Vỏ bê tông Chernobyl hiện nay

Hội nghị quốc tế tài trợ xây dựng vỏ bọc mới cho nhà máy điện hạt nhân Chernobyl tại Ukraine được tổ chức ngày 19-4 nhân 25 năm ngày xảy ra thảm họa tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl (26-4-1986). Ông Viktor Baloga, Bộ trưởng Tình trạng khẩn cấp Ukraine, cho biết Kiev hy vọng thông qua hội nghị lần này, Ukraine sẽ quyên góp được 740 triệu euro, số tiền mà nước này còn thiếu để hoàn tất công trình xây dựng vỏ bọc mới cho nhà máy điện Chernobyl. Hiện đã có tới hơn 40 quốc gia đăng ký tham dự hội nghị nói trên và tham gia tài trợ cho việc xây dựng vỏ bọc mới cho nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Thảm họa tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl xảy ra cách đây 25 năm khi lò phản ứng số 4 của nhà máy phát nổ, làm phát tán lượng lớn phóng xạ. Hậu quả là khu vực nằm trong bán kính 30 km đã bị nhiễm phóng xạ nặng, cùng với các khu vực lân cận ở Ukraine, Nga và Belarus cũng bị nhiễm phóng xạ. Đây là thảm họa hạt nhân tồi tệ nhất trên thế giới sau Thế chiến thứ 2 vì vụ nổ Chernobyl đã nhả ra một đám mây phóng xạ đậm đặc lan khắp 40% diện tích châu Âu. 

Ngay sau đó, chính quyền Ukraine đã cho xây dựng vỏ bọc trùm kín lò phản ứng bị sự cố này. Theo năm tháng, vỏ bọc này đang bị xuống cấp vì sắp hết hạn sử dụng (thiết kế chỉ được 30 năm). Thậm chí người thấy chim, chuột hằng ngày chui qua những lổ thủng của vỏ bọc, có nghĩa phóng xạ vẫn rò rỉ ra môi trường. Hiện nay, trong không khí, đất, nguồn nước ở các thị trấn “ma” quanh nhà máy vẫn tràn ngập chất plutonium 239 độc hại mà sẽ phải mất 244.000 năm mới phân rã thành dạng an toàn.

Các nghiên cứu mới của các nhà khoa học Mỹ và LHQ nhấn mạnh, những hậu quả lâu dài của thảm họa Chernobyl lớn hơn rất nhiều so với dự báo trước đây. Số người tử vong do các nguyên nhân liên quan tới vụ nổ Chernobyl tiếp tục tăng lên bởi số người mắc bệnh ung thư, các bệnh về máu, biến đổi gen trong khu vực xung quanh nhà máy tăng cao, đặc biệt là tỷ lệ trẻ em sinh ra bị khuyết tật bẩm sinh ngày càng tăng ở nhiều khu vực của Ukraine và Belarus. Nghiên cứu còn cho thấy, số lượng các loài động vật tiếp tục giảm ở “khu vực chết” xung quanh nhà máy.

Trước tình hình như vậy, từ nhiều năm trước, chính quyền Ukraine đã quyết định phải xây một ngôi mộ mới cho nhà máy Chernobyl. Hầm mộ bằng bê tông, thép này có chiều cao 105m, dài 150m và rộng 260m, sẽ được thi công bởi các nhà thầu đến từ Pháp. Sau khi hoàn thành, vỏ bọc mới (hình mái vòm) có thể đảm bảo an toàn hạt nhân tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl trong vòng 100 năm nữa. Tuy nhiên, để thực hiện dự án này, Ukraine cần có sự giúp đỡ về tài chính của cộng đồng quốc tế. Chính phủ Ukraine ước tính công trình nói trên sẽ “ngốn” số tiền lên tới gần 1,6 tỷ euro.