10:10 27/04/2022 Bước vào thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế, bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, lực lượng Cảnh sát nhân dân (CSND) không ngừng được củng cố, kiện toàn về mọi mặt, triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm. Qua đó, góp phần giữ vững TTATXH, tạo môi trường ổn định, an toàn, lành mạnh, phục vụ đắc lực sự nghiệp xây dựng và phát triển KT-XH của đất nước.
Thiết lập trật tự, kỷ cương xã hội…
Dưới sự chỉ đạo trực tiếp, sát sao của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an, ở giai đoạn này, toàn lực lượng đã không ngừng củng cố, nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt công tác pháp nghiệp vụ cơ bản, kịp thời phát hiện, điều tra, khám phá nhanh các vụ án. Trong đó, tập trung tấn công, trấn áp các loại tội phạm hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường, công nghệ cao…, nhất là các đối tượng nguy hiểm, phấn đấu làm giảm trọng án, đấu tranh ngăn chặn và tiến tới đẩy lùi nạn tham nhũng, buôn lậu.
Công tác xây dựng lực lượng CSND ở thời kỳ này luôn được Đảng, Nhà nước và Bộ Công an quan tâm không ngừng củng cố, kiện toàn, phát triển về mọi mặt đã tạo ra cơ sở pháp lý giúp lực lượng đẩy mạnh công tác đấu tranh, tấn công, trấn áp tội phạm, phát động quần chúng tham gia bảo vệ ANTT ngay tại cơ sở.
Tình hình tội phạm hình sự trong giai đoạn này nhờ đó đã từng bước được kiểm soát tối đa. Trật tự kỷ cương xã hội được thiết lập lại. Lực lượng CSND đã từng bước tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ, tín nhiệm, hỗ trợ, giúp đỡ ngày càng lớn của quần chúng nhân dân đối trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm. Khắp các tỉnh/thành trên phạm vi cả nước, đâu đâu cũng có các mô hình, phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ” huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia hưởng ứng.
Triệt phá băng nhóm tội phạm hình sự khét tiếng…
Những năm qua (giai đoạn 2010 - 2021), trung bình mỗi năm, lực lượng CSND đã điều tra, khám phá 51.500 vụ vi phạm TTXH, 20.300 vụ ma túy; 16.200 vụ kinh tế, tham nhũng, buôn lậu; 18.300 vụ môi trường. Đồng thời thụ lý điều tra 100.000 vụ án các loại. Trong đó, tỷ lệ điều tra khám phá các loại án hình sự đạt trên 75%, án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đạt trên 90%.
Hầu hết các vụ án đặc biệt nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm đều được khẩn trương điều tra làm rõ. Đồng thời, toàn lực lượng đã triệt phá rất nhiều băng nhóm tội phạm hình sự khét tiếng một vùng.
Đơn cử có thể kể đến như: băng nhóm Khánh “trắng”, Phúc “bồ” ở Hà Nội; vụ Cu Nên ở Hải Phòng; Minh “samasa” ở Bà Rịa - Vũng Tàu; băng nhóm Năm Cam ở TP. Hồ Chí Minh. Hay vụ Hoàng “lựu đạn” ở Đồng Nai, Phương Linh “hột”, Dũng “mặt sắt” ở Quảng Ninh. Tiếp đến là vụ Tú “khỉ” ở Hưng Yên…
Trước những diễn biến phức tạp của tội phạm liên quan đến “tín dụng đen” giai đoạn 2017 - 2020, lực lượng CSND trong cả nước đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp tấn công, trấn áp, từng bước kiểm soát, đẩy lùi vấn nạn này. Chỉ trong 2 năm (2020, 2021), toàn lực lượng đã phát hiện 2.199 vụ, 4.141 đối tượng liên quan đến “tín dụng đen”.
Trong đó, khởi tố 1.156 vụ, 2.417 bị can; 644 vụ, 1.261 bị can cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Điển hình, có thể kể đến năm 2018, Công an Thanh Hóa phá chuyên án tại 32 điểm kinh doanh dịch vụ tài chính trên địa bàn tỉnh và nhiều cơ sở ở các tỉnh, thành phố; bắt 11 đối tượng, thu giữ 1 quả lựu đạn, 90 vỏ đạn súng quân dụng; 20 dao, lê, kiếm các loại và nhiều tài liệu liên quan. Năm 2021, Công an Nghệ An phá chuyên án, bắt 82 đối tượng ở 28 tỉnh, thành phố cho hơn 10.000 bị hại vay lãi nặng với tổng số tiền lên đến hơn 1.000 tỷ đồng...
