Vào khoảng cuối tháng 5-2013, Nguyễn Thị Phin, sinh 1982, ở xã Tân Liên, huyện Vĩnh Bảo, bị bắt do giả danh công an, lừa đảo chiếm đoạt nhiều tỷ đồng. Có mặt tại Phòng CSHS - CATP thu thập thông tin ban đầu, chúng tôi ngạc nhiên khi chứng kiến một Thượng úy cảnh sát có gương mặt trắng trẻo đang “đấu” với đối tượng. Cách phân tích hành vi phạm tội của đối tượng vừa như xét hỏi, vừa là giáo dục, răn đe, dạy bảo đứa em hư khiến Nguyễn Thị Phin cúi gằm mặt. Người ngoài cuộc như chúng tôi cũng cảm thấy rất thuyết phục.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết Thượng úy Cảnh sát hình sự ấy là Khúc Thanh Tuấn. Theo Đại tá Lê Hồng Thắng - Trưởng Phòng CSHS nói về cán bộ của mình không giấu nổi niềm tự hào. Số là các anh luôn phải đấu tranh với các loại tội phạm hình sự nguy hiểm, những vụ án mờ khó phá.

Đơn vị cần phải có những đồng chí rất bản lĩnh, can trường, quyết đoán và giàu kinh nghiệm thực tiễn với công tác này, như: làm kỹ hiện trường, đề ra giả thuyết vụ án chuẩn nhất từ đó định hướng điều tra sát nhất với diễn biến thực tế. Bởi vậy, khi xuống cơ sở Đại tá Thắng luôn để mắt tới những chiến sỹ có tố chất của người làm “án mờ” để xin lãnh đạo CATP về Phòng CSHS. Và, anh đã “nhặt” được Khúc Thanh Tuấn…

Sau này, khi đã thân quen với Tuấn, được anh kể lại cả quá trình học tập, công tác, từng bước trưởng thành trong sắc áo Cảnh sát hình sự, chúng tôi cũng thầm nể phục Đại tá Thắng có cặp mắt tinh đời khi đưa về cho mình những hạt nhân ưu tú.

Nói gì thì nói, những tháng ngày công tác ở CAH Vĩnh Bảo cũng đã trui rèn Khúc Thanh Tuấn trở thành một chiến sĩ Công an bản lĩnh, hết lòng tâm huyết với nghề. Anh lăn lộn với địa bàn, công việc, đêm hôm mưa gió bất kể ở đâu xảy ra án hình sự là có mặt. Cũng đã từng trả giá cho những việc còn non nớt, thiếu kinh nghiệm, song với sự say mê miệt mài, đặc biệt là sự khổ luyện, kiên trì trong môi trường công tác khắc nghiệt, Tuấn trưởng thành rất nhanh. Ấy là tinh thần tiến công tội phạm không ngừng, đã bắt phải khởi tố. Để sổng đối tượng thì bằng mọi giá phải bắt lại bằng được, không lùi một bước với tội phạm.

Thời điểm Tuấn còn công tác ở Vĩnh Bảo, giang hồ phố thị và cả giới lưu manh bên Thái Bình, Hải Dương đều biết tiếng và gọi anh là “sát thủ có bộ mặt thỏ non”. Chả thế có chuyện, một đối tượng người Thái Bình sang huyện Ninh Giang, Hải Dương đi trộm xe máy. Nắm được tin, anh sang tận chợ Hiệp, Thái Bình - nơi tên này đang tìm cách tiêu thụ xe và bắt gọn giao cho Công an huyện Ninh Giang xử lý.

Kể về vụ án lần đầu tham gia, Tuấn cho biết anh làm từ khâu trinh sát đến bắt giữ đối tượng, thu tang vật, lập hồ sơ tố tụng, đó là chuyên án phá ổ trộm cắp xe máy liên tỉnh. Không nề hà gian khó, thậm chí hiểm nguy, suốt 1 tuần đêm nào anh cũng đột nhập, chui vào đống rơm nhà đối tượng nằm chờ. Nửa đêm, bọn trộm mang xe tập kết về đấy, thì thào trò chuyện “vừa xúc được con hàng bên Thái Bình”, “mai ra Hải Phòng đẩy con Wave an-pha này đi”…

Mũi trinh sát của Tuấn như con dao bén nhọn thọc sâu vào nội tình bọn tội phạm, anh ghi nhớ trong đầu ngày, giờ đối tượng ra khỏi nhà và lúc quay về, tìm ra quy luật hoạt động của chúng, để rồi phá thành công băng trộm quỷ quái này. Tác phẩm đầu tay đã để lại cho Tuấn rất nhiều kinh nghiệm sau này.

Trong những tâm sự về chuyện đời, chuyện nghề, Tuấn bảo ngày còn học phổ thông anh rất thích môn Toán, nhất là hình học không gian. Chơi ru-bích với các bạn, bao giờ anh cũng là người về đầu. Khả năng phân tích, ráp mối các mảnh ghép rời rạc, các khối hình có màu sắc khác nhau lại thành một chỉnh thể thống nhất đã được anh phát huy tác dụng trong chuyên án phá ổ tội phạm trộm máy tính ở các công sở, trường học.

