Lãnh đạo thành phố Hải Phòng dự phiên họp có các đồng chí: Lê Tiến Châu, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng; Lê Anh Quân, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó chủ tịch Thường trực UBND thành phố.

           Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị, Hải Phòng đạt được những thành tựu và kết quả quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh, đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao.

Tuy nhiên, thành phố còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong mô hình quản lý, ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước tại một địa phương đang phát triển rất năng động. Hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương của Hải Phòng chưa phù hợp với đặc điểm, tính chất của việc quản lý một đô thị lớn, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới…

Thực tiễn đó đặt ra yêu cầu cần tổ chức bộ máy chính quyền đô thị tinh gọn, hợp lý, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm, công khai, minh bạch trong quản lý và phục vụ nhân dân tốt hơn của chính quyền các cấp của thành phố.

          Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, vừa qua, việc tổ chức chính quyền đô thị tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng  đạt được những kết quả tích cực và Quốc hội đã ban hành các Luật, Nghị quyết để thực hiện chính thức. Ngày 13-9-2024, Bộ Chính trị đã họp đồng ý triển khai chính thức mô hình tổ chức chính quyền đô thị thành phố Hải Phòng. Vì vậy, việc xây dựng ban hành Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố  Hải Phòng là cần thiết.

Dự thảo Nghị quyết gồm 10 điều, quy định về: mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng; nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương khi tổ chức chính quyền đô thị;  cơ cấu tổ chức của HĐND và UBND khi tổ chức chính quyền đô thị; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên môn, UBND cấp huyện, đơn vị sự nghiệp công lập…

Thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết trình Quốc hội xem xét, ban hành Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng. Việc quy định về mô hình chính quyền đô thị tại Hải Phòng để thực hiện ngay mà không cần thí điểm đã bảo đảm đầy đủ các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn. Hồ sơ dự thảo Nghị quyết do Chính phủ trình bảo đảm đầy đủ theo quy định, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến.

          Tại phiên họp, các đại biểu cơ bản nhất trí với sự cần thiết và nội dung tại dự thảo Nghị quyết. Các ý kiến cũng bày tỏ tán thành việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng tương tự với mô hình đang được thực hiện tại thành phố Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh; tán thành với việc tăng cường bộ máy, tăng thêm số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách cho HĐND thành phố.

          Phát biểu tại phiên họp, Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu cho biết, thời gian vừa qua, thành phố đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Nội vụ, các bộ ngành có liên quan trong việc xây dựng, hoàn thiện hồ sơ. Quá trình thực hiện đã tổ chức nghiên cứu, tham khảo kỹ lưỡng các mô hình chính quyền đô thị của thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh…  

Đồng chí Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu cũng báo cáo làm rõ một số nội dung liên quan tới cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ, quyền hạn của UBND quận, phường; về HĐND, UBND thành phố thuộc thành phố; về sắp xếp cán bộ, công chức cấp xã…

Kết luận phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Chính phủ, các Bộ, ngành và cấp ủy, chính quyền thành phố Hải Phòng đã xây dựng hồ sơ dự thảo Nghị quyết bảo đảm đầy đủ theo quy định; đủ các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật kỹ lưỡng, nêu rõ quan điểm đối với từng nội dung cụ thể. 

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với nội dung dự thảo Nghị quyết. Đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến của các cơ quan thẩm tra, khẩn trương hoàn thiện Hồ sơ dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10-2024) theo quy trình 1 kỳ họp, bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, giao Ủy ban Pháp luật hoàn thiện Báo cáo thẩm tra để trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 8 theo quy định.

Theo tờ trình của Chính phủ, chính quyền địa phương ở thành phố Hải Phòng là cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND thành phố và UBND thành phố. Chính quyền địa phương ở các quận tại thành phố Hải Phòng là UBND quận. UBND quận là cơ quan hành chính nhà nước ở quận, thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của nghị quyết này và theo phân cấp, ủy quyền của UBND thành phố, Chủ tịch UBND thành phố.

Chính quyền địa phương ở các phường tại thành phố Hải Phòng là UBND phường. UBND phường là cơ quan hành chính nhà nước ở phường, thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của nghị quyết này và theo phân cấp, ủy quyền của UBND, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng; UBND, Chủ tịch UBND quận; UBND, Chủ tịch UBND thành phố thuộc thành phố.

Việc tổ chức chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính khác của thành phố Hải Phòng được thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND quận và HĐND phường thực hiện trước đây được chuyển sang HĐND, UBND, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng; UBND, Chủ tịch UBND quận; HĐND, UBND, Chủ tịch UBND thành phố thuộc thành phố và UBND, Chủ tịch UBND phường thực hiện; đồng thời bổ sung một số nhiệm vụ, quyền hạn cho các cơ quan này.

                                                                                                                                          Hồng Thanh