Phá đại án chống tham nhũng, “triệt” …ma tuý
Trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, lực lượng CSND cũng liên tiếp lập công xuất sắc. Đơn cử, năm 2011, trước những diễn biến phức tạp của thị trường tài chính, tiền tệ, lực lượng CSND đã tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ về kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội; tăng cường lực lượng phát hiện xử lý một số vụ mua bán trái phép ngoại tệ lớn; phát hiện, điều tra xử lý nhiều vụ án lớn trong lĩnh vực Ngân hàng. Qua đó, tạo được dấu ấn rõ nét, góp phần thiết lập lại trật tự trên thị trường ngoại tệ.
Đặc biệt từ năm 2013 đến nay, toàn lực lượng đã triển khai hiệu quả công tác phát hiện, điều tra các vụ án kinh tế, tham nhũng lớn theo chỉ đạo của BCĐ Trung ương về phòng, chống tham nhũng (nay là BCĐ Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực) tạo được nhiều dấu ấn rõ nét, được đánh giá là điểm sáng trong công tác phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước.
Việc khởi tố, điều tra các vụ “đại án” lớn đã được dư luận đồng tình ủng hộ, khẳng định quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước là: “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” trong công tác này. Điển hình phải kể đến các vụ: Phạm Công Danh, Ngân hàng Xây dựng; Hà Văn Thắm, Ngân hàng Đại Dương; vụ Trịnh Xuân Thanh, Đinh La Thăng; các vụ án liên quan đến lãnh đạo UBND Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh...
Qua công tác điều tra, xử lý các vụ án đã góp phần đưa công tác phòng, chống tham nhũng trở thành xu thế “không thể đảo ngược” như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá.
Đặc biệt, phát huy những kết quả đã đạt được, từ năm 2019 đến nay, công tác phát hiện, điều tra án kinh tế, tham nhũng tiếp tục được quan tâm đẩy mạnh cả ở cấp Trung ương và địa phương. Lực lượng CSND đã chủ động nhận diện vi phạm trong các lĩnh vực, lựa chọn điểm đột phá để phát hiện, xử lý nhằm cảnh tỉnh răn đe phòng ngừa sai phạm, theo đúng tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là: “xử lý một vụ cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực; xử lý một người để cứu muôn người”.
Điều này thể hiện tính nhân văn rất cao với mục tiêu là không phải xử lý nhiều cán bộ mà giúp cán bộ không vướng vào tham nhũng. Điển hình như việc phát hiện, xử lý các vi phạm trong lĩnh vực y tế (vụ vi phạm tại CDC Hà Nội, vụ Bệnh viện Bạch Mai, vụ Công ty Việt Á...); lĩnh vực giáo dục (vụ vi phạm về đấu thầu tại Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa, Quảng Ninh, Điện Biên...); lĩnh vực đất đai (các vụ án tại TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Dương, Hà Nội)…
Thông qua các vụ án kinh tế, tham nhũng, lực lượng CSND đã thu hồi về cho Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng; kiến nghị các ngành khắc phục nhiều sơ hở, thiếu sót, không để tội phạm lợi dụng hoạt động. Đồng thời, từ kết quả phát hiện, điều tra án tham nhũng đã cùng các ngành chỉ rõ nguyên nhân tham nhũng bắt nguồn từ sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và tham mưu với Bộ Chính trị mở rộng chức năng, nhiệm vụ của BCĐ Trung ương để chỉ đạo cả vấn đề “tiêu cực” để giải quyết từ gốc tham nhũng.
Trong giai đoạn này, sự gia tăng của tội ma túy trên thế giới và khu vực đã tác động làm cho tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy trong nước diễn ra rất phức tạp. Lực lượng Cảnh sát đã phát huy vai trò nòng cốt, phối hợp chặt chẽ cùng các ngành tham mưu với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp thực hiện đồng bộ mục tiêu “chặn cung”, “giảm cầu” và “giảm tác hại” của ma túy. Đồng thời đấu tranh triệt phá hàng trăm đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy lớn xuyên quốc gia, góp phần ngăn chặn, hạn chế tình trạng ma túy thẩm lậu vào trong nước, không để Việt Nam là địa bàn trung chuyển ma túy đi nước thứ ba.