Ấy là những năm 2003-2004, khi các cơ quan, đơn vị hành chính của huyện Vĩnh Bảo được trang cấp hàng loạt máy tính và đã xảy ra những vụ trộm cắp kinh hoàng. Không chỉ Vĩnh Bảo, bên Tiên Lãng và các huyện giáp Hải Phòng của Thái Bình, Hải Dương đều xảy ra tình trạng trên khiến dư luận rất bức xúc. Cần nói, trong các loại đạo chích thì trộm công sở là rất “khó dịch”.

Ban đầu ai cũng đặt vấn đề nội bộ, Tuấn nhận định: “Các vụ đều do một nhóm tội phạm gây ra. Đây là nhóm trộm di động”. Anh đề xuất với lãnh đạo Công an huyện giao chuyên án cho Đoàn Thanh niên đơn vị đảm nhận và khẳng định sẽ phá thành công. Mấy tối liền, tổ trinh sát do anh phụ trách lên đường giăng lưới. Bọn trộm bị tóm tại Trường Tiểu học Thắng Thủy, gồm một đối tượng người Hải Dương, hai tên ở Thái Bình.

Từ CAH Vĩnh Bảo về công tác tại CAQ Lê Chân, tớinăm 2008, Khúc Thanh Tuấn tham gia chuyên án dài hơi của lực lượng CATP đấu tranh với các ổ nhóm trộm cắp xe máy rồi đòi tiền chuộc. Thấy anh nhanh nhẹn, mưu trí, có nhiều ý kiến sắc sảo trong đề xuất các kế hoạch đánh án, Tuấn đã lọt “mắt xanh” Đại tá Lê Hồng Thắng.

Tuấn tâm sự, suốt quãng đường binh nghiệp của anh cho đến nay dù công tác chiến đấu ở đơn vị nào cũng là quá trình anh học tập không ngừng. Học để nâng cao trình độ, học ở đồng đội, cọ xát trong môi trường công tác khắc nghiệt để từng bước hoàn thiện mình. 5 năm ở CAQ Lê Chân, anh tập trung làm công tác tố tụng và cố gắng đạt đến độ chín của người làm nghề.

Bởi thế, khi về Phòng CSHS đối mặt với những vụ án lớn, phức tạp, nguy hiểm nhiều hơn gấp bội anh vẫn giữ được bản lĩnh, ngày càng trưởng thành. Tháng 11-2013, Khúc Thanh Tuấn được cấp trên tín nhiệm đề bạt chức vụ Phó Đội trưởng; tháng 1-2017, được giao trọng trách Đội trưởng Đội CSHS Đặc nhiệm.

Trên cương vị công tác mới, Khúc Thanh Tuấn luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, mưu trí, sáng tạo trong công tác chỉ huy, làm tốt công tác tham mưu cho lãnh đạo đơn vị đồng thời trực tiếp chỉ đạo toàn Đội triển khai quyết liệt và hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ, các mặt công tác phòng ngừa, tấn công trấn áp tội phạm.

Với chức năng đấu tranh chống loại tội phạm hoạt động có tổ chức, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm hình sự lưu động, hoạt động “tín dụng đen”, tội phạm hình sự sử dụng công nghệ cao và vũ khí nóng gây án, chỉ tính trong 3 năm (2017-2019), Trung tá Tuấn và tập thể Đội CSHS Đặc nhiệm đã xác lập và phá thành công 18 Chuyên án; bắt và xoá 36 ổ nhóm các loại; bắt và khởi tố 46 vụ 225 bị can, bắt 35 đối tượng truy nã nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm.

Điển hình là vào tháng 11-2017, Đội phá chuyên án 117-M bắt đối tượng đào mộ và lấy mất phần tro cốt của người chết tại nghĩa trang phường Anh Dũng, quận Dương Kinh, sau đó gọi điện, nhắn tin yêu cầu thân nhân phải chuộc lại với số tiền 2,5 tỷ đồng;tháng 1-2018,  phá Chuyên án 418LĐ, bắt 4 đối tượng sử dụng mạng Internet, mạng viễn thông để Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tháng 11-2018, phá chuyên án 118-G, bắt đối tượng giết người, đốt xác tại thôn Bắc Phong, Kiến Thiết, Tiên Lãng; tháng 11-2019, phá chuyên án 119-V, đánh sập ổ nhóm “tín dụng đen” cho vay tiền người dân thông qua mạng xã hội với lãi suất vay từ 170%/năm đến 5400%/năm do nhóm đối tượng trú ở Miếu Hai Xã, Dư Hàng, Lê Chân điều hành.

Có thể nói ở bất cứ hoàn cảnh, cương vị nào, Trung tá Khúc Thanh Tuấn cũng luôn giữ vững bản lĩnh chính trị, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống trong sạch, lành mạnh, tác phong làm việc khoa học, cầu thị, kiên định trước khó khăn.

