Bà Hillary gặp Tổng thống Palestine Mahmud Abbas ngày 4-3

Nói về chuyến công du Trung Đông lần này, bà Clinton khẳng định sẽ đẩy mạnh các chính sách có hiệu quả hơn nhằm "vực dậy tiến trình hòa bình Trung Đông" đang bị trở ngại, dẫn đến hình thành một nhà nước Palestine độc lập. Bà Clinton còn cho biết Tổng thống Barack Obama sẽ tiếp tục theo đuổi giải pháp hai nhà nước Israel và Palestine cùng tồn tại hòa bình của chính phủ tiền nhiệm, tuy nhiên ông Obama muốn tiếp cận vấn đề trên theo một cách tích cực hơn. 

Bà Clinton phát biểu: "Đó là cam kết của chúng tôi - chắc chắn phải hướng tới giải pháp 2 nhà nước. Ngay bây giờ bước đầu tiên phải là một thoả thuận ngừng bắn lâu dài. Tuy nhiên, điều này chỉ có được khi Hamas ngừng nã rocket vào Israel". Bên cạnh đó, bà Clinton cho rằng nỗ lực tái thiết Dải Gaza không tách rời mà gắn liền với nỗ lực đạt được hòa bình toàn diện ở khu vực. Về vấn đề tài chính, hôm 2-3 vừa qua, Mỹ và các nhà tài trợ khác đã cam kết viện trợ Palestine 4,5 tỉ USD để tái thiết Gaza.

Với những mục tiêu trên, Ngoại trưởng Mỹ đã có các cuộc gặp gỡ với Thủ tướng được chỉ định của Israel Benjamin Netanyahu - ông này đang xây dựng một chính phủ liên minh cánh hữu và phản đối việc thành lập nhà nước Palestine. Hôm qua 4-3, bà Clinton đã có các cuộc trò chuyện với Tổng thống Palestine Mahmud Abbas và Thủ tướng Salam Fayyad tại Bờ Tây. Tuy nhiên, trong bối cảnh đảng Likud cánh hữu của ông Benjamin Netanyahu đang xúc tiến tự thành lập chính phủ mới ở Israel, nhiều người dự đoán chuyến đi của bà Clinton khó đạt được bước tiến đáng kể nào.

Lý do là, nỗ lực thành lập một liên minh cầm quyền rộng rãi ở Israel của cựu Thủ tướng Netanyahu đã thất bại sau khi Ngoại trưởng sắp mãn nhiệm Tzipi Livni, thủ lĩnh đảng Kadima theo đường lối trung dung, tuyên bố không tham gia chính phủ. Bà Livni cho rằng không thể chấp nhận quan điểm của ông Netanyahu về vấn đề Palestine. Điều đó đồng nghĩa với việc một chính phủ "diều hâu" sắp hình thành ở Israel, và khiến cho tiến trình hòa bình Trung Đông càng thêm trắc trở bởi hầu hết các đảng tham gia chính phủ đều phản đối chính sách "đổi đất lấy hòa bình" với Palestine.

Cần nói thêm là trong nhiệm kỳ thủ tướng trước đây, ông Netanyahu từng gây khó chịu cho Tổng thống Mỹ Bill Clinton (phu quân Ngoại trưởng Hillary Clinton) khi trì hoãn tiến trình hòa bình Oslo. Hiện nay, chính phủ Israel lại có kế hoạch nâng gấp đôi số khu định cư Do Thái ở Bờ Tây, với tổng cộng 570.000 căn nhà, trong đó có 73.000 căn mới được xây thêm. Hiện có gần 500.000 người Do Thái đang sống ở Đông Jerusalem và Bờ Tây. Các khu định cư này lâu nay vẫn là một trong những trở ngại chính đối với nỗ lực giải quyết xung đột giữa Israel và Palestine.

Trước tình hình này, lực lượng Hamas đã lên tiếng chỉ trích Israel và cả tuyên bố của bà Hillary. Phát ngôn viên của Hamas, Ông Taher al-Nunu tuyên bố: "Chính phủ Hamas cho rằng vấn đề nhà nước của bà Clinton là đỉnh cao của sự thiên vị hướng về kẻ xâm lược Israel". Việc bà Hillary lên án các vụ pháo kích từ Gaza vào Israel cũng tạo ra sự tức giận ở phía Hamas khi lực lượng này cho rằng Mỹ đã thiên vị Israel khi cố tình không nhắc đến chiến dịch quân sự ác liệt nhằm vào dân thường Palestine.  

Trong bối cảnh như vậy, cũng là điều dễ hiểu nếu bà Clinton tay trắng rời Trung Đông.