Bài 1:

                                                                        Sự chuyển hướng nhanh nhạy và kịp thời

                        Vấn đề xóa bỏ các khu chung cư cũ xuống cấp, nguy hiểm trên địa bàn thành phố Hải Phòng là “nỗi đau đáu” của lãnh đạo thành phố từ năm 2015 và đã được triển khai quyết liệt trong nhiệm kỳ 15 (2015-2020) của Đảng bộ thành phố. Nhiều khu chung cư cũ  được xây mới khang trang, hiện đại, mang lại sự đổi đời cho hàng nghìn hộ dân mấy chục năm phải sống trong những căn hộ cũ nát có thể sập đổ bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, phương thức BT để cải tạo chung cư cũ không còn phù hợp và rất nhanh chóng, từ năm 2022, Hải Phòng tập trung thực hiện phương án xây dựng các khu nhà ở xã hội trên địa bàn các quận bằng nguồn vốn huy động và vốn ngân sách. Đây được coi là phương án khả thi và đang được xúc tiến thực hiện khẩn trương, mang lại sự phấn khởi, tin tưởng cho nhân dân.

                                                              Quyết tâm xóa bỏ chung cư cũ xuống cấp

     Hải Phòng đã từng nổi tiếng cả nước về quyết tâm và hành động quyết liệt để xóa bỏ các khu chung cư cũ xuống cấp, nguy hiểm trên địa bàn. Trải qua rất nhiều thập kỷ, Hải Phòng có tới 205 chung cư cũ cần giải quyết, hầu hết đã xuống cấp, nguy hiểm sập đổ luôn rình rập.

      Bởi thế, trong nhiệm kỳ 2015- 2020, xóa bỏ chung cư cũ là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Thành ủy, UBND thành phố Hải Phòng đặc biệt quan tâm với nhiều cách làm táo bạo, hiệu quả. Sự băng bó khi phải phụ thuộc vào nguồn vốn ngân sách Nhà nước đã được Hải Phòng phá bỏ bằng cách huy động doanh nghiệp vào cuộc theo hình thức BT. Nhờ vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, đến nay Hải Phòng đã có nhiều chung cư mới thay thế cho chung cư cũ xuống cấp.

      Điển hình là 4 tòa nhà cao 29 tầng tại phường Đồng Quốc Bình, quận Ngô Quyền mang lại gần 2500 căn hộ mới khang trang, thay thế cho 14  chung cư cũ. Trước đó có 2 chung cư N1, N2 Lê Lợi 6 tầng được xây dựng, thay thế cho 3 lô nhà cũ, mang lại chỗ ở mới cho 126 hộ dân. Khu chung cư U19 Lam Sơn, quận Lê Chân cũ nát cũng đã được xây dựng lại cao 5 tầng, mang lại niềm vui cho 56 hộ dân.

          Cũng là cách làm riêng, độc đáo của Hải Phòng khi chung cư cũ phá đi, chung cư mới hiện đại được xây dựng nhưng vẫn còn dư quỹ đất 18 ha để làm hạ tầng giao thông và công viên cây xanh phục vụ nhân dân trong khu vực. Nhiều người dân rất hân hoan, phấn khởi, khẳng định đây là ước mơ mấy chục năm nay mới trở thành hiện thực nhờ sự quyết tâm, quyết liệt của thành phố. Bởi thế, người dân thực sự hài lòng.

           Theo nguyên Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Hải Phòng Nguyễn Ngọc Thành, vấn đề nhà chung cũ là thách thức rất lớn đối với các đô thị lớn và thành phố Hải Phòng. Nhìn lại trên toàn quốc, chưa có địa phương nào đưa ra được phương án chuẩn mực để cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ bởi thực sự rất khó nhưng Hải Phòng đã làm được, làm tốt và đã có những sản phẩm đẹp, đúng thời gian, bảo đảm yêu cầu sử dụng một cách tối ưu.

                                                                        Nhanh chóng chuyển hướng

           Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai thì Hải Phòng vấp phải một số khó khăn do các quy định mới của chính sách, pháp luật. Hình thức BT đã không còn phù hợp. Mặc dù vậy, thành phố vẫn quyết tâm rất cao và quyết định chuyển hướng đầu tư bằng cách sử dụng nguồn vốn đầu tư công, trước mắt áp dụng đối với một số khu nhà chung cư tại phường Vạn Mỹ, quận Ngô Quyền.

          Thế nhưng, nếu sử dụng nguồn vốn ngân sách và vẫn theo cách thức cũ thì sẽ rất lâu và không biết tới bao giờ mới xóa bỏ được các khu chung cư trong khi yêu cầu từ thực tế luôn cấp thiết. Cùng với đó là nhiều vướng mắc liên quan tới cơ chế hỗ trợ giá thuê nhà cho nhân dân. Nếu tính toán hết thì giá thuê sẽ tăng cao gấp hàng chục lần, quá sức chịu đựng của người dân. Mà nếu tính toán hỗ trợ từ ngân sách thì cũng vấp phải hàng loạt các quy định về tài chính, ngân sách. Do đó, Hải Phòng buộc phải tìm ra biện pháp khả thi, hiệu quả nhất.

          Theo Sở Xây dựng, số hộ còn lại trong các khu chung cư cũ xuống cấp khá lớn. Do đó, thành phố cần phải có ít nhất 5700 căn hộ mới để đáp ứng mục tiêu xóa bỏ chung cư cũ. Trong đó, quận Ngô Quyền cần khoảng 3300 căn hộ; quận Lê Chân 1800 căn; quận Hồng Bàng 200 căn; quận Kiến An 270 căn; quận Hải An 31 căn và quận Đồ Sơn 68 căn.

          Sau khi tính toán, cân nhắc kỹ, Hải Phòng đã quyết định lựa chọn phương án xây dựng nhà ở xã hội kết hợp giải quyết nhà ở cho các hộ dân sinh sống tại các khu chung cư cũ, vừa góp phần chỉnh trang đô thị tại 6 quận: Hồng Bàng, Ngô  Quyền, Lê Chân, Hải An, Kiến An, Đồ Sơn.

       Mục tiêu đề ra là tới năm 2025, giải quyết cơ bản nhà ở cho các hộ dân đang sinh sống tại các khu chung cư cũ xuống cấp không thể sửa chữa nổi. Đồng thời, phát triển quỹ nhà ở xã hội. Các khu chung cư cũ xuống cấp sẽ được phá dỡ để xây dựng các công trình công cộng, công viên cây xanh. Đây được coi là sự chuyển hướng nhanh chóng, phù hợp, đáp ứng được nhu cầu cấp bách trước mắt và cả lâu dài. 

       Quan trọng hơn là  giải quyết được căn cơ, triệt để vấn đề xóa bỏ chung cư cũ xuống cấp hiện nay. Đồng thời cũng khắc phục được những băn khoăn về ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ nhà ở cho người dân, từng bước xóa bỏ bao cấp và thực hiện theo cơ chế thị trường có định hướng, có sự hỗ trợ của thành phố. Nhân dân thành phố rất mong muốn các khu nhà ở xã hội được thực hiện với tốc độ khẩn trương để Hải Phòng không còn chung cư cũ xuống cấp, nguy hiểm; người dân có nhu cầu được cung cấp quỹ nhà ở giá rẻ phù hợp với thu nhập nhưng bảo đảm các điều kiện sống tốt nhất./.

 (Còn tiếp)

                                                                                                                                                                 Hồng Thanh