Do làm tốt công tác phòng ngừa, Đội đã góp phần để Hải Phòng trong nhiều năm không có trọng án do các băng, ổ nhóm tội phạm có tổ chức gây ra; không để xảy ra tình trạng các đối tượng sử dụng vũ khí nóng thanh toán nhau và quản lý tốt các đối tượng hình sự hoạt động lưu động. Theo Trung tá Tuấn, thử thách thực sự đến với các anh là những vụ án “mờ”.

Đối với các vụ trọng án, đặc biệt là các vụ án giết người, Đội Đặc nhiệm luôn là mũi chủ công để điều tra, truy bắt thủ phạm trong thời gian nhanh nhất. Với phẩm chấtmưu trí, sáng tạo, trước khó khăn không lùi bước, toàn Đội và Khúc Thanh Tuấn được xem như có biệt tài “mở khóa” các vụ án hóc búa, làm rõ nguyên nhân và chân tướng kẻ thủ ác.

Nổi bật như vụ kẻ xấu sát hại ông Lê Văn Thăm, sinh 1966, ở xã Quang Hưng, huyện An Lão rồi cướp tài sản ngày 29-12-2019; vụ anh Nguyễn Văn Lâm sinh 1995, ở tại thôn Kiều Hạ 1, xã Quốc Tuấn, huyện An Dương, bị giết rồi đốt xác cướp tài sản vào trưa 22-2-2020; vụ anh Tô Thắng L., sinh 1970, ở phố Trần Nguyên Hãn, phường Nghĩa Xá, quận Lê Chân, bất ngờ bị bắn lén 1 phát vào mặt, gây thương tích rất nặng; vụ Nguyễn Sỹ Thắng, sinh 1994, ở xã Kiến Quốc, huyện Kiến Thụy, trong cơn “ngáo đá” đã xuống tay tàn bạo đâm chém người cháu Phạm Thị M. M., sinh năm 2005, ở cùng xã, khiến cháu thiệt mạng thương tâm.

Riêng hoạt động của tội phạm và các hành vi vi phạm liên quan đến “tín dụng đen” thời gian qua luôn là những chiếc gai độc gây nhức nhối cuộc sống bình yên của nhân dân.

Trung tá Tuấn đã trực tiếp tham mưu cho các cấp lãnh đạo ban hành các kế hoạch, giao chỉ tiêu cho các đơn vị đấu tranh quyết liệt, đồng thời trực tiếp chỉ huy, hướng dẫn CBCS rà soát, lập hồ sơ các ổ nhóm, các đối tượng có dấu hiệu hoạt động liên quan nhờ đó đã làm giảm các vụ việc phức tạp phát sinh từ loại tội phạm này, không để xảy ra vấn nạn đòi nợ thuê, siết nợ... có tính chất phức tạp.

Đội công tác của anh còn trực tiếp quản lý địa bàn các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, kiên quyết không để các đối tượng hình sự núp bóng doanh nghiệp hoạt động lộng hành tạo môi trường lành mạnh cho các nhà đầu tư, các doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh…

Mới đây nhất, Đội CSHS đặc nhiệm do Khúc Thanh Tuấn làm Đội trưởng liên tiếp lập những chiến công làm nức lòng dư luận. Chuyên án 122C làm rõ đối tượng Nguyễn Văn Nam, sinh 1998, ở xã Nghĩa Lộ, huyện Cát Hải, sử dụng súng cướp tài sản (3,5 tỷ đồng) tại Ngân hàng Vietcombank chi nhánh Hải Phòng ngày 7-1-2022; Chuyên án 1221.V, phá ổ nhóm “tín dụng đen” gồm hàng chục đối tượng, do Trần Văn Dũng, sinh 1994, trú quán xã An Lư, huyện Thuỷ Nguyên, cầm đầu; vụ bắt đối tượng Dương Văn Tuyền, sinh 1996, ở xã Bắc Hưng, huyện Tiên Lãng, có hành vi đe doạ tạt axit nhằm chiếm đoạt số tiền 1 tỷ đồng; vụ bắt đối tượng Nguyễn Hải Hà, sinh 1981, ở phường Anh Dũng, quận Dương Kinh, giả danh Đại tá Công an chiếm đoạt hơn 2 tỷ đồng của nhiều bị hại.

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, Trung tá Khúc Thanh Tuấn đã được nhiều cấp, ngành biểu dương khen thưởng. Chỉ tính 5 năm trở lại đây (2017-2021), anh liên tục được tôn vinh là Chiến sỹ thi đua cơ sở; năm 2020 là Chiến sỹ thi đua toàn lực lượng CAND, được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an, UBND TP Hải Phòng và Giám đốc CATP tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen. Hiện anh đang được đề nghị Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công.

39 tuổi đời, 20 năm tuổi quân, quá trình rèn luyện công tác, chiến đấu của Trung tá Khúc Thanh Tuấn là tấm gương sáng về sự bền bỉ cống hiến với phẩm chất mưu trí, dũng cảm, không ngại hy sinh, gian khổ đấu tranh với các loại tội phạm, vì bình yên cuộc sống, vì hạnh phúc của nhân dân.

  Thiếu tá Nguyễn Ngọc Hà

Trưởng Ban Phóng viên điện tử Chuyên đề An ninh Hải Phòng