kết hợp nào đó của các nền văn hóa, các truyền thống, đặc biệt là “tính pha trộn” của đề tài hoặc bút pháp thể hiện.

Song đối với Trần Thanh Toàn, điều đáng chú ý trước hết ở ông, trên thực tế-lại hướng vào một nội dung nghệ thuật hết sức riêng tư, được chắt lọc qua thời gian, tuổi tác, qua những suy tưởng và những phát hiện khá độc đáo, mới mẻ về cuộc sống và con người.

Trên các bức tranh của Trần Thanh Toàn, quả tình, chưa bao giờ thấy mất đi, nhạt đi cái bản năng cảm thụ vốn có của một người nghệ sĩ đã từng được sinh ra, trưởng thành và được đào luyện trên quê hương ruột thịt của mình….

Xuân Hạ