Vượt qua thử thách

          Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, trong năm 2023, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, nhưng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam vẫn được đánh giá tích cực so với các thị trường ở khu vực và trên thế giới.

 Trong đó, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu ước đạt gần 6 triệu tỷ đồng, tăng 9,5% so với cuối năm 2022, tương đương khoảng 62% GDP năm 2022 với 739 mã cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết và 862 cổ phiếu đăng ký giao dịch. Thanh khoản trên thị trường cổ phiếu đạt trên 17.500 tỷ đồng/phiên. Các doanh nghiệp (DN) niêm yết, DN đại chúng đã huy động vốn qua TTCK, khẳng định TTCK dần trở thành một kênh huy động vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế. TTCK phái sinh vẫn duy trì ổn định với khối lượng giao dịch bình quân đạt 236.867 hợp đồng/phiên.

Số tài khoản nhà đầu tư mới tăng trên 350 nghìn tài khoản, đưa tổng số lượng tài khoản chứng khoán lên gần 7,4 triệu tài khoản, tương đương 7,5% dân số, vượt mức 5% dân số theo mục tiêu được đề ra trong Đề án Cơ cấu lại TTCK và bảo hiểm đến năm 2020, định hướng đến năm 2025. Thị trường trái phiếu Chính phủ hỗ trợ huy động thông qua hoạt động đấu thầu trái phiếu đạt 305.256 tỷ đồng, tăng 54,9% với năm 2022. Thị trường giao dịch trái phiếu thứ cấp cũng ghi nhận giá trị đạt 5.880 tỷ đồng/phiên.

Đặc biệt, việc đưa vào vận hành hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ từ ngày 19-7-2023 được xem là một dấu mốc quan trọng trong chặng đường phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp tại Việt Nam, góp phần tăng tính minh bạch, hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư trong giao dịch. Từ đó, thúc đẩy tính thanh khoản cũng như tạo điều kiện cho thị trường sơ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát triển bền vững hơn. Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ hiện có 869 mã trái phiếu của 244 tổ chức phát hành, giá trị đăng ký giao dịch 600,7 nghìn tỷ đồng, thanh khoản bình quân trên thị trường đạt 1.700 tỷ đồng/phiên.

Cơ quan quản lý, giám sát thị trường chứng khoán đã tích cực hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, đẩy mạnh hoạt động giám sát, thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong bối cảnh các hành vi vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán ngày càng tinh vi phức tạp, nhờ đó trật tự kỷ luật, kỷ cương của thị trường được giữ vững, công tác giám sát, thanh tra kiểm tra được tăng cường, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trên TTCK góp phần làm TTCK ngày càng minh bạch, lành mạnh, hiệu quả.

           Nhiều nhà đầu tư nhận định, dấu ấn năm 2023 của thị trường chứng khoán chính là việc nhóm cổ phiếu bất động sản dẫn dắt đà hồi phục của VN-Index trong phần lớn thời gian. Ngoài ra,  giá trị giao dịch nhìn chung vẫn khả quan, trung bình có 800 triệu cổ phiếu, trị giá 10.000 tỷ đồng được khớp lệnh, cao điểm là 20.000 tỷ đồng và 1,2 tỷ cổ phiếu. Tuy khối lượng và giá trị giao dịch giảm mạnh so với năm 2022, nhưng chỉ số trong năm 2023 ở vùng thấp nên thanh khoản như vậy là tích cực, cho thấy thị trường vẫn nhận được sự quan tâm của các tổ chức, quỹ đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư trong nước.

Cùng với đó, VinFast niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ, kỳ vọng tạo tiền đề cho các doanh nghiệp nội vươn lên, đạt các quy chuẩn quốc tế và niêm yết ở các thị trường lớn trên thế giới. Đồng thời, sự trở lại của nhà đầu tư cá nhân cũng góp phần quan trọng tạo nên những dấu ấn tích cực của thị trường chứng khoán năm 2023.

                                                                        Nhiều dấu hiệu tăng trưởng

 Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh, năm 2024  là năm có ý nghĩa quan trọng để thực hiện các mục tiêu của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm và kế hoạch 5 năm 2021 - 2025 theo Nghị quyết của đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng. Để hoàn thành mục tiêu phát triển kinh tế xã hội được Đảng, Chính phủ, Quốc hội thông qua, lãnh đạo Bộ Tài chính  giao nhiệm vụ cho ngành chứng khoán, tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng yếu.

