Chiếc RQ-70 của Mỹ

Trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia hôm 11-12, tướng Hossein Salami, phó chỉ huy Vệ binh Cách mạng Iran, tuyên bố việc máy bay do thám Mỹ vi phạm không phận Iran là một “hành động thù địch”. Ông cảnh báo về một sự đáp trả “mạnh hơn” từ phía Tehran nhưng không nói rõ hành động trả đũa sẽ là gì. Tuyên bố có đoạn: “Không quốc gia nào muốn bị máy bay nước khác do thám và cũng không quốc gia nào trao trả các thiết bị do thám cùngthông tin tình báo cho nước sở hữu. Chiếc máy bay này là vật rất có giá trị với Iran, một chiến thắng cho chúng ta và là thất bại của kẻ thù”. Ông Salami tiết lộ thêm trước đó Iran đã bắn rơi vài máy bay trinh thámnhưng không công bố vì cho rằng chúng không quan trọng.

Tuần trước, báo chí Iran đưa tin, chiếc máy bay do thám tàng hình RQ-170 Sentine đã bị phát hiện ở thành phố phía đông Kashmar, cách biên giới Afghanistan khoảng 225km. Những hình ảnh phát đi trên truyền hình Iran cho thấy chiếc máy bay gần như còn nguyên vẹn trong tay quân đội Iran. Một số chuyên gia cho rằng khả năng chống máy bay tàng hình của quân đội Tehran đã được nâng cao nhờ việc Nga bán cho nước này hệ thống tình báo điện tử IL-222 Avtobaza vào tháng 10 vừa qua. Hệ thống bao gồm các radar có thể phát hiện máy bay không người lái, can thiệp vào trao đổi thông tin giữa máy bay này và trung tâm điều khiển mặt đất. Nó có thể xâm nhập hệ thống công nghệ tinh vi của Mỹ để buộc chiếc máy bay tàng hình phải hạ cánh, chứ không phải bắn hạ bằng súng, do đó Iran có được “quái vật” còn nguyên vẹn. Tuy nhiên, đến nay Iran vẫn từ chối cung cấp chi tiết về quá trình phát hiện, đánh chặn, kiểm soát, hạ máy bay trên như thế nào.

Cho đến nay Lầu Năm Góc vẫn chưa lên tiếng về nguyên nhânmất chiếc RQ-170 Sentinel. Một số báo Mỹ cho biết Lầu Năm Góc có vẻ ngạc nhiên và bối rối khi công nghệ tàng hình bị “đánh chặn”. Phía Mỹ cũng không đánh úp hoặc đưa đặc nhiệm giành lại chiếc máy bay tối tân này như cách vẫn làm từ trước đến nay. Một số quan chức Mỹ khẳng định Iran chẳng bắn được máy bay của họ và cũng chẳng phải đã dùng công nghệ mạng hay điện tử để bắt được chiếc máy bay đó. Mỹ tin rằng, chiếc máy bay do thám tối tân của họ đã bị rơi vì trục trặc kỹ thuật.

Giới quan chức Mỹ đang lo ngại trước viễn cảnh Iran hoặc các đồng minh của nước này là Nga và Trung Quốc sẽ có được bí mật quân sự tối mật chứa đựng trong chiếc máy bay RQ-170 của họ. Điều này không phải không có cơ sở vì Phó chủ tịch Hội đồng an ninh và đối ngoại của Quốc hội Iran Hossein Ebrahimi đã tuyến bố hôm 11-2 rằng: “Dựa trên khả năng công nghệ của mình, quân đội Iran có thể sẽsớm chế tạo lại một chiếc giống RQ-170 Sentinel của Mỹ”.