Sáng 17-10, Đoàn Chèo Hải Phòng tổ chức Khai trương Vở “Kỳ nữ tầm phu” chương trình Sân khấu truyền hình Hải Phòng số tháng 11/2024. Dự khai trương vở diễn có NSND Hoàng Quỳnh Mai; đại diện Sở Văn hóa và Thể thao thành phố; cùng tập thể êkip sáng tạo và các nghệ sĩ, diễn viên Đoàn Chèo Hải Phòng.

Vở diễn được thực hiện dưới sự chỉ đạo của Sở Văn hóa và Thể thao, Đoàn Chèo Hải Phòng chủ trì thực hiện với êkip Tác giả kịch bản Vũ Huy Thành, Đạo diễn NSND Hoàng Quỳnh Mai… cùng tập thể nghệ sĩ, diễn viên Đoàn Chèo Hải Phòng.

Vở diễn khắc họa rõ nét về bà Nhữ Thị Thục, người mẹ sinh thành, dưỡng dục tạo nên nhân cách và tài năng, đức độ của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Bà là con gái quan Thượng thư Bộ hộ Nhữ Văn Lan, triều Lê Thánh Tông, quê ở An Tử Hạ, huyện Tiên Minh, nay thuộc xã Kiến Thiết, huyện Tiên Lãng.

Lớn lên, vốn thông minh, tính cách mạnh mẽ, Nhữ Thị Thục học giỏi hơn cả anh ruột là Nhữ Huyền Minh nên càng nổi tiếng trong giới văn nhân đất kinh kỳ. Điều đặc biệt là bà mang ước vọng lớn của bậc đại trượng phu, lại có tư duy khác biệt.

Một sớm đẹp trời cùng cô hầu gái đi ngang qua cánh đồng bên Vĩnh Lại, Tiểu thư họ Nhữ thấy một người nông dân cày ruộng nhưng có quý tướng, trên đầu có hào quang mà chỉ mình bà có thể nhận thấy. Tìm cớ đến nơi mới hay rằng, đó chính là Giám sinh Nguyễn Văn Định, vẫn độc thân, mồ côi cha mẹ, từng theo học ở xa, nhà nghèo khó không có điều kiện đi thi, đành trở về quê nhà dạy học.

Thầy đồ Định là người luôn lấy chữ nhân, chữ đức làm đầu và hiền lành, chịu khó, ngoài thời gian dạy học vẫn tranh thủ cày cấy trên đồng. Duyên phận, người định vì vậy bà Nhữ Thị Thục và ông Nguyễn Văn Định nên chồng nên vợ, vượt qua mọi khoảng cách, khó khăn.

Ông bà sinh được con trai tướng mạo khôi ngô, đặt tên  là Văn Đạt (tên húy của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm). Ông bà đem toàn tâm, toàn lực của mình dưỡng dục cho Văn Đạt. Ngay từ khi Văn Đạt còn trong bụng, bà đã lặng thầm truyền dạy ngày đêm.

Khi Văn Đạt còn ấu thơ, bà đã dạy con bằng những lời ru bên cánh võng. Quả nhiên, Văn Đạt thông tuệ khác thường, sớm biết nói, sớm thuộc kinh luân, giỏi văn chương, chữ nghĩa... Bà ôm ấp niềm tin, ngày đêm dạy con mang trí lớn. Ông Định dạy con luôn phải tuân theo khuôn phép lấy Nhân - Lễ - Nghĩa - Trí - Tín làm đầu.

Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm được giáo dục từ nhỏ trong một gia đình nội ngoại đều có học vấn uyên thâm. Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm không chỉ nổi danh nhờ tài học sâu rộng, tầm nhìn chiến lược, mà còn được người đời tôn kính vì những lời sấm truyền, tiên tri chính xác. Cũng chính vì vậy mà ông được dân gian truyền tụng như một vị Thánh với khả năng thấu thị và tiên tri về số mệnh, vận mệnh. 

Phát biểu tại Lễ khai trương, NSND Quỳnh Mai, giữ vai trò là đạo diễn vở chèo cho biết: Đây là một vở diễn rất khó về một người phụ nữ rất kỳ tài, kỳ lạ, có rất ít tư liệu nói về nhân vật. Tác giả kịch bản Vũ Huy Thành muốn mượn câu chuyện để nói về đạo mẫu, nhấn mạnh thêm giá trị của những người mẹ đối với những đứa con, bằng cách dưỡng dục đã tạo nên bậc kỳ tài Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm.

Ngay sau Lễ khai trương, các nghệ sĩ diễn viên Đoàn Chèo Hải Phòng đã tiếp nhận kịch bản, phân vai và bắt tay vào tập luyện để vở diễn được báo cáo Hội đồng nghệ thuật thành phố trước khi ra mắt khán giả thành phố vào cuối tháng 11/2024.

VŨ DUYÊN