          Cụ thể,  tiếp tục hoàn thiện thể chế; chú trọng chất lượng và tiến độ sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật đảm bảo chặt chẽ, đồng bộ; tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc với tầm nhìn dài hạn cho mục tiêu phát triển thị trường chứng khoán bền vững; tổ chức triển khai thực hiện Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

           Đồng thời, bảo đảm hệ thống giao dịch, lưu ký, thanh toán bù trừ trên TTCK vận hành liên tục, an toàn, thông suốt, sớm đưa hệ thống công nghệ thông tin mới vào hoạt động để đảm bảo sự đồng bộ về giao dịch, thanh toán sau giao dịch tại các Sở GDCK và Tổng công ty lưu ký bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC); phát triển các sản phẩm mới, cải cách thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch, các định chế tài chính trung gian và các nhà đầu tư.

Bộ Tài chính cũng yêu cầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tăng cường vai trò quản lý Nhà nước, chủ động theo dõi các đơn vị để nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK, giám sát hoạt động của các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ; nâng cao chất lượng hàng hóa của thị trường; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đảm bảo tính răn đe, kỷ luật, kỷ cương của thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư, hỗ trợ TTCK hoạt động ngày càng minh bạch, lành mạnh, khôi phục niềm tin của thị trường, thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, góp phần nâng cao hệ số tín nhiệm quốc gia.

          Cùng với đó, tiếp tục chủ động, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ban, ngành, các đơn vị liên quan để triển khai các giải pháp hướng tới mục tiêu nâng hạng TTCK; chủ động trong công tác hội nhập, hợp tác quốc tế, tiếp cận các chuẩn mực và thông lệ quốc tế, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa TTCK Việt Nam và các TTCK trong khu vực và thế giới; ttiếp tục củng cố, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tích cực đẩy mạnh thông tin tuyên truyền để phục vụ cho công tác quản lý hoạt động thị trường.

          Dưới góc độ nhà đầu tư, nhiều ý kiến cho rằng, trải qua năm 2023 đầy biến động nhưng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn có hiệu quả đầu tư tốt hơn so với nhiều thị trường trong khu vực. Cụ thể, tính tới cuối tháng 12- 2023, VN-Index tăng hơn 12% so với số đầu năm, vượt xa các thị trường như Thái Lan (-16,6%), Trung Quốc (-4,8%), Singapore (-4,2%), Philippine (1,3%)… Đây là những dấu hiệu tốt lành cho năm 2024.

          Bên cạnh đó, thông tin đáng quan tâm là FED  dự kiến 3 lần hạ lãi suất trong năm 2024 sẽ  là yếu tố ảnh hưởng tích cực tới thị trường chứng khoán. Việc này sẽ giúp các Ngân hàng Trung ương trên thế giới có dư địa mạnh tay để tiếp tục giảm lãi suất điều hành của mình. Qua đó, Ngân hàng Nhà nước có thể duy trì mức lãi suất thấp, làm chi phí lãi vay doanh nghiệp giảm và giúp cải thiện lợi nhuận. Các doanh nghiệp nhờ vậy sẽ mạnh dạn đầu tư phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh, góp phần giúp GDP của nền kinh tế tăng trưởng. Mặt khác, việc FED nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ kích thích các nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm câu chuyện tăng trưởng từ những thị trường mới nổi.

          Nhiều chuyên gia chứng khoán cũng nhận định đang có  nhiều yếu tố tích cực hỗ trợ cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Theo đó, định giá P/E hiện tại của VN-Index đang ở mức xấp xỉ 13,5 lần, thấp hơn 11,1% so với P/E trung bình 3 năm gần đây.

Ngoài ra, thị trường chứng khoán được kỳ vọng lạc quan nhờ vào lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết dự báo tăng trưởng 16,8% trong năm 2024, trong bối cảnh xuất khẩu và sản xuất phục hồi tích cực, tiêu dùng ổn định, lãi suất thấp, đầu tư được thúc đẩy. Lãi suất ngân hàng giảm và sự phục hồi của thị trường bất động sản sẽ tiếp tục cuốn dòng tiền vào thị trường chứng khoán. Và như vậy, những kỳ vọng vào thị trường chứng khoán năm 2024 là hoàn toàn có thể./.

                                                                                                                                            Hồng Thanh