NM xử lý nước thải khu CN Tràng Duệ

Những con số vượt rào, bứt phá

Cụ thể hoá Nghị quyết số 20-NQ/TU ngày 28-5-2008, Hải Phòng đặt mục tiêu: Đưa tỷ lệ đóng góp của các khu, cụm CN vào tổng giá trị sản xuất CN từ 30% vào thời điểm năm 2008 lên 40% vào 2010 và cao hơn 60% giai đoạn tiếp theo. Tiếp đến, tỷ trọng xuất khẩu hàng CN của các khu CN cũng từ 29% của năm 2008 lên 40% vào năm 2010 và cao hơn giai đoạn tiếp theo.

Nhìn lại sau gần 10 năm: Từ chỗ Hải Phòng chỉ có 3 khu CN là Nomura, Đồ Sơn, Đình Vũ thì nay theo quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thành phố có 17 khu CN với tổng diện tích hơn 9.000ha, trong đó 8 khu đang được triển khai xây dựng CSHT thu hút các nhà đầu tư.

Đơn cử như khu CN Nomura đã lấp đầy 100% 123ha; khu CN Đình Vũ ở cả hai giai đoan là gần 87%; khu CN Tràng Duệ là gần 85%; khu CN VSIP là hơn 45%...

Với gần 350 dự án đầu tư có nguồn vốn trong nước và nước ngoài đang hoạt động sản xuất kinh doanh tại các khu kinh tế, CN, doanh thu trong lĩnh vực này trong năm 2016 đã đạt hơn 9.200 tỷ đồng, hơn 4,5 tỷ USD, tăng 57% so với năm 2015 (mức cao nhất trong 5 năm qua) và chiếm trên 60% giá trị sản xuất CN của thành phố.

Về kim ngạch xuất khẩu, luỹ kế từ năm 2007 đến hết năm 2016, các DN tại các khu kinh tế, CN đạt gần 13 triệu USD, với mức tăng từ 19% đến 30%/năm, chiếm trên 70% kim ngạch xuất khẩu của toàn thành phố và trên 95% kim ngạch xuất khẩu của khối DN có vốn đầu tư nước ngoài. Riêng năm 2016 đạt 3,67 tỷ USD, tăng 66% so với năm 2015. Về nộp ngân sách, luỹ kế con số này là gần 532 triệu USD và gần 6.500 tỷ đồng.

Như vậy có thể thấy, những tiêu chí về phát triển CN, giá trị xuất khẩu, sau gần 10 năm nhìn lại, Hải Phòng đã bứt phá, vượt xa và ngày càng vững chắc. Nhiều khu CN đã là bến đỗ của nhiều DN, Tập đoàn lớn như Nomura, Đình Vũ, VSIP, Tràng Duệ…

Còn tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm

Cùng với các chỉ tiêu về kinh tế thì Nghị quyết số 20 cũng đặt ra barie về môi trường, đó là “đảm bảo 100% các khu, cụm CN hoàn thành hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường trước khi đưa vào hoạt động”. Tuy nhiên, đến nay việc thực hiện tiêu chí này ra sao?

Đối với 8 khu CN đang triển khai thu hút các nhà đầu tư, ngoại trừ khu CN An Dương đang trong giai đoạn xây dựng cơ sở hạ tầng, còn lại về cơ bản các khu CN đã thực hiện việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung.

Tuy vậy, để đảm bảo công trình bảo vệ môi trường trên hoạt động thường xuyên, hiệu quả, vừa qua, Sở TNMT thành phố đã phải yêu cầu các chủ đầu tư phải lắp công tơ điện riêng và truyền hình ảnh qua camera về cơ quan quản lý để giám sát, theo dõi.

Qua kiểm tra, một số khu CN như Đồ Sơn, Nam Cầu Kiền có thực hiện việc quan trắc môi trường nhưng tần suất chưa đầy đủ theo quy định. Thêm nữa, một số dự án đã đi vào hoạt động nhưng vẫn nơm nớp… sự cố ô nhiễm như Cty CP DAP, Nhiệt điện Tam Hưng…

Trên thực tế, không ít người dân địa phương xung quanh các khu CN vẫn đâu đó phản ánh hiện tượng xả trộm nước thải, khí thải khi đêm tối khiến cá chết, rau chết hoặc khi có đoàn kiểm tra thì hoạt động rồi đoàn về thì… đâu lại đóng đấy?!

Còn tiêu chí này tại các cụm CN thì bi đát hơn rất nhiều. Có 3/5 cụm CN có xây dựng trạm xử lý nước thải, song cụm CN Vĩnh Niệm thì không có kinh phí vận hành? Cụm CN Tân Liên A thì đang đầu tư nâng cấp hệ thống đạt tiêu chuẩn cột A, còn cụm CN tàu thuỷ An Hồng thì do nhà đầu tư quá ít nên… chưa vận hành? Hai cụm CN còn lại là An Lão và Quán Trữ thì chưa có trạm xử lý nước thải?

Trong khi đó, các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh tại các cụm CN, chủ yếu là DN vừa và nhỏ, trình độ công nghệ còn ở mức trung bình nên có nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Trong cuộc làm việc với thành phố gần đây, ông Bùi Văn Thạch, Phó Chánh Văn phòng TƯ Đảng - Trưởng đoàn kiểm tra tình hình phát triển CN với bảo vệ môi trường tại các khu, cụm CN - đã thẳng thắn chỉ rõ: Với tốc độ phát triển như hiện nay, khi mục tiêu lấp đầy các khu, cụm CN càng tiệm cận thì Hải Phòng cần mạnh tay, kiên quyết hơn nữa trong lĩnh vực môi trường trước khi quá muộn. Cụ thể, trước là từ chối những dự án tiềm ẩn nguy cơ, sau là đóng cửa những dự án gây ô nhiễm.

Đối với những khu vực không còn phù hợp với phát triển CN như các cụm CN, làng nghề thì xin điều chỉnh quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Đồng thời phải tăng cường kiểm, giám sát các DN trong việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường…

Có lẽ trên đây không đơn thuần là chỉ đạo mà cũng là khuyến cáo với chất lượng môi trường công nghiệp của thành phố 

Kim Oanh