Cụ thể, Thông tư 66 đã bổ sung quy định về việc trong quá trình kiểm tra, quản lý cư trú, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm rà soát, cập nhật thông tin về nơi ở hiện tại của công dân đang thực tế sinh sống trên địa bàn quản lý vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQG về DC) để bảo đảm chính xác, kịp thời.

Thông qua quá trình kiểm tra thực tế, công tác quản lý cư trú tại địa phương, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm cập nhật thông tin về nơi ở hiện tại của công dân đang thực tế sinh sống tại địa phương vào hệ thống phần mềm CSDLQG về DC.

Cơ quan cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng và Cơ quan cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam Bộ Công an có trách nhiệm phối hợp với Cơ quan cảnh sát QLHC về TTXH Bộ Công an để xác định, cập nhật thông tin về nơi ở hiện tại của người đang bị tạm giam, chấp hành án phạt tù, chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng trong CSDLQG về DC cho chính xác, kịp thời.

Theo đó, đối với trường hợp người đang bị tạm giam, chấp hành án phạt tù, chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng không có nơi đăng ký thường trú thì Cơ quan cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng và Cơ quan cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam Bộ Công an có trách nhiệm phối hợp với Cơ quan cảnh sát QLHC về TTXH Bộ Công an để xác định, cập nhật thông tin về nơi ở hiện tại của những người này vào CSDLQG về DC bảo đảm chính xác, kịp thời.

Như vậy, so với quy định trước đây tại Thông tư 55 thì Thông tư 66 đã điều chỉnh mối quan hệ giữa thành viên hộ gia đình với chủ hộ trong hộ gia đình được xác định như sau:

Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ, cha chồng, mẹ chồng, cha nuôi, mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế, con đẻ, con dâu, con rể, con nuôi, con riêng của vợ hoặc chồng; ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột, cháu ruột; anh, chị, em cùng cha khác mẹ; anh, chị, em cùng mẹ khác cha; anh rể, em rể, chị dâu, em dâu; cụ nội, cụ ngoại, cháu nội, cháu ngoại, bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột; người giám hộ, người được giám hộ; ở nhờ, ở mượn, ở thuê, cùng ở nhờ, cùng ở thuê, cùng ở mượn.

Đáng chú ý, nhằm hướng dẫn chi tiết thi hành một số quy định của Luật Cư trú phát sinh trong thực tiễn, Thông tư 66 đã bổ sung một số quy định sau:

“Điều 23. Địa điểm không được đăng ký thường trú mới

1. Chỗ ở nằm trong địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn, chiếm hành lang bảo vệ quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, mốc giới bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử - văn hóa đã được xếp hạng, khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật.

2. Chỗ ở mà toàn bộ diện tích nhà ở nằm trên đất lấn, chiếm trái phép hoặc chỗ ở xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng theo quy định của pháp luật.

3. Chỗ ở đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật.

4. Chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; phương tiện được dùng làm nơi đăng ký thường trú đã bị xóa đăng ký phương tiện hoặc không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật.

5. Chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.”

Thông tư này đã bổ sung quy định người có mối quan hệ với chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 20 Luật Cư trú mà đăng ký thường trú vào chỗ ở chưa có hộ gia đình đăng ký thường trú và không thuộc trường hợp quy định tại Điều 23 Luật Cư trú thì hồ sơ đăng ký thường trú thực hiện theo khoản 2 Điều 21 Luật Cư trú.

Theo đó, trường hợp người có mối quan hệ là vợ, chồng, con, bố, mẹ với chủ sở hữu đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp của chủ sở hữu mà tại chỗ ở hợp pháp đó chưa có hộ gia đình đăng ký thường trú và chỗ ở hợp pháp đó không thuộc trường hợp bị cấm đăng ký thường trú mới theo quy định tại điều 23 Luật Cư trú thì được giải quyết đăng ký thường trú – khi đó được lập hộ mới và hồ sơ đăng ký thường trú được thực hiện theo khoản 2 Điều 21 Luật Cư trú.

Đối với trường hợp người đăng ký thường trú có mối quan hệ với chủ hộ, thành viên hộ gia đình theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 20 Luật Cư trú mà nơi thường trú của chủ hộ, thành viên hộ gia đình đó là chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ thì hồ sơ đăng ký thường trú thực hiện theo khoản 2 Điều 21 Luật Cư trú.

Quy định này có nghĩa là trường hợp người đề nghị đăng ký thường trú có mối quan hệ với chủ hộ, thành viên hộ gia đình theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 20 Luật Cư trú (vợ, chồng, con, bố, mẹ, người giám hộ) mà người chủ hộ, thành viên hộ gia đình đó đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp theo điều kiện đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, cho mượn, cho ở nhờ. Thì người có mối quan hệ vợ, chồng, con, bố, mẹ, người giám hộ với chủ hộ, thành viên hộ gia đình đó được giải quyết đăng ký thường trú theo hồ sơ quy định tại khoản 2 điều 21 Luật Cư trú.

          Người đăng ký thường trú theo điều kiện quy định tại điểm a khoản 2 Điều 20 Luật Cư trú mà chỗ ở đăng ký thường trú là địa điểm quy định tại Điều 23 Luật Cư trú thì hồ sơ đăng ký thường trú không cần phải có ý kiến đồng ý của chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó trong trường hợp không xác định được chủ sở hữu.

KC

• Những điểm mới của Thông tư 66/2023/TT-BCA: Kỳ I: Sự cần thiết ban hành Thông tư