Hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ đã cài đặt lại quan hệ

Sau 3 giờ đàm đạo với nhau, 2 nhà lãnh đạo đã ký 3 thỏa thuận, 3 bản tuyên bố chung và việc lập ra một ủy ban song phương với trọng trách “thiết lập cơ sở mới” cho sự hợp tác đôi bên. Cả 2 nước đều cam kết sẽ tiếp tục đàm phán từ dịch cúm A/H1N1 và vấn đề Triều Tiên cho đến kho tên lửa hạt nhân và tù binh từ thời chiến tranh thế giới thứ 2. Hai bên cũng ký một hiệp định quan trọng cho phép 4.500 chuyến bay quân sự của Mỹ được bay qua Nga để cung cấp vũ khí cho NATO thực hiện chiến dịch ở Afghanistan. Ngoài ra Mỹ cũng thuyết phục Nga giúp đỡ trong việc gây sức ép lên chương trình hạt nhân của Iran. Hai bên còn bàn đến vấn đề Grudia và Ukraine muốn gia nhập NATO.

Giới quan sát nhận xét kết quả đạt được đáng chú ý nhất giữa hai nhà lãnh đạo là ký thỏa thuận Hiểu biết chung về cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược giai đoạn I (START I). Văn kiện nêu rõ hiệp ước mới quy định mỗi bên phải cắt giảm và hạn chế vũ khí tiến công chiến lược để sau 7 năm hiệp ước có hiệu lực, mỗi nước chỉ còn 1.500-1.675 đầu đạn hạt nhân và 500-1.100 phương tiện phóng hạt nhân. Các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và tên lửa đạn đạo đặt trên tàu ngầm của hai nước sẽ không mang đầu đạn hạt nhân. Bên cạnh đó, các loại vũ khí tiến công chiến lược chỉ được bố trí trên lãnh thổ của một trong hai nước ký hiệp ước. DD][jc biết, Mỹ hiện có khoảng 2.200 đầu đạn và Nga có hơn 2.700.

Tuy nhiên, hai nhà lãnh đạo hai bên vẫn chưa đạt được sự đồng thuận về kế hoạch đặt hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở Đông Âu. Hai tổng thống chỉ nói rằng họ nhất trí trong việc cùng nghiên cứu về mối đe dọa tên lửa đạn đạo và xây dựng một trung tâm trao đổi dữ liệu. Có thể thấy đây là vấn đề gai góc nhất trong quan hệ song phương Nga – Mỹ và nó chưa thể đi đến thống nhất trong ngày một, ngày hai.

Trong cuộc họp báo diễn ra sau đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama đánh giá cuộc hội đàm với người đồng cấp Medvedev "rất hiệu quả" và hai bên đã đạt được thỏa thuận về nhiều vấn đề quan trọng như đã kể trên. Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh: "Tổng thống Medvedev và tôi nhất trí rằng mối quan hệ Nga - Mỹ trong nhiều năm trở lại đây xuất hiện sự rạn nứt nghiêm trọng và hôm nay chúng tôi đã quyết định điều chỉnh lại mối quan hệ song phương để có thể hợp tác với nhau hiệu quả hơn trong nhiều lĩnh vực, mà hai bên có cùng lợi ích".

Về phần mình, Tổng thống Medvedev cho rằng cuộc hội đàm với Tổng thống Obama diễn ra trong bầu không khí hết sức cởi mở và chân thành. Hai bên đã thành công trong việc thảo luận các vấn đề phức tạp và đạt được nhiều kết quả cùng có lợi. Theo ông, đây là bước đi đầu tiên song rất quan trọng để tiến tới việc đem lại luồng sinh khí mới cho mối quan hệ song phương. Tuy nhiên, hai tổng thống đều nhất trí rằng kết quả đạt chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước, cũng như chưa đáp ứng được yêu cầu của thời đại hiện nay.

Nga và Mỹ là hai nước lớn nên phải có trách nhiệm với những gì đang diễn ra trên thế giới. Chính vì vậy, kết quả cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ hôm qua có ý nghĩa hết sức quan trọng không chỉ đối với tương lai mối quan hệ giữa hai nước, mà còn ảnh hưởng đến nhiều chiều hướng, triển vọng phát triển của thế giới. Tổng thống Medvedev thừa nhận cuộc hội đàm chỉ kéo dài mấy giờ đồng hồ thì không thể giải quyết hết tất cả các bất đồng được "tích tụ" trong nhiều năm qua, nhưng Moscow và Washington đã nhất trí tiếp tục nỗ lực để mối quan hệ Nga - Mỹ ngày càng phát triển tốt đẹp.