Nước kênh Bắc Nam Hùng đoạn qua phường Hùng Vương vẫn còn đen

Sáng ngày 20-11, có mặt tại đoạn kênh Bắc Nam Hùng thuộc địa phận phường Hùng Vương, quận Hồng Bàng, nhóm phóng viên chúng tôi nhận thấy: Nước kênh vẫn có màu đen, mùi hôi, lác đác vẫn có cá chết nổi trên mặt kênh.

Ông Nguyễn Văn Quang, có nhà ngay sát mép bờ kênh cho biết: Cách đây 4,5 hôm, cá chết nổi lên thành từng mảng, bốc mùi hôi thối, các hộ dân sinh sống xung quanh phải hò nhau vớt cá rồi đem đi chôn. Mọi người không dám ăn vì thấy nước kênh đen, bẩn, chắc ô nhiễm quá rồi.

Đến hôm nay thì nước kênh vẫn đen nhưng đã đỡ cạn hơn và cũng không còn thấy cá chết nhiều nữa. Người dân chúng tôi “đồ” rằng đơn vị quản lý kênh đóng cửa cống thoát nước nên khiến nước bị tù đọng, bẩn dẫn đến cá chết. Thường khi nước cao, cánh đàn ông chúng tôi vẫn câu được kha khá cá rô phi.

Tiếp tục di chuyển lên đoạn kênh thuộc địa phận xã Nam Sơn, huyện An Dương chúng tôi nhận thấy nước kênh đã giảm độ đen, độ đục hơn. Do nước kênh cạn nên lộ rõ các cửa xả nước thải của các doanh nghiệp và các khu dân cư dọc hai bên bờ kênh. Bằng mắt thường nhận biết thì màu nước xả thải của một số doanh nghiệp cơ bản là trong, còn một số khu dân cư thì nước đục hơn.

Phản ánh thực trạng trên tới đơn vị quản lý tuyến kênh Bắc Nam Hùng là Cty TNHH MTV khai thác công trình thuỷ lợi An Hải, ông Trần Quang Hoạt-Giám đốc Cty cho biết: Tuyến kênh Bắc Nam Hùng có chiều dài khoảng 7km, có chức năng tưới, tiêu nước cho 2 phường Hùng Vương, Sở Dầu thuộc quận Hồng Bàng và hai xã Nam Sơn, Bắc Sơn thuộc huyện An Dương. Tuy nhiên, sau khi phát triển đô thị thì gần đây tuyến kênh này chỉ đảm nhiệm chủ yếu là tiêu thoát nước cho hàng trăm hộ dân và doanh nghiệp dọc hai bên kênh.

Về nguyên nhân dẫn đến cá chết trên một số đoạn kênh, ông Hoạt giải thích: Kênh Bắc Nam Hùng lấy nước vào từ sông Rế qua đập Tây Hà thuộc địa phận xã Bắc Sơn và tiêu thoát nước qua sông Rế tại cống An Trì thuộc phường Hùng Vương. Tại thời điểm nhân dân phản ánh, nguồn nước của hệ thống An Kim Hải, trong đó có sông Rế, mực nước rất thấp.

Nguyên nhân do ở phía thượng nguồn thuộc địa phận tỉnh Hải Dương, người dân ở đây đang đồng loạt ra quân làm công tác thuỷ lợi nội đồng nên Xí nghiệp thuỷ nông Kim Thành-đơn vị quản lý hai cống đầu mối là Bàng Lai và Quảng Đạt-đã giữ mực nước thấp, dẫn đến hạ lưu thuộc địa phận Hải Phòng khó lấy nước.

Cũng vì mực nước thấp nên Cty khai thác công trình thuỷ lợi An Hải không thể tiến hành thau đảo thường xuyên. Trong khi đó thì nước thải của hàng trăm hộ dân và các doanh nghiệp thì vẫn xả thải hàng ngày, hàng giờ nên dẫn đến nước kênh Bắc Nam Hùng bị ô nhiễm, cao điểm là 4,5 ngày vừa qua.

 Sông Rế-nguồn nước thô chủ yếu của thành phố

Về giải pháp trong những ngày tới, lãnh đạo Cty cho hay: Một mặt Cty thúc giục Xí nghiệp thuỷ nông Kim Thành khẩn trương mở cống để lấy nước về hạ lưu. Mặt khác, Cty tranh thủ lấy nước, dù không nhiều từ các cống trên địa bàn huyện An Dương là Tỉnh Thuỷ, Kim Sơn, Nhu Kiều để nâng cao trình nước, rồi tiến hành thau đảo để giảm mức độ ô nhiễm cho kênh Bắc Nam Hùng.

Tuy nhiên, ông Hoạt cũng trăn trở: Đây chỉ là giải pháp tình thế, bởi muốn làm sạch nhanh, không có gì bằng con nước lớn từ thượng nguồn và điều này lại phụ thuộc vào đơn vị quản lý của tỉnh bạn. Tiên lượng trước sẽ phải đối mặt với việc mực nước thấp cao điểm khoảng 2 lần/năm nên Cty đã đề xuất và mong thành phố sớm triển khai việc đầu tư, mở rộng hệ thống cống Kim Sơn và kênh Kim Xá thuộc địa bàn xã Lê Thiện, huyện An Dương để Hải Phòng có thể chủ động bổ sung nguồn nước mỗi khi Hải Dương đóng cống làm thuỷ lợi nội đồng.

Còn nữa, thời gian qua Cty khai thác công trình thuỷ lợi An Hải đã tiến hành nạo vét bùn của tuyến kênh Bắc Nam Hùng nhằm giảm mức độ ô nhiễm, song cũng chưa thấm tháp gì với tần suất xả thải của hàng trăm hộ dân và doanh ngiệp dọc hai bên tuyến kênh.

Nhằm hạn chế tối đa lượng nước bẩn từ tuyến kênh này xâm nhập vào sông Rế, đe doạ nguồn nước thô phục vụ sản xuất nước sạch cho 2/3 nhân dân và doanh nghiệp thành phố, Cty đã tuân thủ nghiêm quy trình: Chỉ tháo cống Cái Tắt khi mở cống An Trì. Do vậy, dù ở thời điểm nước thấp thì nước sông Rế vẫn đảm bảo các thông số cho phép.

Để không còn canh cánh nỗi lo ô nhiễm nguồn nước sông Rế thì song song với dự án mở rộng cống Kim Sơn, kênh Kim Xá, Cty cũng kiến nghị thành phố sớm triển khai phương án đưa nguồn nước thải từ kênh Bắc Nam Hùng tiêu thoát ra hạ lưu của sông Cấm, thay vì ra sông Rế như hiện nay.

Thiết nghĩ, đây cũng là nguyện vọng của đông đảo cử tri và hơn 2 triệu dân đối với sự an nguy của nguồn nước ngọt chính của thành phố.