1. Hình ảnh khó quên nhất ở ngôi trường thế kỷ này là kiến trúc tuyệt đẹp, hiếm có. Song hơn thế, đó là bề dày truyền thống lịch sử, là lớp lớp bao thế hệ những thầy cô giáo thân thương đã “đưa đò” học sinh qua tuổi học trò đáng nhớ nhất.

Lại cũng có thể chỉ là… cây bàng rêu phong, mỗi chiều đông lá rơi đỏ rực một góc sân trường: Thương em nhuốm đỏ chiều đông/ In vào trời thẳm mênh mông gió tràn/ Bao giờ đi hết gian nan/ Về gom màu nhớ, lá bàng ngày xưa...” - facebook Quỳnh Trang viết cùng với hình ảnh chiều đông lá bàng rơi sân trường đỏ rực. Cảnh đẹp đến nỗi trên trang cá nhân, cô Hiệu trưởng đã phải thốt lên “Có lẽ sang năm sẽ… một tuần không quét lá bàng nữa!”.

Hay: “Ngày cuối năm nhiều cung bậc cảm xúc hay nghĩ về những gì đã qua. Ngôi trường gần 100 tuổi nơi mà ghi dấu 3 thế hệ cha, con và cháu. Một thời học tập và làm việc…” - facebook Võ Thị Thu An cảm thán về mối duyên tình cờ khi cả ba thế hệ cùng trải qua một thời dưới mái trường này.

Rồi: “Tiếng chổi tre xào xạc trên hè phố/ Có người đi gom lá hết mùa Thu/ Từng ngọn vàng nâu rồi dần đỏ ối/ ... Mùa đông đã ở ngay đây rồi./ Tự nghe thấy tiếng lòng mình chơi vơi/ Tiếng lá rơi bùi ngùi không nỡ/ Tiếng cành cây khóc thương lá còn đan dở/ Mùa ơi, sao cứ đành đoạn chia lìa…/ - Ngô Quyền trong tim em, cô giáo Tố Nga” - facebook My An.

Tất cả những dòng thơ, đoạn văn đầy cảm xúc kèm với những hình ảnh đẹp đến nao lòng từ facebook của các cựu học sinh Ngô Quyền được nhắn gửi yêu thương qua trang cá nhân của cô Cao Tố Nga theo cách vậy đó. Để chuẩn bị cho sự kiện Trường sẽ tròn 100 năm tuổi vào năm 2020 tới đây, cô Hiệu trưởng phát đi thông điệp tìm một “Kết nối tim - Tìm về ký ức” kêu gọi học sinh cùng chung tay tìm nguồn tư liệu xây dựng trang sử vàng của Bonal- Bình Chuẩn - Ngô Quyền hướng tới kỷ niệm. Và, cô đã được đáp lời.

2. Trường THPT Ngô Quyền (trước đây mang tên trường Bonnal, Bình Chuẩn) được thành lập ngày 15-10-1920, là ngôi trường trung học đầu tiên của Hải Phòng và cũng là một trong số ít ngôi trường cấp 3 đầu tiên của Việt Nam do người Pháp xây dựng. Trường có kết cấu không gian hình chữ U.

Tòa chính giữa gồm 2 tầng và 2 dãy tả, hữu một tầng, lợp ngói đỏ, sơn gam màu vàng, cửa gỗ sơn xanh. Nhiều năm sau, do nhu cầu dạy và học tăng, 2 dãy một tầng được nâng cấp thành 2 tầng. Dãy nhà chính giữa được người Pháp thiết kế cầu kỳ hơn 2 dãy còn lại từ đường nét cho tới việc trang trí hoa văn trên tường.

Điểm đặc trưng nhất ở đây là cửa mái vòm theo kiểu gothic. Người Pháp không bao giờ chọn hoa văn trang trí giống nhau thể hiện trên các công trình xây dựng có công năng khác nhau. Với trường Ngô Quyền, hoa văn thể hiện là hình sóng nước mềm mại đắp nổi ôm theo mái vòm của từng ô cửa sổ và dọc 2 trụ cột là hình những chiếc chuông. Tất cả được sơn gam màu trắng. Trong khi đó 2 dãy phòng học đối xứng nhau được thiết kế mảnh mai hơn, thanh thoát hơn.

Các dãy phòng được ngăn cách bởi một hành lang rộng 2,5 m và một bức tường phía ngoài dày tới 34 cm đảm bảo phòng học luôn thoáng mát về mùa hè và ấm áp về mùa đông. Mỗi phòng còn được bố trí 2 cửa lớn ra vào và 2 cửa sổ đại, thỏa sức lấy ánh sáng tự nhiên. Qua thời gian, cùng với nhiều lần sửa chữa nâng cấp, Trường THPT Ngô Quyền giờ vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính là “hồn cốt” phong cách kiến trúc xưa giữa lòng phố thị sầm uất bậc nhất Hải Phòng.

“Gợi nhớ về những ánh nắng gay gắt của mùa hè cùng với đó là thi thoảng có những cơn gió nhẹ khẽ lay từng nhánh bàng, hay làm rung rinh những đoá phượng hồng đáng yêu. Một mình bước chân chầm chậm trên sân của ngôi trường sắp sửa bước sang tuổi 100, lòng lại xao xuyến miên man nhớ về một thời ...”, nhà thiết kế Tạ Linh Nhân cùng ekip chụp ảnh đã hoàn thành bộ sưu tập “Tìm về ký ức” dưới cái rét 13 độ những ngày gần đây.

Đây không phải là lần duy nhất, trước đó, rất nhiều nghệ sỹ đã lấy khung cảnh, kiến trúc cổ kính và đẹp nao lòng của Trường THPT Ngô Quyền làm cảm hứng sáng tác các tác phẩm nghệ thuật…

3. Cô Cao Tố Nga, Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền cho biết, với bề dày truyền thống, nhiều cựu học sinh Trường Ngô Quyền sau này trở thành những chính khách, nhà khoa học, văn nghệ sĩ nổi tiếng như: cố Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh, giáo sư Vũ Khiêu, giáo sư Nguyễn Xuân Vinh, nhạc sĩ Văn Cao, nhạc sĩ Đỗ Nhuận, nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi, nhà thơ Thế Lữ...

Hiện, bên cạnh việc tìm kiếm các mốc son trong lịch sử nhà trường thông qua các tài liệu tại Hà Nội, Trường cũng đang rà soát các cựu học sinh, nay đã trở thành các tên tuổi lớn để đưa vào kỷ yếu. Mỗi cựu học sinh tiêu biểu này cũng sẽ ghi những dòng xúc cảm của nhà trường vào sách lưu lại cho các thế hệ kế tiếp.

Những năm gần đây, chất lượng giáo dục toàn diện của Trường ngày càng được khẳng định qua kết quả hai mặt giáo dục: đạo đức và văn hóa. Năm học 2018-2019 là năm thứ 98 trong hành trình phát triển, cũng là dịp tròn 70 năm Trường mang tên vị anh hùng dân tộc Ngô Quyền.

Với nhiều lợi thế về vị trí địa lý, đội ngũ giáo viên, mặt bằng dân trí, sự quan tâm của các cấp lãnh đạo dành cho ngôi trường truyền thống, nhiều năm qua, Trường THPT Ngô Quyền luôn khẳng định được uy tín với nhân dân thông qua chất lượng đào tạo, luôn ở trong tốp 100 trường có điểm thi THPT quốc gia cao nhất cả nước, là trường THPT trọng điểm của thành phố Hải Phòng.

Hải Anh