9 lô Trung Quốc mời thầu (màu xám) hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam

Trước đó, từ ngày 23-6, mạng tiếng Trung và tiếng Anh của CNOOC đã công bố mời thầu 9 lô dầu khí hợp tác thăm dò khai thác trong năm 2012 với các công ty nước ngoài, tổng diện tích của khu vực này là 160.129,38 km2. Qua kiểm tra tọa độ do phía Trung Quốc công bố, Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) nhận thấy các lô này nằm sâu vào thềm lục địa của Việt Nam, chồng lên các lô từ 128 đến 132 và từ 145 đến 156 mà Petrovietnam đã và đang tiến hành các hoạt động dầu khí từ lâu nay.

Ngày 26-6, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị nêu rõ: “Trước hết cần khẳng định khu vực mà CNOOC thông báo mở thầu quốc tế nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý và thềm lục địa của Việt Nam. Đây hoàn toàn không phải là khu vực có tranh chấp”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định việc mời thầu của CNOOC là hành động phi pháp, xâm phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán và lợi ích quốc gia của Việt Nam, vi phạm Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 mà chính Trung Quốc là quốc gia thành viên, làm phức tạp tình hình và gây căng thẳng ở Biển Đông.

Ngày 27-6, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội trao Công hàm phản đối việc CNOOC mở thầu quốc tế tại 9 lô dầu khí nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý và thềm lục địa của Việt Nam. Cùng ngày, Petrovietnam tổ chức họp báo cực lực phản đối và yêu cầu CNOOC hủy bỏ ngay hoạt động mời thầu sai trái trên, nghiêm túc tuân thủ thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc, tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là công ước Liên hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 và tinh thần tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Petrovietnam đề nghị các công ty dầu khí quốc tế không tham gia dự thầu 9 lô dầu khí mà CNOOC gọi thầu.

Sau đó, trong cuộc hội thảo quốc tế về Biển Đông diễn ra ngày 27-6 tại thủ đô Washington (rạng sáng 28-6, giờ Hà Nội), các học giả quốc tế cũng lên tiếng khẳng định 9 lô mà Trung Quốc mời thầu đều nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam. Ông Carlyle Thayer, giáo sư của Học viện Quốc phòng Australia, cho rằng Trung Quốc đang trả đũa việc Quốc hội Việt Nam thông qua Luật Biển bằng cách mời thầu thăm dò, khai thác tại các lô mà ông thấy rõ là “đều nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam”. Ông Carlyle cho rằng đây là một hành động chính trị nhiều hơn là một hành động có tính thương mại.

Cùng chung quan điểm, tiến sỹ Bonnie Glasser, chuyên gia về châu Á của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Mỹ (CSIS), cảnh báo rằng bất cứ công ty dầu khí nước ngoài nào có ý định tham gia thầu với Trung Quốc tại các lô nằm trong vùng thềm lục địa của Việt Nam đều phải thấy mức độ rủi ro rất cao và phải “suy nghĩ hai lần” trước khi quyết định.