Thời gian qua, hải tặc hoành hành dữ dội trên các tuyến hàng hải ngangqua lãnh hải Somalia, bắt giữ hàng chục tàu thuyền và đòi hàng triệuUSD tiền chuộc, bất chấp việc nhiều nước cử tàu chiến đến tuần tra.
| Hải tặc có vũ trang canh giữ du khách người Pháp trên du thuyền Tanit ở vùng biển Somalia. 5 du khách có mặt trên du thuyền này khi nó bị cướp hôm 4-4. Ảnh: Reuters. |
Chỉ riêng trong ngày 14-4, hải tặc Somalia đã tấn công thêm 5 tàu, bắt giữ làm con tin 60 thủy thủ tại vịnh Aden. Đầu tiên, chúng bắt tàu chở hàng Irene E.M. trọng tải 35.000 tấn của Hy Lạp. 22 thủy thủ của tàu Irene E.M. đều là người Philippines và con tàu đang trên đường đi từ Jordan đến Ấn Độ thì bị tấn công. Tiếp đó, tàu Sea Horse trọng tải 5.000 tấn treo cờ Togo cũng đã bị hải tặc tấn công và bắt giữ.
Cùng ngày, tàu vận tải Liberty Sun của Mỹ đã bị cướp biển Somalia phục kích tấn công khi đang trên đường tới thành phố cảng Mombasa của Kenya nhưng may mắn chạy thoát. Trong một vụ khác, 10 tên hải tặc trên ba chiếc thuyền nhỏ đã sử dụng súng trường tự động và súng phóng lựu tấn công tàu Safmarine Asia của Liberia có trọng tải 21.887 tấn. Rất may tàu Safmarine Asia cũng chạy thoát. Chưa hết, một nhóm hải tặc khác đã dùng thuyền cao tốc để bắn một tàu chở hàng của Lebanon ngoài khơi bờ biển phía đông Somalia.
Nếu tính 5 vụ trên, tổng số vụ cướp biển trong năm 2009 đã lên tới ít nhất 79 vụ. Hải tặc hiện giữ ít nhất 17 tàu và 300 thủy thủ. Còn theo số liệu của Tổ chức hàng hải quốc tế (IMO), năm 2008, số vụ cướp biển tại vùng biển ngoài khơi phía Ðông Somalia và Vịnh Aden đã tăng gần 200% lên 111 vụ, với 42 tàu bị giam giữ và 815 thủy thủ bị bắt làm con tin. Khu vực Vịnh Aden hiện có khoảng 1.000 - 1.500 tên cướp biển với khoảng 60 tàu lớn, nhỏ.
Một con tin được đưa hải quân Pháp cứu sau khi họ tấn công con tàu. Hai tên hải tặc và thuyền trưởng bị thiệt mạng trong vụ giao tranh này. 3 tên cướp biển bị bắt. Ảnh: Reuters. Cộng đồng quốc tế tuyệt vọng vì không thể giải cứu hàng chục tàu bị cướp nếu không trả tiền chuộc. Những con tàu này đang được neo đậu dọc bờ biển Somalia. Tuy nhiên, tấn công những con tàu đó sẽ gây nguy hiểm cho hàng trăm người vô tội trên tàu bởi hải tặc sử dụng họ làm lá chắn sống. Có tin nói rằng, mỗi tàu có trung bình 25 thủy thủ bị bắt cóc và có lẽ là 30 hải tặc. Sau khi hải tặc Somalia thề sẽ tấn công các tàu thuyền Mỹ qua vùng vịnh Aden, Tổng thống MỸ Barack Obama ngày 14-4 tuyên bố sẽ hợp tác với các nước đồng minh ngăn chặn sự gia tăng nạn cướp biển tại vùng biển Somalia. Phát biểu tại Washington, Tổng thống Obama khẳng định để đối phó với làn sóng cướp biển, Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với các nước nhằm ngăn chặn các vụ tấn công trong tương lai. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta phải đảm bảo rằng những kẻ tiến hành các hành động đó phải chịu trách nhiệm về tội ác mà chúng gây ra”.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cuộc chiến chống hải tặc Somalia sẽ cực kỳ khó khăn. Trên biển, trở ngại lớn nhất mà các nước đối mặt là sự rộng lớn của vùng biển quanh vịnh Aden và đường bờ biển dài 3.000km của Somalia - đường bờ biển dài nhất ở châu Phi. Các tàu chiến tuần tra không thể xuất hiện ở mọi nơi mọi lúc và họ chỉ có thể bảo vệ một phần nhỏ trong số hàng chục nghìn tàu bè đi lại ở vùng này mỗi năm. Ngoài ra, hải quân các nước cũng rất khó để phân biệt tàu hải tặc với tàu đánh cá vì cướp biển hay ngụy trang làm ngư dân.
Trên đất liền, chống cướp biển tức là truy quét các hang ổ của chúng. Cướp biển hoạt động công khai tại nhiều thành phố dọc bờ biển Somalia – quốc gia hỗn loạn về chính trị. Giống như mọi phần tử nổi dậy, chúng dễ dàng trà trộn với dân cư. Về vấn đề này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cảnh báo rằng chỉ có thể giải quyết triệt để vấn nạn này nếu có một giải pháp toàn diện hướng tới sự ổn định kinh tế - chính trị ở Somalia.
Trong tình hình hiện nay, Tổ chức hàng hải quốc tế (IMO) kêu gọi các tàu thuyền nên đăng ký để đi thành từng nhóm khi đi qua khu vực Vịnh Aden của Somalia nhằm tăng độ an toàn hàng hải. Còn may là cướp biển chỉ bắn hăm dọa nhằm dừng tàu và cho tới nay, chúng vẫn chưa chủ ý nhằm bắn chết các thủy thủ. Tuy nhiên, không điều gì là không thể xảy ra, nhất là khi cơn khát tiền của hải tặc Somalia lên đến đỉnh điểm.
VIỆT ANH (tổng hợp) |