Tiêu biểu có thể kể đến chiến công vang dội của lực lượng phá chuyên án 006N của CA tỉnh Quảng Ninh triệt phá 5 đường dây mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia với hơn 30.000 bánh heroin. Hay chuyên án 113-T của Cục CSĐT. TP về ma túy triệt phá đường dây mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép 2.181 bánh hêroin do Tráng A Tàng cầm đầu... Cùng với đó, lực lượng đã triển khai nhiều giải pháp phòng ngừa người nghiện ma túy, đối tượng loạn thần do sử dụng ma túy (ngáo đá) gây ra các vụ án hình sự.
Tạo nền tảng phát triển Chính phủ số…
Các mặt công tác QLHC về TTXH, bảo đảm TTATGT, phòng chống cháy nổ, cứu hộ, cứu nạn, quản lý, giáo dục, cải tạo can phạm nhân được tăng cường. Dấu ấn nổi bật là lực lượng CSND là đã chủ động, sáng tạo, đổi mới phương thức quản lý dân cư từ thủ công sang điện tử, hoàn thành xuất sắc việc xây dựng hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQG về DC) và Sản xuất, cấp, quản lý CCCD.
Chỉ trong thời gian ngắn từ tháng 1-2021 đến 30-7-2021, lực lượng CSND đã triển khai thực hiện thắng lợi chiến dịch thu nhận và cấp 50 triệu thẻ CCCD gắn chíp điện tử cho công dân với nhiều dấu ấn nổi bật về tinh thần cống hiến, tận tụy phục vụ nhân dân. Qua đó, tạo nền tảng để phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, công dân số.
Ngay sau khi hoàn thành dự án xây dựng CSDLQG về DC, lượng CSND đã tham mưu với Chính phủ có Quyết định số 06/QĐ- TTg ngày 6-1-2022 phê duyệt “Đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Đây là đề án có ý nghĩa quan trọng của quá trình chuyển đổi số quốc gia, cũng như góp phần đổi mới các mặt công tác của lực lượng CAND trong giai đoạn mới.
Đáng chú ý, năm 2020-2021, đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn thế giới và trong nước, hàng vạn CBCS lực lượng CSND ở cơ sở đã không quản ngại khó khăn, gian khổ, hiểm nguy, tham gia các chốt kiểm soát dịch, phối hợp thực hiện các biện pháp phong tỏa, cách ly, “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” để truy vết, khoanh vùng, dập dịch. Mặt khác lại tăng cường đấu tranh trấn áp các loại tội phạm, giữ vững TTATXH, sát cánh cùng cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân từng bước đẩy lùi dịch bệnh.
Qua đó, góp phần tô thắm thêm bản chất tốt đẹp, cao quý của người chiến sỹ CSND: “thức cho dân ngủ ngon, gác cho dân vui chơi, lấy niềm vui, hạnh phúc của nhân dân làm lẽ sống của mình” như lời căn dặn của cố Bộ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Hoàn.
Tăng cường hợp tác quốc tế…
Trên lĩnh vực hợp tác quốc tế về phòng, chống tội phạm, năm 1991, lực lượng CSND Việt Nam đã trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol); gia nhập Hiệp hội Cảnh sát các quốc gia Đông Nam Á (Aseanapol) năm 1995 và mở rộng quan hệ hợp tác với Cơ quan Cảnh sát các nước láng giềng, đối tác lớn trên thế giới.
Những năm qua, lực lượng tích cực hợp tác cùng cộng đồng quốc tế đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm xuyên quốc gia, giải quyết tốt những vấn đề phi truyền thống được các quốc gia cùng quan tâm, góp phần tạo môi trường ổn định cho thế giới, khu vực và trong nước.
Trước bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có nhiều biến động phức tạp, hơn lúc nào hết, lực lượng CSND luôn thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, kiên trì phục vụ sự nghiệp đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước theo định hướng XHCN.
Với nhiệm vụ phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm, giữ gìn TTATXH, trong những năm qua đại bộ phận CBCS trong lực lượng luôn trung thành với sự nghiệp các mạng của Đảng, của Tổ quốc và Nhân dân, có kỷ luật chặt chẽ, không quản ngại hy sinh gian khổ, chiến đấu dũng cảm để bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của Nhân dân.
Khánh Chi