Mới đây, chị N.T.T. thường trú tại phường Dư Hàng Kênh. Quận Lê Chân nhận được thư phúc đáp của một công ty tài chính sau khi nhiều lần phản ánh việc mình không vay tiền nhưng liên tục nhận được cuộc gọi, tin nhắn yêu cầu thanh toán khoản nợ. Theo đó, công ty nêu trên xác nhận chị T. bị kẻ gian sử dụng thông tin cá nhân để làm giả hồ sơ vay tiền.

Chị T. cho biết: “Từ cuối năm 2022, tôi liên tục nhận được các cuộc gọi mời vay vốn từ nhân viên của các công ty tài chính và tôi đã từ chối vì không có nhu cầu vay tiền. Đến tháng 10-2022, tôi nhận được thông báo thanh toán khoản nợ quá hạn từ một công ty tài chính. Tìm hiểu thì được biết có một hồ sơ vay tiền mang tên mình, hình ảnh trong hồ sơ là những bức ảnh trên Facebook cá nhân. Do chưa hề vay tiền tại công ty này, tôi từ chối thanh toán khoản vay thì liên tục nhận được các cuộc gọi, tin nhắn đe dọa, khủng bố tinh thần. Sau đó, tôi trình báo sự việc lên cơ quan chức năng và nhận được phúc đáp của công ty tài chính khẳng định thông tin của mình bị làm giả”.

Qua các vụ việc, có thể thấy tình trạng lấy cắp thông tin cá nhân của người khác để làm giả hồ sơ vay tiền từ các ứng dụng, tổ chức tài chính nhằm chiếm đoạt tài sản diễn ra ngày càng nhiều, với những thủ đoạn rất tinh vi. Không ít đối tượng đã xâm nhập vào hệ thống của các công ty dịch vụ nhằm đánh cắp thông tin khách hàng, hoặc giả danh nhân viên ngân hàng, công ty viễn thông,... gọi điện cho khách hàng nhằm có được thông tin, bản chụp giấy tờ cá nhân.

Khi có được các thông tin này, chỉ với những thao tác đơn giản qua những ứng dụng vay tiền, các đối tượng sẽ đăng ký các khoản vay với các công ty tài chính. Thậm chí, không ít đối tượng còn dùng thông tin cá nhân của người khác để đăng ký giả mạo tài khoản ngân hàng nhằm giải ngân các khoản vay rồi chiếm đoạt. Khi trở thành nạn nhân của các đối tượng này, người dân sẽ liên tục bị yêu cầu thanh toán các khoản nợ. Không ít người suy sụp tinh thần sau khi liên tục nhận được các cuộc gọi, tin nhắn từ các công ty tài chính. Việc chứng minh mình bị ăn cắp thông tin cá nhân cũng sẽ tốn rất nhiều công sức, tiền bạc và kéo theo nhiều hệ lụy. 

Hiện, do nhu cầu vay tiền tiêu dùng của người dân tăng cao, các ứng dụng vay tiền, công ty tài chính mọc lên rất nhiều. Nhằm lôi kéo khách hàng, thủ tục cho vay của những công ty này ngày càng đơn giản. Thậm chí, có những ứng dụng, người vay chỉ cần tạo tài khoản, cung cấp số CMND/CCCD kèm bản scan phô-tô là đã có thể vay tiền. Điều này dẫn đến một số đối tượng dễ dàng dùng thông tin cá nhân của người khác để chiếm đoạt tài sản của các công ty tài chính, đẩy khoản vay sang người khác.

Hiện nay đa phần người dân đã chuyển sang sử dụng CCCD gắn chip, so với CMND và CCCD mã vạch thì CCCD gắn chip chứa đựng được nhiều thông tin hơn. Tuy nhiên, trên thực tế lại có không ít trường hợp vì chủ quan mà người dân vô tư chia sẻ hình ảnh CMND/CCCD không làm mờ thông tin ra ngoài. Điều này đã vô tình tạo cơ hội cho kẻ xấu lợi dụng để sử dụng vào mục đích vi phạm pháp luật, nhất là các tội phạm công nghệ cao.

Để phòng tránh tội phạm và những hệ lụy có liên quan, người dân tuyệt đối không cho người lạ mượn, chụp, thuê, mua CCCD (chứng minh nhân dân) hoặc tài khoản ngân hàng nếu không có mục đích chính đáng. Trường hợp nghi ngờ, phát hiện số CCCD/CMND của mình bị sử dụng trái phép để mở tài khoản ngân hàng hoặc đăng ký thuê bao trả sau, mọi người cần nhanh chóng liên hệ ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ khóa tài khoản, thuê bao.

Mọi người cũng không đăng tải, chia sẻ hình ảnh, cung cấp thông tin CCCD, CMND cho những dịch vụ không thiết yếu, không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội.

Trường hợp bị mất CCCD, CMND, mọi người cần trình báo ngay cho cơ quan chức năng để làm lại giấy tờ. Đây là căn cứ để chứng minh chủ sở hữu của CCCD, CMND không có liên quan đến các giao dịch dân sự trong thời gian bị mất CCCD, CMND; đồng thời phòng ngừa trường hợp số căn cước của mọi người bị lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật.

Khi bị các đối tượng xấu lừa đảo, lấy cắp thông tin CCCD, CMND để tiến hành các hoạt động phi pháp, người bị hại cần liên hệ ngay với cơ quan chức năng nơi gần nhất để được hỗ trợ.

Lan Phương